بسیاری گفته اند که غرب و در راس آن آمریکا منطقه جنوب غرب آسیا را به ژئوپلتیک آشوب بدل ساخته اند تا بتوانند از رهگذر آن اولا حضور نظامی و فروش سلاح خود را تامین و توجیه کنند و ثانیا بر منابع انرژی مسلط شده و پیچ اقتصاد را در دستان خود نگه دارند و در امتداد این دو بر مسئله امنیت مسلط و حاکم باشند.
آمریکا مقوله امنیت را به اهرمی در دست خود مبدل ساخته که بواسطه آن تمام ظرفیت ها را به سمت منافع خودش متمایل میسازد و هزینه ها را بر دوش دیگران وامیگذارد.
برجام در لایه اصلی و اصیل خود یعنی قرارداد امنیتی، اقتضائاتی را موجب میشد که امروزه در دنیای جمهوری اسلامی موثر نیست و تحولات منطقه و جهان آن اقتضائات و مولفه ها را تهی و بی اثر کرده است.
یکی از مهمترین حوادث بعد از قرارداد امنیتی برجام، جنگ روسیه و اکراین بود.
از دیگر سو فاصله بین کشورهای غربی با کشورهای آسیایی به بالاترین حد خود در قرن اخیر رسیده است و نقطه امید برای بازگشت نیز دیده نمیشود. نه در غرب و نه در شرق!
گویا تعارفات کنار رفته و جنگ پنهان و سرد به جنگ آشکار و داغ نزدیک میشود.
در این هنگامه خبر فروش پهپادهای ایرانی به روسیه به خبری داغ بدل گشته و تحلیل های متنوعی را متوجه نقش ایران در مسئله امنیت کرده است.
بنظر میرسد داغی خبر فروش پهپاد به روسیه نه از بابت تغییر شگرف در جنگ با اکراین و یا شکست ناتو باشد بلکه این خبر از جهت دیگر برای آمریکا و محور غربی حائز اهمیت است.
محور غرب با برساخت ژئوپلتیک آشوب در جنوب غرب آسیا و زنده نگه داشتن منازعات در آن بر حاکمیت خود بر مقوله امنیت و دور نگه داشتن سرزمین های غربی از ناامنی اصرار داشته اند اما اکنون با تغییر جغرافیای سیاسی جنگ از جنوب غرب آسیا به شرق اروپا، امنیت خود را در مخاطره می بیند.
در واقع زین پس غرب نزاع تمدنی خود با مسلمانان را بایست در مرزهای خود تجربه کند و نه در سرزمین های مسلمین.
ایجاد بلوک ضد غربی و ضد امنیت غرب بزرگترین تهدید برای آنها محسوب میشود و طبیعی است که در این بحبوحه فریادشان بلند شود خصوصا که زمستان سرد نیز نزدیک و نزدیک تر میشود!
طبیعی است که غرب در برابر نظم جدیدی که علیه اش شکل میگیرد ساکت نخواهد نشست و با حیله ای جدید دوباره صحنه نزاع را به سرزمین های مسلمین خواهد کشید و فشار را از شرق خود کم خواهد کرد، اما چگونه؟
دو احتمال بنظر نگارنده قوی تر است
۱. جنگ داخلی خصوصا در عراق (احتمال کم در لبنان)
۲. جنگ بین کشورها با سه گزینه
الف: ترکیه - سوریه،
ب: ترکیه - ایران،
ج: آذربایجان - ارمنستان
منظور از جنگ نوع فراگیر و همه جانبه آن است جنگی که مدت مدیدی طول بکشد.
صحنه منازعات داخلی عراق و لبنان به بالاترین سطح کشیده خواهد شد(اکنون نیز شرایط شیب تندی را نشان میدهد) و منازعات بین کشورها نیز اوج خواهد گرفت؛ هر کدام از این دو سناریو شعله ور شود غرب میتواند وزن ناامنی از شرق خود را به آنجا منتقل کند و با لابی و معامله بر اوضاع شرق مسلط شود.
در این میان ما نیز بایست علاوه بر کمک به همگرایی بین کشورها و جناح های سیاسی داخلی کشورهای اسلامی، به کمک فزاینده به روسیه در برابر ناتو توجه بیش از پیش داشته باشیم تا بتوانیم چرخش از جنوب غرب آسیا به شرق اروپا را تقویت و خط اول نبرد را کیلومترها از سرزمین اصلی دور کنیم.
نظم جدید میتواند با کم ترین هزینه ها حاصل شود و با غفلت و تعارفات به نزاع خونین جدید و کم سابقه و غیر قابل کنترل بدل شود.
برادر کشی محتمل ترین نسخه غربی برای سرزمین های اسلامی است!
م.ص.صادقی
