به گزارش خبرگزاری حوزه، دکتر حسن خجسته، طی سخنانی در نخستین کنفرانس بین المللی «رسانه، ارتباطات و حکمرانی سایبری» که در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد، با بیان این که جامعه بشری وارد سخت ترین دوره حکمرانی شده است، اظهار داشت: با این فضای ارتباطی جدید خیلی انقلاب های عجیبی اتفاق افتاده است. سال ۷۳ مدیر رادیو تهران بودم. رادیو تهران آغاز کارش بود. برای این که با رادیو ایران رقابت کنیم سعی کردیم اطلاعاتی که مردم دوست دارند را به آنها برسانیم. مثلا اطلاعات ورزشی. هر جا تیمی بود ما بودیم، اما این مزیت به سرعت از بین رفت و این مزیت دیگر وجود ندارد.
وی افزود: در اثر دیجیتالی شدن و ارتباطات جدید یک همگرایی اتفاق افتاد. ویژگی های سپهر ارتباطی به شکل مطلق عوض شد. ویژگی جدید، همگرایی و همبستگی امکانات ارتباطی و سپس بحث ادغام است. در دهه نود در امریکا بیش از ۸۵ کمپانی ارتباطی بودند و چند سال بعد حدود بیست تا شدند و ادغام شدند و لذا تغییر خیلی بزرگی اتفاق افتاد.
خجسته همچنین گفت: ارتباطات باید از چارچوب قدرت دیده شود. چین جمعیتی داردکه هیچ کس جرات حمله به آن را نداشت اما قدرت الان در گوگل و فیسبوک است. منبع نفت هنوز هم قدرتمند است اما امروز منبع اصلی، داده هاست.
وی اضافه کرد: بحث مهم در این حوزه بحث کاربران است. کتاب مطالعات انتقادی شبکه های اجتماعی اثر فوکس، تعبیر جدیدی از کاربران دارد. به کاربران می‌گوید بردگان جدید. می گوید شما مرتب داده تولید می کنید اما پذیرفتید که مالک آن نباشید.
وی بیان داشت: در حال حاضر همه مردم دنیا دارند داده تولید می کنند اما همه سرباز یک جریان قدرتمند هستند. الان جابجایی قدرت اتفاق افتاده و کاربر در فضای مجازی اگر چه اساساً آزاد نیست اما چون حق انتخاب زیاد دارد احساس آزادی می کند. مثل بازی کامپیوتری که اگر چه شما باید تحت پروتکل عمل کنی اما احساس آزادی داری که مثلا برای بازی از پیش تعیین شده، چه مدل ماشینی انتخاب کنی.
خجسته همچنین گفت: در حکمرانی الان مسئله کاربر از همه چیز مهم تر است. برای بخش مدنی اش هیچ جای دنیا هنوز نتوانسته فکر کند. مسئله مهمی که در حکمرانی داریم این است که در فضای مجازی ما کاربران به دلیل ویژگی ذاتی که داریم دلمان می‌خواهد آزاد باشیم. یکی از سختی های حکمرانی این است؛ من ها بر حسب ویژگی ذاتیشان می خواهند آزاد باشند و حال آن که مای فضای مجازی ذاتاً ضعیف است.
وی افزود: حکمرانی در فضای مجازی کار بسیار سختی است و باید این سختی را درک کنیم. دو سال پیش اینستاگرام یک نوجوانی با خانمی بحث و گفت و گویی داشت که خیلی در فضای مجازی پیچید و بعدا شنیدم که نوجوان خودکشی کرد بر حسب صحت خبر، مسئول خودکشی کیست؟ پیشتر برای حاکمیت مقدور بود مسوولیت اجتماعیش را انجام دهد اما الان تقریبا مدرنیته از دست بشریت در رفته و افسار گسیخته شده است.
رئیس شورای علمی کنفرانس، با بیان اینکه ارتباطات جدید و این شرکت ها تقریبا همه فعالیتشان برای سود است، ادامه داد: در حکمرانی یک پایه مهم کاربران هستند که دارند تعریف های جدیدی از هویت خودشان ارائه می دهند. الان سازمان هایی که در فضای مجازی فعالیت می کنند مشکل بزرگی دارند. از دوره ارسطو این مشکل درباره محتوا وجود داشت؛ ارسطو می گفت کتاب را در اختیار همه نگذارید چون ممکن است بد متوجه شوند اما فیلسوف دیگری این نظر را نداشت. حکمرانی فضای سایبر و فضای مجازی اساسا اجتماعی و فنی است و نه فقط فنی و لذا وزیر ارتباطات و فناوری باید تحصیلکرده دانشگاه اجتماعی و فناوری باشد.
