به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام حسین مهدی زاده، پژوهشگر فقه حکومتی و مسئول میز نظریه اجتماعی فرهنگستان علوم اسلامی قم، طی سخنانی در این نشست که عصر امروز در تالار اندیشه اداره کل پژوهش های اسلامی رسانه در مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما برگزار شد، با اشاره به این که پدیده و موضوع سلبریتی ها دارای چند وجه و بُعد است و نباید نگاه تک بُعدی به این قضیه داشت، اظهار داشت: یکی از مسایل مهم در این خصوص، نوع و نحوه تعامل رسانه ملی با سلبریتی هاست، آن هم در مختصاتی که صداوسیما دارد.
وی افزود: از سوی دیگر باید توجه داشته باشیم که استفاده از مقوله شهرت به مثابه یک پدیده برای ساخت جامعه و نیز ابزاری برای ایجاد نهادهای جامعه و پیشبرد آن ها به شمار می رود، ضمن آن که در بحث اجتماعی شدن، معمولاً جوامعی که به دنبال رشد و حرکت جامعه به وسیله خود انسان ها هستند، به نوعی به افراد مشهور و مرجع نیاز پیدا می کنند.
وی بیان داشت: در این رابطه پیش از هر چیز دیگری باید توجه کرد سبلریتی ها از کدام بخش جامعه می آیند و به خصوص این که از شهرت چه استفاده و بهره برداری می خواهند داشته باشند. نکته حائز اهمیت دیگر این که از این بهره ای که می برند چقدرش نصیب جامعه می شود و چقدر به قول معروف گیر خودشان می آید.
این محقق و پژوهشگر حوزوی ادامه داد: از سوی دیگر، یکی از مکانیسم های اصلی به وحدت رساندن جامعه، انسان های پیشرو هستند یعنی کسانی که در قله هستند، چرا که این ها خودشان رفتارشان و شخصیت و افعالشان به نوعی به رؤیای بقیه تبدیل می شود و از این رو برای جامعه، طبقه انسان مشهور و انسان هایی که مرجعیت دارد، مفید و کاربردی است.
وی گفت: ما اگر به درستی دقت کنیم متوجه می شویم در دوره ای که تشیع حکومت نداشته مرجعیت انسان باتقوا نوعی شهرت بوده که بسیار هم مفید و اثربخش واقع شده است و در این زمینه سبک زندگی انبیا و اولیای الهی و رشد و توسعه این مفاهیم اهمیت پیدا می کرده است.
حجت الاسلام مهدی زاده همچنین ابراز داشت: در دوره مدرن که جامعه از حیث فلسفه اخلاقی دچار تغییراتی شده، می بینیم که انسان بهینه، انسان منفعت گرا توصیف می شود که بر این جامعه، روابطی از جنس روابط بازار حکمفرماست، چرا که در این جا عمدتاً در بحث برابری اجتماعی، مفاهیم لیبرالیسم و اومانیسم و منفعت گرایی انسان امروز مطرح است.
وی گفت: در این اوضاع و احوال، انسان های پیش رو باید بتوانند سرمایه ها را انباشت کنند، چرا که مالک سرمایه هزینه و زحمت توسعه جامعه را متقبل می شود.
وی خاطرنشان کرد: البته باید توجه داشت که در قرن بیستم و بعد از نظریه فروید، بحث هایی مطرح شد که ناشی از تولد رسانه بود؛ این که رفتارهای فرهنگی هم می توانستند تبدیل به عامل شهرت شوند و لزوماً تمرکز قدرت در فضای سیاسی و یا سرمایه اقتصادی باعث شهرت افراد و مرجعیت آن ها نبود، بلکه افعال و رفتارهای فرهنگی نیز می توانست منشأ شهرت باشد؛ این که چه کسانی باید انباشت ثروت فرهنگی می کردند و این که چقدر حق داشتند خرج خود کرده و چقدر از این سرمایه انباشت شده ی فرهنگی را به جامعه برگردانند به بحث اصلی تبدیل شد.
این پژوهشگر حوزوی افزود: در این جا سلبریتی های فرهنگی به طبقه مرجعی تبدیل شدند که پیشرو بودند و هزینه های حرکت و رشد جامعه را نیز می دادند یعنی زحمت توسعه جامعه با این ها بود، چرا که بخشی از بار توسعه اجتماعی را با خود حمل می کردند. البته باید توجه داشت که این بخش فرهنگی دیگر مثل سابق نبود بلکه باید کالای فرهنگی داشته باشد البته گاهی این افراد ممکن است دانشمند باشند، اما لزوماً این طور نیست که سلبریتی فرهنگی در دنیای مدرن، عالم و دانشمند باشد.
وی همچنین اظهار داشت: مسأله مهم بعدی این که قهرمان اجتماعی در این عرصه، کسانی بودند که در زمینه فرهنگی ثروت انباشته ایجاد می کردند و لذا می بینیم که این ها در عصر مدرن عمدتاً در رسانه و به خصوص در فیلم های سینمایی چهره و مطرح می شوند و مورد اقبال بخش های مهمی از جامعه از جمله نسل جوان قرار می گیرند.
وی افزود: تا پیش از دوره مدرن، توجه به بسیاری از این مباحث اخلاقی نبوده و آن چه فرد اعتبار و سرمایه داشته باید همه اش در خدمت جامعه باشد، اما به هر حال، دنیای مدرن ذات انسان را سوداگر و خودخواه معرفی کرده به نحوی که بهره مندی را یک حق برای او می داند.
وی گفت: البته در همین جا باید متذکر شوم که جمهوری اسلامی این ساختار و طرح مدرن را قبول ندارد اما از آن جا که از ابزار رسانه ای استفاده می کند که محصول دنیای مدرن است، خودش نیز دچار تبعات و عوارض همین مساله می شود.
حجت الاسلام مهدی زاده بیان داشت: با موجودی طرف هستیم که از سرمایه فرهنگی که برایشان تولید شده استفاده می کند و این در حالی است که متأسفانه از نظر رؤیاهای اجتماعی ما نتوانسته ایم انسانی که در این فضا خلق می شود را مطابق با فلسفه و آرمان های انقلاب اسلامی تربیت و معرفی کنیم.
وی افزود: به همین خاطر است که رؤیای اکثریت سلبریتی ها معمولاً رؤیای دنیای مدرن است و حال آن که در این بین دیگر صداوسیما تنظیم گر و سرپرست و هدایتگر سلبریتی ها به معنای سابق هم نیست، چون جامعه وارد حالت شبکه ای شده است.
