به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، پژوهشکده زن و خانواده نشست علمی« جمهوری اسلامی و روایت زنان» را با ارائه دکتر فریبا علاسوند عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده و دکتر محمد تقی کرمی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) برگزار کرد.
عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده گفت: مطالبی که در چند محور عنوان می‌شود برآمده از مشاهدات مستقیم و تجربه زیستی کسی است که تمام اینها را زندگی کرده، بنده زمان انقلاب ۱۲ ساله بودم و به جهت اینکه محل زندگی ما استانی بود که به دلیل شرایط خاص خودش فرهنگ انگلیسی در آن شناخته شده بود و اتفاقات فرهنگی قبل و بعد انقلاب کامل در آن مشهود بود.
وی ادامه داد: در شهر و بافتی سنتی که تلویزیون زمان شاه را حرام می‌دانستند زندگی نمی‌کردم بلکه زندگی معمولی داشتیم و رخداد انقلاب روی زندگی‌مان خیلی اثرگذار بود. باز شدن زندان‌ها و انتشار سریع خاطرات سیاسی زندانیان و پرتاب دسته‌ای از مفاهیم به فضای جامعه و به خصوص زنان و دختران سبب ایجاد دوره آرمان‌گرایی برای بانوان ایرانی شد، بنابراین انقلاب اسلامی چون تحول بنیادی ایجاد کرد در اولین گام یک سری مفاهیم را جابجا کرد و دوره آرمان‌گرایی را رقم زد.
دکتر علاسوند افزود: برای دختران و زنان آن دوره شینیون‌کردن مو و تنظیم‌کردن لباس و اهمیت‌دادن به سلبریتی‌های آن دوره و چسباندن تصاویر آنان بر در و دیوار منزل خیلی مهم تلقی می‌شد ولی ناگهان اینها کنار رفت و مفاهیم آرمان‌گرایی جای آن نشست؛ همین زنان در راهپیمایی و تظاهرات و مباحث سیاسی شرکت کردند و این فضا به خاطر فعالیت برخی گروهک‌ها در اول انقلاب خیلی رادیکال هم بود. دلخوشی برخی زنان این بود که در فعالیت‌ها شهادت‌طلبانه و کارهای بزرگ مشارکت داشته باشند، فعالیت‌هایی که فاخر بود.
عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده تصریح کرد: ما از صبح پنجشنبه حال عادی نداشتیم چرا که قصد داشتیم در فلان مراسم شرکت کنیم و شب دعای کمیل و عصر گلزار شهدا و ...؛ این فضای آرمان‌گرایی وارد ذهن زن ایرانی و انقلابی شده بود. زنان و دختران به واسطه دارا بودن چادر، افتخار و احساس بزرگی می‌کردند و کارهای فرهنگی دلنشینی هم که در مساجد و یا فضای دیگر انجام می‌شد، نسلی پرکار با آرزوهای خیلی بزرگ را پدید آورد که فکر می‌کردند کارهای خیلی مهمی در انتظار آنان است و وقتی بزرگ شوند انجام خواهند داد که این آرمان گرایی بسیار تاثیر خوبی داشت.
استاد حوزه علمیه خواهران با اشاره به استفتائات امام(ره) که پر از سؤالات دختران و زنان است که پرسیده‌اند آیا برای رفتن در نماز جمعه و فلان فعالیت فرهنگی و دینی اجازه والدین شرط است یا خیر، اضافه کرد: خود این سؤالات حاکی از این تحول است و گویی زندگی نرمال قبلی را فراموش کرده بودند و زندگی در منتهی الیه آرمان های خود می‌خواستند، یکی از چیزهایی که خیلی عجیب بود؛ گرفتن مراسم ازدواج در مسجد و مهریه خود را تفسیر المیزان قرار دادن بود.
امکان‌گستری برای زنان و دختران
دکتر علاسوند با بیان اینکه مرحله دوم انقلاب، امکان‌گستری برای زنان و دختران بود، تصریح کرد: اولین گام در این زمینه برگزاری کلاس‌های سوادآموزی بود که بخش زیادی از زنان از این کلاس‌ها استفاده کردند و استقبال آنها از مردان هم بیشتر بود. این امکان‌گستری به تدریج به اشتغال و کار و تحصیلات تکمیلی و... هم کشیده شد. به نظر بنده انقلاب اسلامی در فضای امکان‌گستری دارای رکورد است؛ البته برخی این سخن بنده را نفی میکنند و می‌گویند اگر انقلاب هم نشده بود این علاقه تحصیل و کار و ...در جهان بود و در ایران هم به تبع آن رخ می‌داد، بنده منکر این نیستم ولی قطعا با تاخیر زمانی بیشتری این اتفاقات رخ می‌داد و انقلاب شتاب زیادی به این کار داد.
دهه ۷۰ و چالش‌ها و آغاز روایت‌ها
استاد حوزه خواهران با بیان اینکه ما در دهه ۷۰ با روزنامه‌ها و رسانه‌هایی مواجه شدیم که نگاه انقلاب اسلامی به زنان را به چالش کشیدند، اظهار کرد: چون انقلاب، اسلامی بود و تحولات از حوزه و روحانیت آغاز شده بود لذا اولین موضوع که به چالش کشیده شد بحث فقهی و حقوقی بود و بحث حقوقی زنان از همان زمان و حتی امروز به موضوع اول و چالش تبدیل شد، که از چالش‌های بنیادی شروع شد تا چالش بر سر مثلاً دوچرخه و موتورسواری زنان هم کشیده شد که در واقع هم اندیشه های فقهی اسلامی کهن و جریان‌های سنتی پس از انقلاب و جریان‌های خود انقلابی به شدت مورد نقد قرار گرفت.
در بخش دیگر این نشست علمی دکتر کرمی با طرح این سوال که چرا در روایت خودمان ناتوان هستیم بیان کرد: این وضعیت را باید وضعیت بی زبانی یا لکنت نامگذاری کرد و جمهوری اسلامی از یک وضع بی‌زبانی و لکنت برخوردار است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی به عوامل ایجاد این لکنت اشاره و مطرح کرد: وجود دیگری قوی یکی از این عوامل است که این دیگری قوی اجازه امکان تفکر به ما را نمی‌دهد و یا حتی ما را وادار می‌کند در مورد خودش تفکر کنیم.
وی ادامه داد: روایت مخدوش از دیگری رقیب هم یکی دیگر از عوامل است یعنی ما رقیبی داریم که قوی است ام این رقیب با یک برساخت یک‌پارچه حرکت می‌کند.
دکتر کرمی عامل دیگر را تاریخ ایران دانست و گفت: عامل دیگر به تاریخ ایران در ۴۰۰ سال گذشته برمی‌گردد که در این زمان ایران در تکمیل ایران جدید با یک وضعیت شکست خورده به حیات خود ادامه داده است.
وی ادامه داد: ایرانیان فهم جدیدی از خودشان و از غرب به مثابه دیگری پیدا کردند و آن آنی بود که ایران شکست خورده بود و به این علت با فرانسه پیوند پیدا کرد و مدرنیته فرانسوی تاکید بر ایده گسست و اعتراض دارد و اساسا صدور ایده اعتراض به کشورهای جهان سوم یک ایده پروژه کاملا حساب شده است.
لازم به ذکر است دبیر علمی این نشست دکتر سمیه حاجی اسماعیلی عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده بود.
نظر شما