حجت الاسلام و المسلمین محمد عالم زاده نوری در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، به تشریح ابعاد سفر هیئت اعزامی حوزه های علمیه در پایان سال گذشته به کشور هند پرداخت و با اشاره به اهداف این سفر بیان کرد: اهداف این سفر آشنایی با ظرفیت های دینی، فرهنگی و اسلامی این کشور؛ آشنایی مدیران، مسئولان و تصمیم گیران اصلی حوزه های علمیه با ظرفیت های متقابل علمی، آموزشی، پژوهشی و تبلیغی و آشنایی با حوزه های علمیه و مراکز دینی و علمی کشور هندوستان بود و ظرفیت سازی برای تأسیس اتحادیه جهانی حوزه های علمیه سراسر جهان اسلام بود.
معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه افزود: هدف چهارم سفر، تقویت حوزه های علمیه شیعی در کشور هند، در اختیار قرار دادن تجربه ها و دستاوردهای دهه اخیر حوزه های علمی شیعی ایران خصوصا حوزه علمیه قم و پشتیبانی از مدارس علمیه و طلاب هندی بود؛ و در این سفر زمینه های اولیه بعضی تعامل ها و تفاهم نامه ها شکل گرفت.
وی در تبیین اعضای هیئت اعزامی به هندوستان گفت: معاونت تهذیب و تربیت حوزه های علمیه به عنوان نماینده مدیر حوزه های علمیه؛ دو نفر از مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه آقایان شیعی مدیر مجتمع بین الملل، و امیر خانی، مدیر بخش آسیا و اقیانوسیه مرکز ارتباطات و بین الملل» در این سفر حاضر بودند.
حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری افزود: همچنین دو نفر از مدیران مدارس علمیه حوزه علمیه قم حجج اسلام والمسلمین قنواتی مدیر مدرسه علمیه معصومیه و جویباری مدیر مدرسه علمیه جهانگیر خان به جهت انتقال تجربه های مدارس علمیه در پرورش طلبه به مدارس علمیه هندوستان و شناسایی مشکلات، خلأ ها و کاستی های مدارس علمیه؛ و یک نفر از مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور به جهت معرفی نرم افزار ها و دستاوردهای علمی که در بستر اینترنت و تجهیزات رایانه ای پدید آمده است و در اختیار قرار دادن این دستاوردها به حوزه های علمیه و مراکز علمی هندوستان، در این سفر حضور داشتند.
وی با اشاره به حضور ده روزه هیئت اعزامی در هندوستان گفت: مقصد اول سفر دهلی نو، به عنوان پایتخت هندوستان بود و از ظرفیت های این شهر مطلع شدیم؛ سپس به شهر لکهنو که عمده مراکز علمی شیعی و حوزه های علمیه در آنجا متمرکز هستند، سفر کردیم؛ شهر لکهنو شبیه قم در ایران است و نیم میلیون شیعه در آنجا حضور دارند؛ مقصد سوم سفر شهر آگرا، به عنوان شهر قدیمی و مذهبی این کشور بود؛ در این شهر مقبره شهید ثالث قاضی نور الدین تستری را زیارت کردیم و از بنای تاریخی اسلامی دیرین تاج محل بازدید داشتیم.
استاد حوزه علمیه قم دیدار با شخصیت های علمی و دینی شیعه و أهل سنت در هندوستان را از برنامه های این سفر عنوان کرد و گفت: با برخی از شخصیت های ایرانی مقیم هند جلسات متعدد داشتیم؛ دیداری با «حجت الاسلام والمسلمین مهدوی پور، نماینده ولی فقیه در هندوستان» داشتیم؛ که این سفر به میزبانی و همت ایشان شکل گرفت و با وضعیت مسلمانان هند، شیعیان هند و حوزه های علمیه از زبان ایشان آشنا شدیم؛ و دیداری با « دکتر الهی، سفیر جمهوری اسلامی در دهلی»، « دکتر ربانی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی در هند»، «حجت الاسلام والمسلمین شاکری، نماینده جامعة المصطفی در هند» و «آقای سید صادق رضوی، مسئول تقریب اسلامی» صورت گرفت.
وی با اشاره به حضور در مراسمات خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران، نظیر: جشن نیمه شعبان، دعای کمیل و ندبه، دیدار از حوزه های علمیه را از دیگر برنامه های هیئت اعزامی به کشور هند برشمرد و خاطرنشان کرد: در این سفر از حوزه های علمیه لکهنو؛ دهلی نو، حوزه علمیه غفران مآب (برادران)، حوزه علمیه جامعة الزهرا و حوزه علمیه جامعة الفاطمه (خواهران) و مدرسه ناظمیه در اطراف دهلی دیدار کردیم.
معاون تهذیب حوزه های علمیه افزود: دیداری با علمای شیعه هند داشتیم؛ از جمله دیدار با «مولانا سید حمید الحسن، عالم بزرگ شیعی و رییس مدرسه ناظمیه لکهنو»؛ «سید صفی حیدر، رئیس مدرسه بزرگ تنظیم المکاتب هند» که این مدرسه شعب متعددی داشت و بیش از ۵۰ هزار دانش آموز را در یک نظام آموزشی ویژه تحت پوشش دارد؛ و دیداری با «سید کلب جواد نقوی، تولیت مدرسه علمیه غفران مآب لکهنو» و برخی بزرگان حاضر در هند داشتیم.
وی اضافه کرد: همچنین دیداری از مراکز علمی أهل سنت صورت گرفت؛ از جمله: «دارالندوه و دانشگاه سید احمد شهید» که توسط آقای سید سلمان ندوی اداره می شود؛ همچنین دیدار از «مؤسسه مطالعات کاربردی اسلامی» که تحت نظر جناب آقای پروفسور منظور عالم اداره می شود؛ دیدار با «جمعی از اساتید و محققان موسسه مطالعات کاربردی اسلامی» و «دانشگاه ملی اسلامی دهلی، خصوصا دانشکده مطالعات اسلامی آن» و گفت و گویی مفصل با «اساتید این دانشکده، آقای پروفسور محمد اسحاق و آقای دکتر اقتدار محمد» صورت گرفت. جمع نسبتا بزرگی از اساتید دانشگاه حضور داشتند و دیدار به طول انجامید.
حجت الاسلام و المسلمین عالم زاده نوری آشنایی با برخی مراکز فرهنگی را از جمله ابعاد این سفر بر شمرد و گفت: با مرکز میکرو فیلم نور که توسط آقای دکتر خواجه پیری اداره می شود، آشنا شدیم؛ این مرکز تلاش دارد تا تراث ارزشمند اسلامی کهن موجود در هندوستان را حفظ کرده و در قالب میکرو فیلم احیا کند.
وی برگزاری پیش نشست همایش یکصدمین سالگرد بازتأسیس حوزه علمیه قم در دهلی نور را مهمترین برنامه این سفر عنوان کرد و گفت: این مراسم با حضور بیش از ۱۳۰ نفر از علمای برجسته، ائمه جمعه و جماعت و ۲۵ نفر از مدیران مدارس علمیه هندوستان، در نصف روز برگزار شد.
استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: در این جلسه دستاوردهای جدید حوزه علمیه در دهه اخیر، برخی اسناد بالادستی حوزه های علمیه و توضیحی درباره نظام مدیریتی جدید حوزه که در زمان آیت الله اعرافی دنبال می شود؛ ارائه شد و در حاشیه سفر از مراکز تاریخی و دینی غیر اسلامی و برخی معابد و مراکز تاریخی و باستانی بازدیدی صورت گرفت.
وی با اشاره به جغرافیای وسیع کشور هند و حضور جمعیت ۱ میلیارد و ۴۲۰ میلیونی آن، بیان کرد: از ۲۵۰ میلیون مسلمان حاضر در کشور هند، ۴۰ میلیون آنان شیعه هستند و تعداد مسلمانان در هند به نسبت سایر کشورهای اسلامی بسیار بالا است.
معاون تهذیب حوزه های علمیه، حکومت هند را حکومتی تحت سلطه هندو ها بر شمرد و ضمن بیان اینکه در این کشور بیش از ۹۰۰ میلیون هندو حضور دارند، تأکید کرد: توطئه استعماری که در سالهای گذشته در هند اتفاق افتاده است، موجب شده تا مسلمانان را از هند جدا کنند و در کشور پاکستان جای دهند با این هدف که هند در اختیار هندوها قرار گیرد و مسلمانان از گذشته تمدنی خود فاصله گیرند.
وی افزود: بیش از ۸۰۰ سال حاکمان هندوستان مسلمان بوده اند و یک تمدن دیرنه ای در هندوستان توسط مسلمانان شکل گرفته است که آثار این تمدن در بناها و معماری کنونی مشاهده می شود.
حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری در تبیین آینده و فرصت های که برای گسترش فعالیت های دینی و حوزه های علمیه در هند متصور است، گفت: نفس ارتباط حوزه های علمیه کشورها با حوزه علمیه قم، مستتبع برکاتی است و به انتقال دست آوردها، علوم جدید و تجهیزاتی که فراهم آمده است، کمک کرده و سطح حوزه علمیه را ارتقا می بخشد.
وی راهبرد اساسی برای انتشار مکتب تشیع و معارف اهل بیت علیهم السلام به کشور های اسلامی و غیر اسلامی را، تقویت حوزه های علمیه کشورها بر شمرد و ضمن بیان اینکه بخشی از این انتشار را مبلغان حوزه علمیه ایران بر عهده دارند، گفت: باید به سمت توانمند سازی و پشتیبانی های علمی، آموزشی و تبلیغی از حوزه های علمیه حرکت کنیم و اگر حوزه های علمیه اقتدار یابد بر تربیت شخصیت ها و عالمان برجسته و تراز بالا در حوزه های علمیه جهان اسلام و مدیران راهبردی که راهبری امت اسلامی را در کشورهای دیگر بر عهده گیرند، به تبع، فعالیت های فرهنگی مرتبط با انتشار مکتب تشیع در کشورها گسترش پیدا خواهد کرد.
استاد حوزه علمیه قم افزود: در هندوستان و بیش از ۷۰ کشور خارجی حوزه های متعددی تحت نظر جامعة المصطفی شکل گرفته است و در این سفر با شخصیت های متعددی مواجه شدیم که دست پرورده های جامعه المصطفی بوده و فعالیت های بسیار ارزشمندی را در هندوستان متکفل بودند.
وی ظرفیت های ویژه موجود در شرق و شبه قاره، را فرصتی مناسب برای حوزه های علمیه برشمرد و بیان کرد: اشتراکات فرهنگی ما بسیار بالا است؛ هم از جهت مسلمانان که به مکتب اهل بیت علیهم السلام و زبان فارسی علاقه مند هستند و آثار شاعران فارسی مثل سعدی و حافظ را می خوانند و هم از جهت حاکمیت اسلامی که سالهای پیش در هند بوده و با فرهنگ ایرانی و اسلامی تقارن دارد.
معاونت تهذیب حوزه های علمیه اضافه کرد: همانگونه که حوزه های علمیه با زبان انگلیسی آشنا می شوند، آشنایی با زبان هندی و اردو و ارتباط با جمعیت عظیم مسلمانان در شرق کشور ما و شبه قاره باید مورد توجه حوزه باشد و این ارتباط یک نقش راهبردی در گسترش معارف اهل بیت و صدور انقلاب اسلامی دارد.
گفت و گو : علیرضا جمالی
