به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در کرمانشاه هشتادمین نشست علمی «جایگاه عقل در استنباط معارف اسلامی» پیش از ظهر امروز با حضور ماموستا احمد نعمتی عضو هیئت علمی جهانی علمای اسلام و حجت الاسلام حسین صدیقی مدیر مرکز تخصصی کلام اسلام و تفسیر واحد کرمانشاه، در سالن اجتماعات حوزه علمیه با حضور دانش پژوهان حوزوی برگزار شد.

در این نشست هر دو میهمان، ابتدا به «تببین و تعریف عقل» و تقسیمات آن پرداختند و بر اهمیت «عقل از منظر قرآن و روایات، تأکید کردند.

از جمله تقسیمات مهم که ماموستا نعمتی به‌آن اشاره کرد، تقسیم به عقل استقلالی و عقل عالی و ابزاری بود.

در مقابل حجت الاسلام صدیقی به تقسیم «عقل منبع و عقل ابزاری»، اشاره نمود و تأکید کرد که با دقت در این تقسیم، باید محل گفت‌وگو و نزاع، مشخص شود.

همچنین میهمانان نشست مراد از استنباط را در این گفت‌وگو، فراتر از استنباط فقهی دانسته و بر این مطلب تأکید کردند که برای دستیابی به معارف کلامی، تفسیری، کلامی، اخلاقی، تربیتی و نیز سیاسی، اجتماعی، به استنباط نیاز داریم و باید «نقش عقل»، در این استنباط‌ها، به دقت روشن گردد.

ماموستا نعمتی، به بررسی جایگاه عقل، در استنباط احکام شرعی، از سوی مذاهب اهل سنت پرداخته و بر این نکته، تأکید ورزید که اهل سنت برای دستیابی به احکام شرعی، پاسخ سوالات فراوانی، احکام شرعی، در کنار احکام و سنت، از مواردی چون، قیاس، مصالح مرسله، استحسان...، نیز یاد می کنند.

در این نشست حجت الاسلام صدیقی، به عرصه‌های دیگر دانش‌های اسلامی و بر نقش عقل، بر استنباط‌های کلامی و تفسیری، نیز اشاره کرد و یادآور شد: بر این اساس، برخی فرقه‌های کلامی با توجه به اختلاف نظر، در این مسئله پدیدار شده‌اند.

وی تصریح کرد: مثلا اهل حدیث، عقل را به‌عنوان منبعی برای شناخت مباحث اعتقادی، حتی شناخت خداوند متعال، معتبر نمی‌دانست، از این رو فرقه‌ای به نام، «اشعریه» پدید آمد.

مدیر مرکز تخصصی کلام اسلام و تفسیر واحد کرمانشاه در خصوص دیدگاه فرقه اشعریه، یادآور شد: آنها بر نیازمندی به عقل، برای شناخت خداوند تأکید داشتند و بر این باور بودند که اگر عقل را در شناخت پروردگار به‌کار نگیریم، هیچ یک از گزاره‌های بعدی قابل اثبات نخواهد بود.

وی اظهار کرد: به‌تدریج دیدگاه‌های معتزلی بر نقش بیشتر عقل تأکید داشتند.

انتهای پیام. /