علویه غزالی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، عنوان کرد: در یک جامعه هیچ یک از افراد شبیه هم نیستند و نمیتوانیم بگوییم که همه مثل هم باشند و مثل هم فکر کنند؛ زیرا تعارض در متن جامعه وجود دارد و باید هم وجود داشته باشد، چون جز ماهیت جامعه است. دو بچه هم که در یک خانه هستند مثل هم نیستند و نباید هم باشند و چون دو آدم متفاوت هستند. در جامعه نیز همینطور است.
وی با تاکید بر اینکه تعارض از ویژگیهای اصلی یک جامعه است، تصریح کرد: جامعهای که تعارض در آن نباشد جامعه نیست و جایی مثل زندان است که افراد دیکته میکنند بنشین، بخواب، بخور و... .
کارشناس خانواده با بیان اینکه هر چقدر جامعه در بیان آرا و عقاید خودش شفافتر باشد بیشتر به سمت رشد و بالندگی میرود و بهتر اداره میشود، تصریح کرد: هرچه آزادی بیان و عقاید بیشتری در جامعه باشد مردم میتوانند بهترین راه و روش زندگی را انتخاب کنند، در قرآن نیز این مساله آمده است که افراد خردمند کسانی هستند که همه حرفها را میشنوند و بهترین آن را انتخاب میکنند.
استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: باید فضا برای شنیدن همه حرفهای خوب و بد باز باشد تا مردم حرفهای خوب و بد را تشخیص بدهند؛ البته یک راهنما نیز باید باشد تا افراد را بر اساس قرآن راهنمایی کند تا حرف خوب و بد را تشخیص بدهند که ما از این افراد در جامعه بسیار کم داریم.
وی بیان کرد: آزادی بیان باید در جهت خرد افزایی باشد و نه خرد زدایی؛ زیرا در برخی موارد افراد با آزادی بیانی که دارند حرفهایی میزنند که مردم را از عقلانیت دور میکند، مانند برخی از مکتبها که در جهت خرد زدایی از مردم عمل میکنند و حکم اصلی خداوند را به صورت توهمی و آمیخته با خرافات بیان بیان میکنند و مردم را منحرف می کنند.
آزادی بیان باید در راستای خرد افزایی باشد
مشاور خانواده تاکید کرد: اصل آزادی بیان باید برای خرد افزایی و افزایش آگاهی مردم باشد تا هرچقدر جلوتر میرویم این تعارضات کمتر شود یعنی مردم به سمت منطق، عقلانیت و فکر پیش بروند تا سبک بهتری انتخاب کنند.
استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه امام خمینی (ره)، صداو سیما را یک دانشگاه عمومی برای ملت میدانستند که میتواند مردم را تربیت کند، اظهار کرد: فیلمها باید سازنده باشد؛ زیرا فیلمها میتوانند این آگاهی را به مردم بدهند.
وی با اشاره به اینکه همواره هر نسلی متفاوت از نسل قبل زندگی کرده است، بیان کرد: حضرت علی (ع) میفرماید: «لا تقسروا اولادکم علی آدابکم فانهم مخلوقون لزمان غیر زمانکم؛ فرزندانتان را به انجام آداب خودتان واندارید؛ زیرا آنان برای زمانی، غیر از زمان شما آفریده شدهاند.»
غزالی تصریح کرد: حضرت علی (ع) در این حدیث توصیه میکند که فرزندان تان را برای دورهای که در آن بزرگ میشوند تربیت کنید؛ یعنی در هر دوره نسلی (که به گفته روانشناسان ۳۰ سال است) باید روشهای تربیتی تغییر کند و به حقگرایی و زیبایی نزدیکتر شود.
مشکل جوان امروز، حرف نزدن است
این مبلغ با بیان اینکه برخی از تعارضات منفی از عدم آگاهی نشات میگیرد، تاکید کرد: هرچقدر عقلانیت حاکم باشد تعارضات منفی کمتر میشود و مردم به سمت منطق پیش میروند و یکدیگر صحبت میکنند و مشکلات شان را با منطق حل میکنند.
استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه یکی از روشهای منطقی حل تعارضات، صحبت کردن است، گفت: اساسیترین مشکل نسل جوان این است که اهل صحبت کردن نیست و روشی را در پیش میگیرند و فکر میکنند این یک سبک جدید و سبکی بهتر است.
مشاور خانواده اضافه کرد: مثلا شیوه جدیدی برای زندگی مشترک انتخاب میکنند و میگویند شیوه قبلی دمده شده است و ما روش خودمان را داریم، اما اگر این روش خوبی بود باید نتیجه بهتری میگرفتند و زندگیهایشان قشنگتر، بهتر، بدون چالش و درگیری میشد؛ درحالی که این گونه نیست، پس نتیجه میگیریم این روش کمبودها و کاستیهایی دارد که باید بررسی شود.
وی عنوان کرد: مقصر اصلی این امر جوانها نیستند؛ زیرا آن طور که باید به روایات عمل نشده است مثلا در روایتی از پیامبر اکرم (ص) آمده است: زمانی که سن ازدواج دختر فرا میرسد، پدر باید همسر مناسبی برای او پیدا کند تا بتواند خوشبختش کند؛ چون پدر دخترش را میشناسد و میداند که این دختر با چه مردی در زندگی خوشبخت میشود به همین خاطر وظیفه دارد این پسر را پیدا کند و به صورت غیرمستقیم اقدام کند که این امر یک پروسه پیچیده و زیبایی است.
غزالی ادامه داد: امروزه این پروسه انجام نشده است و پدر به سراغ کار خود رفته است، هر یک از اعضای خانواده به طرفی هستند، یا پدر و مادر مسئولیتپذیر نیستند و بچه را رها کردند و این جوان نیز هنگام ازدواج مشکلاتی مختلفی مانند مشکل مالی و... دارد و هیچ کسی هم حامی نیست.
روش درستی برای جوان امروز تعریف نشده است
وی با بیان اینکه در این شرایط جوان نیز روش خودش را برای ازدواج انتخاب میکند چون روشی برای او تعریف نشده است، اظهار کرد: امروزه سیستم و روشی برای زندگی جوانان تعریف نشده است و هرکسی هر مدلی که دوست دارد زندگی میکند در حالی که اکثر این روشها با روشهای قرآنی سازگاری ندارد و باعث مشکلات میشود.
مشاور خانواده گفت: در رابطه با فرزند آوری نیز افراد با بهانههای متعددی مانند حوصله بزرگ کردن بچه ندارم، نسل جدید چه کاری میخواهد انجام دهد؟، جامعه چه میشود؟ و... از این مساله فرار میکنند در حالی که پیامبر (ص) به مساله فرزندآوری توصیه کردند و خداوند نیز به این مساله تاکید کرده است و در قرآن میفرماید: «وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلَاقٍ ۖ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُمْ ۚ؛ و فرزندانتان را از ترس فقر، نکشید! ما آنها و شما را روزی میدهیم.»
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه خداوند میفرماید چون اعتماد، اعتقاد راسخ و توکل کامل ندارید فرزند نمیآورید، ادامه داد: هیچ یک از امور شروع زندگی، ادامه زندگی و فرزندآوری به سبک قرآنی نیست و جایی هم که حکم خداوند حاکم نباشد مشکلات زیاد میشود.
کارشناس خانواده عنوان کرد: مدارس، کتابهای درسی، دانشگاهها، حوزههای علمیه، منبرها و تلویزیون باید بر روی افکار مردم تاثیر مثبت داشته باشند و از متن قرآن مسائل را مطرح کنند و بر اساس آیات الهی، روشها و سبکهای موثر و مفید را نشان بدهند اما متاسفانه اینگونه نیست.
وی افزود: مثلا از داستانهای قرآنی چقدر برای سبک زندگی استفاده میشود؟ چه حکایتهایی را برای سبک زندگی مردم میگوییم؟ از مردم میخواهیم چه چیزی را مراعات کنند؟ وقتی یک دختر میخواهد ازدواج کند چه چیزهایی را در رابطه با ازدواج کردن به آن آموزش داده شده است؟ پسری که میخواهد ازدواج کند چقدر مشاوره ازدواج گرفته است و میداند با یک زن چگونه باید برخورد کند؟ این ها را چه کسی به اینها یاد داده است؟
این مبلغ با بیان اینکه نسل جدید آگاهی ندارد که خداوند چه چیزی گفته است، اضافه کرد: نسل جوان نمیداند خداوند قوانینی برای سبک زندگی قرار داده است که اگر انسان بر اساس آن پیش نرود اذیت میشود و به دردسر میافتد. خداوند اینها را با مهر و محبت الهی قرار داده است؛ اما آیا کسی با همین مهر و محبت به مردم گفته است؟ مثلا کسی به دختری گفته است که اگر ازدواجی کنی که بر مبنای الهی نباشد ممکن است ضرر کنی؟
وی یادآور شد: در زمان طاغوت، افراد مومن حاضر نبودند که از حجاب دست بردارند، با وجود اینکه چیزی هم به نام حجاب در مدارس گفته نمیشد و درس داده نمیشد. این امر به خاطر خانوادهها بود؛ زیرا در آن دوران، خانوادهها آموزش امور اسلامی، احکام، شرعیات و قرآن را خودشان به عهده داشتند و مراقب فرزندان بودند که الهی تربیت شوند؛ اما زمانی که جامعه اسلامی شد خانوادهها با خیال راحت کنار رفتند که در مدرسه همه این امور را به فرزندان آموزش میدهند در حالی که بچهها در مدارس به این مسائل به شکل درسی که میخواهند نمره بگیرند نگاه میکنند.
غزالی اضافه کرد: بعد از ۱۰-۲۰ سال که گذشت متوجه شدند که آنچه که پدر و مادرها بلد بودند را هم فرزندان بلد نیستند. حالا این خلاها چگونه باید پر شود؟ این جوان ۲۰ ساله کجا برده شود تا این مسائل را یاد بگیرد؟ پای منبر برود؟ مگر روحانی در منبر چه میگوید؟ نهایتا احکام روزانه و برخی از مسائل سیاسی روز را میگوید. چند درصد از منبرها آیات قرآنی که در آن قوانین زندگی مطرح شده است را بیان میکنند تا مردمی که پای منبر میروند استفاده کنند؟
کارشناس خانواده با بیان اینکه فرهنگ سازان جامعه باید تلاش چند جانبه انجام بدهند که چگونه میتوان به این جوان روش درست زندگی را آموزش داد، اضافه کرد: جوان بیان میکند که من یکبار به دنیا میآیم و میخواهم مدلی که دوست دارم زندگی کنم. مدلی که جوان دوست دارد این است که، خوش بگذراند، بگردد و زمانی که پیر شد کاری میکند. این همان افکاری است که به عنوان افکار شیطانی شناخته میشد که شیطان القا میکند حالا که جوان هستی لذت ببر و زمانی که پیر شدی توبه میکنی؛ اما زمانی هم که پیر میشود فرصت توبه را از دست میدهد.
منطق از بین برود، جامعه آشوب میشود
وی با تاکید بر اینکه هر چقدر جامعه به سمت عقلانیت برود تعارضات کمتر میشود و مردم میتوانند با منطق حرفهای خود را بزنند، یادآور شد: اگر منطق و عقلانیت حاکم باشد درست میشود؛ اما اگر غیر از این باشد در جامعه آشوب به پا میشود؛ در خانوده نیز همین طور است و در خانوادهای که منطق حاکم باشد درگیریهای کمتری وجود دارد؛ زیرا مشکلاتی پیش میآید با هم صحبت میکنند و مسائل را حل میکنند.
۶۲/۳۱۳