حجت الاسلام والمسلمین ابوالفضل هادی منش، مدیر مطالعات و برنامه ریزی معاونت پژوهش حوزه های علمیه در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه اظهارکرد: رسالت اصلی این مدیریت، راهبری پژوهش در حوزه های علمیه است و یکی از ارکان مهم در راهبری پژوهش اولویت های پژوهشی و نیازسنجی های دانشی است.
استاد حوزه علمیه افزود: بر این اساس شناسایی اولویت های پژوهشی، در برنامه ریزی و سیاستگذاری تحقیقات پژوهشی نقش مهم و تأثیرگذار دارد، در برنامه ریزی های تحقیقاتی، نخستین پرسش پس از شناخت موضوع، اهمیت و اولویت آن در مقام پژوهش است، نیازها و انتظارات جامعه، مدیران و برنامه ریزان پژوهشی را به سمتی سوق می دهد که برای شروع یک پروژه علمی و سرمایه گذاری معنوی و دانشی در آن، اولویت پژوهشی آن را معین کنند و از انجام تحقیقات موازی، تکراری و با اولویت های کمتر جلوگیری کنند.
وی ادامه داد: مدیریت مطالعات و برنامه ریزی پژوهشی معاونت پژوهش باعنایت به جایگاه و اهمیت این مسئله، اجرای طرح های «نیازسنجی پژوهشی دانش های حوزوی» را در اولویت برنامه های خود قرار داده است و از سال ۹۱ تاکنون ده اثر با اولویت را منتشر کرده است.
حجت الاسلام والمسلمین هادی منش بیان کرد: «اولویت های پژوهشی دانش فقه»، «اولویت های پژوهشی تفسیر وعلوم قرآن»، «اولویت های پژوهشی مناسبات دین و روانشناسی»، «اولویت های پژوهشی اقتصاد اسلامی»، «اولویت های پژوهشی نظام تعلیم و تربیت حوزه علمیه»، «اولویت های پژوهشی ادبیات داستانی»، «اولویت های پژوهشی فقه سیاسی»، «اولویت های پژوهشی اصول فقه»، «اولویت های پژوهشی علوم و معارف حدیث»، «اولویت های پژوهشی کلام شیعه» از جمله این اولویت های پژوهشی و دانشی بوده است.
مدیر مطالعات و برنامه ریزی معاونت پژوهش حوزههای علمیه اظهارکرد: آثار منتشر شده هم اکنون با عنوان اولویت های پژوهش دانش های حوزوی در پایگاه اطلاع رسانی معاونت پژوهش ارائه شده است و به روز رسانی برخی از این کتب در دستور کار این مدیریت قرار دارد بطوریکه طی سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ چند کتاب دیگر از این مجموعه نهایی شده و در این ایام رونمایی شد که از جمله می توان به؛ «اولویت های پژوهشی دانش مطالعات اجتماعی»، «اولویت های پژوهشی مشاوره اسلامی»، «اولویت های پژوهشی دانش فلسفه» و «مجموعه مسائل حوزه علمیه و هنر» اشاره کرد.
وی به طرح های پژوهشی در دستور کار قرار گرفته این مدیریت تا پایان سال ۱۴۰۳ اشاره کرد و گفت: اولویت های پژوهشی همچون؛ «دانش تاریخ و سیره»، «رجال»، «مدیریت اسلامی»، «اخلاق اسلامی»، «فقه اللغة و صرف»، «نحو و بلاغت» و «اولویت های پژوهشی امامت پژوهی» از طرح های پیش روی این مدیریت هستند.
این مقام مسئول در معاونت پژوهش حوزه های علمیه به دو کلان پروژه این مدیریت اشاره کرد و افزود: در فرایند این راهبرد معاونت پژوهش، دو مأموریت دیگر را در استان ها برنامه ریزی کرده ایم که به دنبال اجرایی شدن آن هستم، این دو کلان پروژه شامل؛ «نیازسنجی و تعیین اولویت های پژوهشی در استان ها» و «جعرافیای دینی – فرهنگی استان» است.
حجت الاسلام والمسلمین هادی منش بیان کرد: هدف از کلان پروژه «جغرافیای دینی – فرهنگی»، معرفی بوم شناخت و ظرفیت دینی – فرهنگی از استان های مختلف است که تاکنون در ۱۶ استان این طرح پیگیری و مجریان استانی آن مشغول به توصیف استان خود از این منظر بر اساس الگوی واحد هستند که در هفته پژوهش ۱۴۰۲ موفق به معرفی و رونمایی از ویراست اولیه جغرافیای دینی – فرهنگی چهار استان «سمنان»، «مرکزی»، «آذربایجان شرقی» و «کهگیلویه وبویراحمد» شده ایم.
وی به اهداف کلان پروژه «نیازسنجی و تعیین اولویت های پژوهشی در استان ها» پرداخت و گفت: در این طرح شناسایی نیازها و تعیین اولویت مسائل هر استان مدنظر است. این طرح به صورت یکپارچه در کل کشور پیگیری شده و تاکنون در ۱۶ استان پیشرفت هایی داشته است. امیدواریم تا پایان سال ۱۴۰۴ هر دو کلان پروژه استانی به صورت کامل اجرایی شده و نتایج آنها در اختیار مدیران ارشد، پژوهشگران استانی و مبلغان قرار گیرد.
مدیر مطالعات و برنامه ریزی معاونت پژوهش حوزههای علمیه با اشاره به سه اثر آماده شده کلان پروژه استانی «نیازسنجی و تعیین اولویت های پژوهشی» اظهارکرد: در همین راستا سه اثر «نیازسنجی وتعیین اولویت های پژوهشی استان سمنان»، «نیازسنجی وتعیین اولویت های پژوهشی استان کردستان» و «نیازسنجی وتعیین اولویت های پژوهشی استان آذربایجان شرقی» درهفته پژوهش رونمایی شد.
استاد حوزه علمیه در بخش دیگری از گفت وگوی خود به «طراحی سامانه ملی نیازسنجی پژوهشی حوزه های علمیه» اشاره کرد و گفت: افزون بر فعالیت های اشاره شده در معاونت پژوهش، طرح ملی سامانه نیازسنجی پژوهشی حوزه های علمیه با هدف دستیابی به نرم افزاری جامع و تحت وب، برای استخراج نیازها و اولویت های پژوهشی دانش های حوزوی و پیگیری به روزکاستی ها و نیازها در گستره علوم دینی در حال انجام است و می کوشیم با بهره گیری از توان علمی مراکز پژوهشی و دیدگاه های صاحب نظران و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی، پل ارتباطی میان پژوهشگران با نیازهای جامعه و نظام باشد.
وی ادامه داد: در این سامانه اطلاعات کتاب های نیازسنجی را با قابلیت جستجو در اختیار پژوهشگران قرار می دهد و این قابلیت را دارد که پژوهشگران بتوانند موضوعات پژوهشی که نیازمند تحقیق و پژوهش می دانند را به نام خود ثبت کرده و به دیگران معرفی کنند. همچنین تعیین اولویت ها اولویت دهی به نیازها بر مبنای خرد جمعی خواهد بود و پژوهشگران و کاربران با شرکت در چرخه اولویت دهی با پاسخ به پرسش هایی، میزان اولویت نیازهای ثبت شده را تعیین می کنند.
حجت الاسلام والمسلمین هادی منش بیان کرد: از دیگر ویژگی های این سامانه که در صفحه پیشخوان حوزه قرار دارد، آن است که پژوهشگران مختلف دانش های اسلامی و انسانی می توانند با مراجعه به این سامانه، موضوعات موجود در سامانه را با درخواست ویرایش و تکمیل بانک اطلاعاتی آن به نام خود، ثبت کنند.
مدیر مطالعات و برنامه ریزی معاونت پژوهش حوزههای علمیه تصریح کرد: معاونت پژوهش حوزه های علمیه، نیازسنجی پژوهشی را گامی مهم در مسیری طولانی می دانند و به دنبال حل مشکلات موجود در عرصه پژوهش، جز با همکاری و حمایت های همه ارکان پژوهش به سرانجام نخواهد رسید. تمام طرح های و برنامه های پژوهشی که در بدنه معاونت پژوهش در حال انجام است، حاصل تلاش و مجاهدت همکاران مان در بخش های مختلف معاونت پژوهش است، تا ان شاءالله بتوانیم شاهد رونق بیش از پیش امر پژوهش و تسریع آن از سوی طلاب و اساتید و فرهیختگان حوزه های علمیه در سراسر کشور باشیم.
۳۱۳/۱۷