به گزارش خبرگزاری حوزه، پنجم شوال، سالگرد درگذشت بزرگمردی است که نه تنها در زمانه‌ی پرتلاطم حیاتش بلکه تا به امروز به یکی نمادهای بارز بیداری اسلامی در عرصه بین الملل تبدیل شده است.
درباره زندگی، مرام و سیره و راه سیدجمال الدین اسدآبادی البته در سال های گذشته چه در داخل ایران و چه در خارج از کشور، مقالات و کتب متعددی نگاشته شده اما آن چه همچنان حائز اهمیت است و در ساحت فکر و اندیشه باید نسبت به آن تمرکز نمود، تأثیر اندیشه و عملکرد سید جمال در ابعاد و عرصه های گوناگون است؛ شخصیتی که در کشورهای مختلف جهان اسلام منشأ اثر و تحولات شگرفی بود و با این حال آرام و قرار نداشت تا مردم را بیش و پیش از هر چیز دیگری با نعمت آگاهی و شجاعت در مسیر مبارزه آشنا کند.
کلام معلم شهید و تئوریسین بزرگ انقلاب اسلامی، آیت الله مرتضی مطهری درباره اهمیت نقش آفرینی سیدجمال الدین گواه بسیاری از حقایق است، آن جا که در کتاب"بررسی نهضت های اسلامی در صد ساله ی اخیر" می نویسد؛
«بدون تردید سلسله جنبان نهضت های اصلاحی صد ساله ی اخیر، سید جمال الدین اسد آبادی معروف به افغانی است. او بود که بیدارسازی را در کشورهای اسلامی آغاز کرد، دردهای اجتماعی مسلمین را با واقع بینی خاصی بازگو نمود، راه اصلاح و چاره جویی را نشان داد... نهضت سید جمال، هم فکری بود و هم اجتماعی.
او می خواست رستاخیزی هم در اندیشه مسلمانان به وجود آورد و هم در نظامات زندگی آنها... سید جمال در نتیجه ی تحرک و پویایی، هم زمان و جهان خود را شناخت و هم به دردهای کشورهای اسلامی که داعیه ی علاج آنها را داشت دقیقاً آشنا شد.
سید جمال مهمترین و مزمن ترین درد جامعه ی اسلامی را استبداد داخلی و استعمار خارجی تشخیص داد و با این دو به شدت مبارزه کرد. آخر کار هم جان خود را در همین راه از دست داد.
او برای مبارزه با این دو عامل فلج کننده، آگاهی سیاسی و شرکت فعالانه مسلمانان را در سیاست واجب و لازم شمرد و برای تحصیل مجدد عظمت از دست رفته ی مسلمانان و به دست آوردن مقامی در جهان که شایسته آن هستند، بازگشت به اسلام نخستین و در حقیقت حلول مجدد روح اسلام واقعی را در کالبد نیمه مرده ی مسلمانان، فوری و حیاتی می دانست.
بدعت زدایی و خرافه شویی را شرط آن بازگشت می شمرد، اتحاد اسلام را تبلیغ می کرد و دست های مرئی و نامرئی استعمارگران را در نفاق افکنی های مذهبی و غیر مذهبی می دید و رو می کرد».
با نگاهی به گفتارها و فعالیت های این اندیشمند بزرگ جهان اسلام می توان گفت که از نگاه سید جمال، مهم ترین گرفتاری ها و مشکلات دنیای اسلام، ریشه در مواردی چون استبداد حکام، جهالت مسلمین و عقب ماندن از کاروان علم و تمدن، رسوخ عقاید خرافی در اندیشه مسلمانان و دور افتادن آنها از اسلام ناب، جدایی و تفرقه میان مسلمین به عناوین مذهبی و غیر مذهبی و نیز بحث نفوذ و تأثیرگذاری استعمارگران غربی داشته است
او در پیِ علاج این مشکلات دغدغه مهم و بزرگی داشت. این که مسلمانان ضمن مبارزه با پدیده شوم خودکامگی و استبداد و از آن سو استعمار و استکبار می بایست اولاً خود را مجهز به علوم و فنون روز کنند و ثانیاً هم این که در زیر بیرق وحدت اسلامی و پایبندی به مبانی اسلام ناب محمدی(ص)، به مقابله با خودباختگی ناشی از تأثیرپذیری از فرهنگ و اندیشه غربی بپردازند.
سید محمدمهدی موسوی
