به گزارش خبرگزاری حوزه، به تعبیر دکتر سیدحسین شهرستانی از اساتید شاخص علوم انسانی کشور، جامعه ایرانی در شرایط کنونی دچار تورم روایت شده و این انگاره صدالبته علل و زمینه هایی دارد که در جای خود نیاز به بررسی و واکاوی دارد، با این حال راقم این سطور بر آن است که بخشی از دلایل و زمینه های این مساله را باید در ارتباط با علوم انسانی مورد توجه قرار داد.

البته ما همچون برخی معتقد نیستیم که باید از بیخ و بُن منکر تحول در علوم انسانی شد اما به هر حال نمی توان از برخی ضعف ها و نارسایی ها در این باره چشم پوشید کما این که در کلام و رهنمود سکاندار حکیم و بیدار انقلاب نیز اشاراتی گاه صریح به همین ضعف ها و نقص ها در طول سال های گذشته شده است.

با این وجود نیاز به تذکر نیست که این سخن به معنای نفی زحمات انجام شده در این حیطه نیست بلکه تأکیدی است بر لزوم اصلاح تا بتوانیم برپایه علوم انسانیِ بومی و اسلامی، دست کم روایت درستی از جامعه ایرانی و تبیین صحیحی نسبت به هویت آن داشته باشیم و به راستی اگر این مهم محقق نگردد چه سود از برگزاری بی نهایت نشست و همایش و برپایی زمینه گفت و گو چنانچه به راهکار عملی منتج نشود.

اگر کمی عمیق تر و جامع تر به این مقوله نگاه کنیم می توانیم نسبت علوم انسانیِ فعلی را در رابطه با جامعه خود پیدا کنیم و آن موقع شاید بهتر بتوانیم به قضاوت بنشینیم که این علوم انسانی در جنگ روایت ها کجای قضیه ایستاده و منطقی و عقلانی چه انتظاری از آن باید در این نبرد تمام عیار داشت!؟

یادمان نرود که اندکی بعد از وقوع فتنه سال ۸۸ بود که مقام معظم رهبری از رواج آموزش علوم انسانیِ تجددگرا و غرب زده در دانشگاه ها ابراز نگرانی کرده و بر این نکته تأکید نمودند که آموزش این علوم در دانشگاه‌ها، به معنی بازتولید اندیشه و فرهنگ غربی در متن جمهوری اسلامی است.

این قبیل هشدارها البته حداقل در طول یکی دو دهه اخیر بارها و بارها از زبان رهبر فرزانه انقلاب بیان شده ولی با این حال به نظر می رسد آن طور که باید و شاید مورد توجه و اهتمام حداکثری مخاطبان اصلی این پیام ها قرار نگرفته است.

مسلم است که علوم انسانیِ غربی و بیگانه با آموزه های اسلامی و فرهنگ ایرانی نخواهد توانست به روایت جامعه ما بر اساس وقایع آن و البته ناظر به هویت دینی و ملی اش بپردازد، کما این که به تجربه نیز این حقیقت تلخ بارها ثابت شده است.

الغرض آن که اگر دلسوز ایران اسلامی و نگرانِ واقعی سرمایه های ناب انسانی آن هستیم باید دل در گرو اصلاح نقاط ضعف و نقص های علوم انسانی داشته و با عزم و اراده ای قطعی، زمینه تحقق این امر را فراهم نماییم و گرنه پاک کردن صورت مساله و بیان سخنان ارتجاعی برای نفی اهمیت قضیه چندان سخت و دشوار نیست!

سید محمدمهدی موسوی