خبرگزاری حوزه، فضای مجازی در دنیای امروز به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها تبدیل شده است. این فضا، که به‌طور روزافزونی در حال گسترش است، نه‌تنها شیوه‌های ارتباطی افراد را تغییر داده، بلکه تهدیداتی جدی برای امنیت روانی و اجتماعی جوامع بشری به وجود آورده است. در حالی که اطلاعات به راحتی در این فضا رد و بدل می‌شود، و بسیاری از این اطلاعات غیرقابل‌اعتماد یا گمراه‌کننده هستند و همین امر می‌تواند تأثیرات منفی زیادی به‌ویژه بر روحیات نسل جوان بگذارد. لذا، مشکلاتی چون اضطراب، افسردگی و بحران‌های هویتی در میان جوانان قابل پیش‌بینی است.

در این میان، رسانه‌های همچون تلویزیونی نقش مهمی در شکل‌گیری افکار عمومی و تربیت نسل‌های آینده دارند. هرچند در سال‌های اخیر پیشرفت‌های قابل توجهی در تولید محتواهای علمی و باکیفیت صورت گرفته، اما همچنان در برخی از برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیونی و سینمای خانگی، اصول فرهنگی و دینی در آنها نادیده گرفته می‌شود. و این نوع برنامه‌ها که به مسائل دینی و اخلاقی سطحی یا نادرست می‌پردازند، می‌توانند پیام‌های اشتباهی به نسل نوجوان منتقل کنند.

سینمای خانگی و تأثیر آن بر بنیان خانواده

سینمای خانگی، که این روزها در دسترس همه قرار دارد، تأثیر زیادی بر روابط خانوادگی و هویت فردی افراد دارد. فیلم‌ها و سریال‌هایی که به‌طور غیرواقعی مسائل اجتماعی و خانوادگی و حتی مسائل زناشویی و نوع نگرش روابط را نشان می‌دهند، می‌توانند بنیان خانواده‌ها را تهدید کنند. این نوع محتوا که اغلب ناهنجاری‌های رفتاری، تنش‌های خانوادگی و الگوهای غلط را به نمایش می‌گذارد، می‌تواند آسیب‌های جدی به روابط خانوادگی، تربیت نسل آینده و ساختار اجتماعی وارد کند.

مهم‌ترین مسأله این است که در این تولیدات سینمایی، توجه زیادی به مفاهیم دینی و اصول اخلاقی و رفتاری نمی‌شود. برای جلوگیری از این مشکلات، رسانه‌ها و به‌ویژه سینما و تلویزیون باید به‌طور دقیق‌تری به مبانی فکری و نظری دینی و فرهنگی پرداخته و محتواهای اصیل و آموزنده تولید کنند. در این راستا، باید رسانه‌ها به عنوان ابزارهای اصلی آموزشی و تربیتی در نظر گرفته شوند.

نقش رسانه‌های ملی در تربیت دینی نسل جدید

توجه ویژه به نسل کودک و نوجوان در این عرصه از اهمیت بسیاری برخوردار است. کودکان به دلیل درک شناختی خود، به شدت از محتوای رسانه‌ای تأثیر می‌پذیرند. آموزش‌های دینی و اخلاقی باید به‌گونه‌ای تخصصی و اصولی طراحی شوند که به درک کودکانه آن‌ها منتقل گردند. این آموزش‌ها نباید به‌شکل سطحی یا شعاری باشند، بلکه باید عمق داشته و متناسب با نیازهای فکری نسل جدید باشد.

رسانه‌ها، به‌ویژه صدا و سیما، باید به این نکته توجه داشته باشند که رسانه‌ها تنها برای سرگرمی نیستند، بلکه ابزارهایی برای آموزش و تربیت‌اند که می‌توانند تأثیرات مثبتی در تربیت نسل‌های آینده داشته باشند.

در کنار مسائل آموزشی، فضای مجازی نیز باید مد نظر قرار گیرد. همان‌طور که اشاره شد، این فضا تهدیداتی برای سلامت روان و هویت دینی و فرهنگی نسل‌های جدید به دنبال دارد. به‌منظور مقابله با این تهدیدات، نیاز است که محتوای تولیدی در فضای مجازی به‌طور دقیق و هوشمندانه تحت نظارت قرار گیرد و به‌سمت تقویت ارزش‌های فرهنگی و دینی هدایت شود.

برای حل این چالش‌ها، باید در سیاست‌گذاری‌های رسانه‌ای و تولید محتوا بازنگری صورت گیرد. انتخاب آگاهانه محتواهای سینمایی، تلویزیونی و رسانه‌های اجتماعی باید در اولویت قرار گیرد. همچنین نسل جدید باید توانایی تحلیل و نقد محتوای رسانه‌ای را داشته باشد که این امر تنها با آموزش مبانی فکری، دینی و فرهنگی در رسانه‌های معتبر ممکن خواهد بود.

محمدعلی رستملو، فعال رسانه‌ای