خانم معصومه حاجی مقصودی مدرس حوزه و دانشگاه و مدیر مدرسه علمیه تخصصی رکن الهدی کرمان در گفت وگو با خبرنگار حوزه‌نیوز ضمن تبریک ولادت امام علی(ع) به سوالاتی پیرامون اعتکاف پاسخ داد:

به نظر شما اعتکاف چه نقشی در تقویت دوستی و همدلی دارد؟

اعتکاف، فرصتی برای خودسازی و تزکیه نفس است. معتکفین با حضور در مسجد و انجام اعمال عبادی مشترک با هدف بندگی خدا، فضایی از همدلی و همراهی در مسیر معنویت را تجربه می کنند. این وحدت در هدف و عمل، باعث ایجاد پیوند عمیق تری بین معتکفین می شود. دعا و استغفار دسته جمعی در اعتکاف، باعث می شود که افراد برای یکدیگر و برای جامعه دعا کنند و حس محبت و همدلی بین آنها بیشتر شود. تجربه مشترک اعتکاف، حس نزدیکی و صمیمیت بین افراد را تقویت می کند و فرصتی برای گفتگو و تبادل نظر بین افراد با دیدگاه ها و تجربیات مختلف فراهم می کند.

این تعاملات می تواند به شناخت بهتر یکدیگر و درک متقابل منجر شود. از طرفی، معتکفین در مدت اعتکاف، در امور مختلف مسجد با یکدیگر همکاری می کنند. این همکاری، حس همبستگی، مسئولیت پذیری اجتماعی و فعالیت های خیرخواهانه را تقویت می کند. همچنین اعتکاف فرصتی برای پالایش روح و دوری از کینه و کدورت و زمینه ساز گذشت است. در اعتکاف، دوری از تجملات و مسائل دنیوی باعث می شود که افراد بیشتر به ارزش های معنوی و انسانی توجه کنند و از اختلافات سطحی دوری گزینند. بنابراین، اعتکاف نه تنها یک عبادت فردی است، بلکه یک فرصت ارزشمند برای تقویت روابط اجتماعی و ایجاد همدلی در جامعه است.

چگونه اعتکاف به آرامش روحی افراد کمک می کند؟

اعتکاف می‌تواند نقش بسیار مؤثری در ارتقای آرامش روحی افراد ایفا کند. یکی از ویژگی‌های مهم اعتکاف این است که افراد از محیط پر از استرس و فشارهای روزمره مانند کار، مسئولیت‌های خانوادگی و دغدغه‌های اجتماعی فاصله می‌گیرند و بیشتر بر عبادات و خودسازی تمرکز دارند و وقت کمتری را برای فعالیت‌های غیرضروری صرف می کنند و مشغول نماز و دعاهایی می شوند که در فضای معنوی و روحانی انجام می‌شود و می‌تواند آرامش و سکون درونی به فرد ببخشد. از سویی، اعتکاف فرصتی برای تطهیر روح از آلودگی‌های دنیوی و گناهان است.

فرد با توبه و استغفار در این مدت، احساس پاکی و راحتی از بار گناهان را تجربه می‌کند که می‌تواند به آرامش روحی‌اش کمک کند. همچنین اعتکاف زمان مناسبی است برای خوداندیشی، بازنگری در رفتارها، و اصلاح نیت‌هاست. در این فرآیند خودشناسی، فرد به آرامش درونی دست می‌یابد؛ چرا که بسیاری از ناراحتی‌ها و استرس‌ها ناشی از عدم درک درست از خود و اهداف زندگی است.

اعتکاف به افراد این فرصت را می‌دهد که به جنبه‌های معنوی زندگی توجه بیشتری کنند و احساس کنند زندگی‌شان هدفمندتر و معنا دارتر است که این خود به افزایش آرامش درونی آنها می‌انجامد. در حقیقت، در طول اعتکاف، افراد بیشتر به ارزش‌های معنوی و انسانی توجه می‌کنند و متوجه می‌شوند که مشکلات و فشارهای دنیوی تنها جنبه‌ای موقتی از زندگی هستند. این درک می‌تواند به کاهش اضطراب و نگرانی‌های ناشی از مشکلات زندگی کمک کند و به فرد احساس آرامش عمیق‌تری بدهد.

چرا باید به برگزاری اعتکاف توجه ویژه ای شود؟

برگزاری اعتکاف به عنوان یک عمل عبادی و معنوی، از اهمیت ویژه‌ای در اسلام برخوردار است و توجه ویژه به آن می‌تواند فواید فردی و اجتماعی بسیاری به همراه داشته باشد. از سویی، اعتکاف فرصتی است برای دوری از دنیای مادی و تمرکز بر پاکسازی روح از گناهان، عبادت و تقرب به خداوند است. این عمل عبادی به فرد کمک می‌کند تا ارتباط عمیق‌تری با خداوند برقرار کند و از این طریق به آرامش روحی و معنوی دست یابد و به فرد این امکان را می‌دهد که در خلوت و سکوت به خودشناسی بپردازد و نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کند.

این فرآیند خودشناسی به رشد شخصیتی و بهبود رفتارهای فردی کمک می‌کند. ازطرفی، باعث ترویج فرهنگ معنویت و اخلاق در جامعه می‌شود. اعتکاف با دوری از لذات و رفاه دنیوی، به فرد کمک می‌کند تا صبر و استقامت خود را تقویت کند. اعتکاف به عنوان یک عمل جمعی، باعث شناخت بهتر یکدیگر، تقویت روحیه همدلی و فعالیت‌های نیکوکارانه در میان افراد می‌شود.

هم چنین اعتکاف می‌تواند به عنوان الگویی برای نسل جوان باشد و به آنها نشان دهد که چگونه می‌توانند در کنار زندگی مادی، به نیازهای معنوی خود نیز توجه کنند. برگزاری اعتکاف به عنوان یک عمل عبادی و معنوی، نه تنها به تقویت ارتباط معنوی با خداوند و خودسازی فردی کمک می‌کند، بلکه باعث تقویت روحیه جمعی و ایجاد جامعه‌ای معنوی، اخلاقی و هم بسته شود.