به گزارش مرکز خبر حوزه، حجتالاسلام ‌و‌المسلمین احمد مبلغی، عصر امروز در هم‌اندیشی اسلام و توسعه پایدار که با حضور کارشناسان عرصه محیط زیست و پژوهشگران حوزه و دانشگاه در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، اظهارداشت: توسعه پایدار مسئله‌ای مهم، حساس و گسترده است و با برخورداری از تنوع در تعریف، زوایا و ابعاد مختلفی در عرصه های اقتصادی ، اجتماعی و ... دارد.

وی افزود: تعاریف مختلف از این مفهوم نشان‌گر تاثیرپذیری آن، در زیر فشار مبانی فکری، معرفتی و تجربی مختلف می‌باشد که این تعریف را در معرض دگرگونی، تنوع و تفاوت قرار داده، به نحوی که فهرست بزرگی از تعاریف مختلف از این مفهوم وجود دارد.

این استاد حوزه بیان داشت: مفهوم توسعه پایدار به لحاظ پیچیدگی در معرض کشمکش های فکری و تجربی قرار دارد، لذا از آنجایی که توسعه پایدار، تشنه نظریه پردازی است و اسلام نیز دارای نظریات متعددی در این عرصه می‌باشد، استفاده از این نظریه‌ها می‌تواند در بحث توسعه پایدار راه گشا باشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی ادامه داد: نظریه اسلام درباره توسعه پایدار بر اساس آیات قرآنی می باشد، یعنی در جایی که خداوند از انسان طلب عمرانی کرده و به تعبیری، انسان را امر به آبادی و عمران نموده، نشات گرفته است و همین آیه محل استنباط نظریه اسلام درباره توسعه پایدار می‌باشد.

معاون پژوهشی‌ دفتر تبلیغات اسلامی اضافه کرد: عمران رو به افزایش،‌فراگیر و فرانسلی نگاهی است که بر نظریات غربی درباره توسعه پایدار ترجیح دارد، چون توسعه پایدار غربی یک نظریه حمایتی است یعنی این نظریه به توسعه اولویت می‌دهد و محیط زیست را در مرحله و گام بعدی معرفی می‌کند، درحالی که نگاه اسلام کاملا متفاوت و البته منطقی، علمی و جامع نگر است.

این پژوهشگر حوزوی افزود: غرب اصل و هدف در توسعه پایدار را خود توسعه دانسته و برای پایداری آن، حفظ محیط زیست را مهم می‌داند، پس نگاه غرب به توسعه پایدار، نگاهی حمایتی است در حالی که در نگاه اسلامی ، واژه عمران، اهمیت و اصل را محیط زیست قرار می دهد و خواستگاه آن عمران زمین و حفظ زیست محیط است و قبل از آنکه اقتصاد وتوسعه را معیار قرار دهد، سالم زیستن و زمینی‌آباد را به عنوان محور بیان کرده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی عنوان کرد: محیط زیست در نگاه اسلامی دست نیاز به سوی توسعه پایدار دراز نمی کند و خودش در جایگاه محوری و مرکزی قرار دارد و در این راستا اسلام، آبادی و عمران را مورد توجه قرارداده و بعد از آن به اقتصاد و توسعه توجه کرده است.

رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به ظرایف نظریه اسلام در توسعه پایدار و استفاده از کلمه عمران در قرآن کریم اشاره کرد و خاطرنشان نمود: واژه عمرانِ پایدار، تشنه تعاریف مختلف نیست و کلمه عمران جلوتر از تعاریف است و چیزی را نمی‌توان به‌آن تحمیل کرد، برخلاف‌توسعه پایدار غربی که هنوز در تعریف دقیق آن اختلاف وجود دارد.

وی به تفاوت ها و دلایل اصلی ترجیح نظریه اسلامی بر نظریه غربی اشاره کرد و گفت: قدرت پوشش دهی فراوانی در واژه عمران وجود دارد و نگاه فراگیری در آن نهفته است، اما توسعه پایدار به نهاد ها و سازمان ها منتهی می شود و منافع و سود افراد محدودی را مد نظر قرار می دهد.

حجت السلام والمسلمین مبلغی ادامه داد: توسعه پایدار، فعالیت در زمان حال را تعریف و ترسیم می‌کند، یعنی می گوید: امروز، رعایت حال آیندگان را کنید و به فکر نسل آینده باشید و این مطلب توجه بیشتر به امروز و بعد از آن توجه به آینده را می رساند، درحالی که در نگاه اسلامی عمران زمین به همان اندازه که حال را پوشش داده، آینده را تحت پوشش قرار می دهد و تفاوتی در میزان توجه وجود ندارد.

وی افزود:‌ عمران در قرآن، همه نسل ها را دربر می‌گیرد و قدرت پوشش دهی نسبت به همه حوزه ها دارد، به گونه‌ای که در ادبیات قرآنی به عمران زمین یا آبادانی به صورت یک پارچه نگریسته شده و تساوی حقوق و عدالت به شدت در آن موج می زند و زمین را به صورت یک پارچه مورد سفارش قرار داده، در حالی که محیط زیست در توسعه پایدار منحصر در کشورها می شود و سیاست‌ها و منافع در این مسئله مطرح می‌گردد.

معاون پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی ادامه داد: در توسعه پایدار، غرب به سراغ منابع طبیعی رفته و از آنها استفاده می‌کند، البته یک سری شرایط و محدودیت هایی برای استفاده از منابع قائل می شود و منابع را به صورت کنترل شده استفاده می‌کند، ولی در نگاه اسلامی عمران و آبادانی خود منابع طبیعی به عنوان بخشی از زمین مورد تاکید است و توصیه فراوانی در تقویت منابع طبیعی وجود دارد که این مسئله بسیار دقیق‌تر ، جامع نگرتر و بالاتر از  استفاده کردن از منابع طبیعی به صورت کنترل شده در نظریه غربی است..

حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی در پایان خاطرنشان کرد: در توسعه پایدار، اقتصاد، اجتماع و محیط زیست سه محور اصلی هستند ولی بر اساس ادبیات و مبانی عمیق قرآنی، زمین،‌ انسان و عمران محورهای اصلی محسوب می‌شوند که توجه به این محورها، برنامه ریزی ها و چارچوب ها را تغییر خواهد داد و قطعا راه گشا خواهد بود.