يکي از جاذبههاي ارزمند تبليغ معارف ديني، حضور پراشتياق مخاطبان با قصد قربت و ثواب، در اين امر است که صبغهاي الهي به آن ميبخشد، بهگونهاي که همه عوامل شرکتکننده اعم از سخنرانان، مادحان، بانيان، برگزارکنندگان و مخاطبان ميتوانند آنرا بهعنوان عبادتي بزرگ بجاي آورند، فضا و فرصتي معنوي که کمتر ميتوان مانند آنرا در ديگر عرصههاي زندگي بهدست آورد.
پس از نگاه به اوج و ارج تبليغات ديني، بد نيست به فراواني و فراگيري آن نيز نگاهي داشته باشيم، طبق آمارهاي نهادهايي که در زمينه اعزام مبلغان معزز فعاليت دارند، در هر فصل تبليغي دهها هزار نفر از شاگردان امام صادق(ع) به تبليغ و منبر ميپردازند و بر اين اساس دهها ميليون نفر در طول ماه مبارک رمضان براي رضاي خدا و به اختيار خويش، وقت خود را به شنيدن معارف اهلبيت(ع) از طريق منابر اختصاص ميدهند و آن را در بين برنامههاي گوناگون رسانهاي انتخاب ميکنند.
با بررسي و محاسبه فرصت زيادي که مؤمنان در اختيار ما ميگذارند و نيز نوع مخاطبان و اهميت ويژه ماه مبارک رمضان، به اين نتيجه ميرسيم که سرمايهاي گرانبها در دست ماست، اما آنچنانکه بايد آنرا نميبينيم و نميشناسيم و قدر آنرا نميدانيم.
امروز اين رخداد فاخر معنوي در عصري روي ميدهد که مردم با توجه به تنوع شگردهاي تبليغات و ارتباطات، انقلاب جهاني رسانهها و تحول در بهرهمندي بهينه از زمان، لحظهها و دقايق خود را با خساست به رسانهها ميفروشند. از اين منظر بايد منبر را همانطور که در همه فرازهاي تاريخ، رسانه موفق ميدانيم، در عصر ارتباطات نيز موفق بدانيم، زيرا مخاطبان، با گذر از کنار زرق و برق بسياري از رسانهها که تمايلات نفساني آنان را تحريک ميکنند، به اين رسانه ميرسند که در دهکده جهاني ارتباطات نيز هنوز جاذبهها و جلوهها و جامعه مخاطبان خود را حفظ کرده است.
با لحاظ اين پيشگفتهها، اهالي منبر بايد اين اقبال فراگير را قدر بدانند و جايگاه منبر را در اين عصر بازبيني نمايند تا جوامع اسلامي از ظرفيت بيبديل يا کمنظير آن بهتر بهره ببرد.
وقتي کسي پاي منبر ما ميآيد، يعني به همه کارهاي ديگر "نه" گفته و وقت خود را در اختيار کسي گذارده که از خدا و قرآن و اهلبيت(ع) براي او سخن بگويد، پس ما نيز نمايندگان خوبي براي آنها باشيم و ميراثي معنوي و ماندگار از منبر در روح مخاطب بجاي گذاريم، شايد اين فرصتها ديگر بهدست نيايد، و ابرگونه بگذرند. آنگونه که اميرمؤمنان، حضرت علي(ع) فرمودند: الفرصة تمر مرّالسحاب فانتهزوا فرصالخير (ميزانالحکمه/7/443)
شايد مؤمني که اينک پاي منبر ما و شما نشسته، معضلات پيچيدهاي در زندگي خود داشته يا گرفتاريهاي بسياري از مردم بهدست او حل ميشود يا آخرين روزها و ساعات عمر خود را ميگذراند و مواعظ اين مجلس آخرين نصايحي است که ميشنود، پس اگر سخنران، عالمانه، دلسوزانه، مستند و اثرگذار سخن بگويد، شايد با توبه و بازگشت او تحولي در او و ديگران پديد آيد. و نيز با تأمل دوباره در حديث رضوي معروف "من احيا امرنا..." که آنحضرت براي اهل منبر و تبليغ دعا ميکنند بنگريم و ثواب بيکران هدايت خلق خدا را نيز از زبان خودش بشنويم که "من احيا نفسا فکانما احيا الناس جميعاً" (مائده/32).
پس شايسته است، شاگردان امام صادق(ع) با همان اهتمام آنحضرت نسبت به هدايت و ارشاد عيالالله، با بهره از جاذبههاي معنوي، علمي، ادبي، هنري و... هر منبر را به يک فرصت بزرگ براي خويش و نقطه عطفي براي يکايک مخاطبان تبديل نمايند.
آري با لحاظ پيشينه اين رسانه که روزي پيامبر اکرم(ص) و اميرمؤمنان علي(ع) بر آن وعظ ميفرمودند و مردم را متأثر از آموزههاي ديني ساخته و ديدههاشان را با اشک آشنا مينمودند، شايسته است ما نيز نشاني از آن نشانههاي بزرگ الهي داشته و آنچنان باشيم که بودند.
"رمضانتان مبارک و مقبول"
حسن مولایی