عوامل موفقیت روز واقعه
شهرام اسدی، کارگردان فیلم «روز واقعه» در گفتوگو با خبرگزاری حوزه درباره دلایل موفقیت این فیلم سینمایی اظهار کرد: به عقیده من دلیل اصلی موفقیت این فیلم را باید مرهون فیلمنامه بسیار خوب بهرام بیضایی دانست که سبب شد گام اول با قدرت برداشته شود.
در مرحله دوم همدلی مسئولان سینمایی آن دوران به ویژه در بنیاد سینمایی فارابی به پیشبرد کار کمک کرد. دلیل دیگری که برای موفقیت این فیلم میتوان نام برد فضای مطلوبی بود که در زمان تولید برای ساخت این فیلم، در شهرهای مختلف وجود داشت اتفاقی که به نظرم لطف خداوند و امام حسین(ع) بود.
وی افزود: این همسویی در کار شاید در ذهن شنونده کمی غلوآمیز به نظر آید، اما نمیدانم چگونه میشود این حرکت شتابنده به سمت غایتی که در فیلمنامه تعبیه شده بود را توضیح داد. این اتفاق را حتی در هنرورها هم میشد به خوبی مشاهده کرد که چگونه ساعتها برای هر پلان فیلم وقت میگذاشتند بدون اینکه عتراضی داشته باشند.
البته درباره بودجه این فیلم هم باید بگویم که بنیاد سینمایی فارابی 68 میلیون تومان در نظر گرفته بود. این رقم در آن زمان پول زیادی در سینما نبود، چون یک فیلم معمولی شهری با هزینه 35 میلیونی تولید میشد. این توضیح را دادم که تصور نشود این فیلم یک بودجه باز در اختیار داشت.
نقش موثر یک فیلمنامه خوب
کارگردان «روز واقعه» در پاسخ به این سؤال که چگونه فیلمنامه بهرام بیضایی به وی پیشنهاد شد؟ گفت: حدودا ده روز بیشتر نمیشد که من به ایران بازگشته بودم در همان زمان دو فیلمنامه از طرف بنیاد سینمایی فارابی و عبدالله اسفندیاری پیشنهاد شد. «آب راگل نکنید» نوشته انسیه شاه حسینی و «روز واقعه» نوشته بهرام بیضایی. که«روز واقعه» را هم انتخاب کردم و دو دلیل داشت؛ ابتدا نام بهرام بیضایی بود که در عرصه نمایش یک استاد و نام مطرح هستند و مشخص بود که متن وی از کیفیت بسیار بالایی بهره برده است، اما دلیل اصلیتر و مهمتر این بود که من به شخصه به اصل و موضوع فیلمنامه علاقه داشتم.
از کودکی آرزوی یک کار خوب برای امام حسین داشتم
این سینماگر ادامه داد: این عشق نشئت گرفته از نام امام حسین(ع) بود که از کودکی، زمانی که در هیئتها ی سلماس کاسه به دست میگرفتم در وجودم بود. از همان دوران همیشه دوست داشتم کاری درباره امام حسین(ع) انجام دهم، پس وقتی فیلمنامه خوب بیضایی را خواندم ،بهترین فرصت را برای رسیدن به این خواسته به دست آوردم.
اسدی در پاسخ به این سؤال که چگونه برای بازیگران اصلی این فیلم از دو بازیگر گمنام استفاده کرده؟ گفت: ما در آن زمان از تمام جوانان تئاتر و سینما تست گریم گرفته بودیم، اما به شخصه من به دنبال چهرهای بودم که رسوبات نقشهای قبلی را برای «روز واقعه» به همراه نداشته باشد، برای همین این طراوت و تازگی را در علیرضا شجاع نوری و لادن مستوفی پیدا کردم، اما برعکس دو نقش اصلی، میخواستم تمام نقشهای فرعی حتی آنهایی که دو یا سه سکانس بازی داشتند از بازیگران بزرگ سینما باشند، چون درصدد برقراری تعادلی در کار بودم تا کسانی که تعلق خاطری به بازیگران مطرح سینما دارند به فیلم گرایش پیدا کنند.
وی با بیان اینکه بعد از«روز واقعه» فیلمنامههای بسیاری در عرصه (تاریخی ـ مذهبی) به وی پیشنهاد شد، تصریح کرد: به جرئت میتوانم بگویم که بعد از این کار، بیش از 80 فیلمنامه تاریخی ـ مذهبی که چند تا از آن درباره حضرت ابا عبدالله(ع) بود به من پیشنهاد شد، اما متاسفانه هیچ کدام از آنها امتیاز اصلی فیلمنامه «روز واقعه» را نداشتند.
امتیاز فیلمنامه بیضایی این بود که به هیچ وجه، متن شخصیت دینی ما را مخدوش نمیکرد و در راستای باورهای دینی ما در حرکت بود، البته تمام آن فیلمنامههایی که رد کردم در ظاهر تصویر جانبدارانه ازحضرت اباعبدالله(ع) ارائه میدادند، اما تصور من این بود که آن نوع نگارش در نهایت نتیجه معکوس خواهد داشت، چون ساختار و صحنههایی که در آن گنجانده شده بود در جهت رسیدن به خواست مورد نظر نبود.
وی متذکر شد: البته کار تاریخی را هم انجام دادم. گواه آن هم سریال «شیخ بهایی» بود. همین طور سریال «مولانا» که مقداری از آن را کار کردم، اما به دلیل پیش آمدن مشکلات از ادامه کار انصراف دادم.
فیلم های تاریخی مورد توجه هالیود است
وی درباره مخاطبان فیلمهای تاریخی و مذهبی نیز بیان کرد: در همه جای دنیا به ویژه هالیوود فیلمسازی در حوزه کارهای تاریخی هنوز هم با جدیت ادامه دارد و بازگشت سرمایه آن هم تضمین شده است، اما متاسفانه در سینمای ما اشکال عمدهای در حوزه کارهای تاریخی ـ مذهبی وجود دارد، آن هم مدیریتی است که فرق کرده است.
منظورم را اینگونه بیان میکنم ؛وقتی فیلم «روز واقعه» به من پیشنهاد شد بنیاد فارابی کاملا به من اعتماد کرد و از آن پس تنها در پی این بود که وسایل و امکانات لازم را برای ساخت فیلم در اختیارم قرار دهد، حتی فارابی سعی کرد دغدغههایم را در تولید به واسطه هدایت فیلم حل کند؛ حرکتی که کاملا حرفهای بود.
اسدی در پایان خاطرنشان کرد: این هماهنگی هیچ گاه در ادامه برای من میسر نشد، چون بارها شد که من به دعوت دوستان مختلف برای ساخت فیلمی دعوت میشدم، اما در ادامه می دیدم که در هر دقیقه توقعی از من میرود که با خواستههای من هماهنگ نبود.
این معضلات در سریال «مولانا» شکلی فاجعه بار به خود گرفت و سبب شد من از ادامه کار منصرف شوم. این برخوردها در شرایطی است که من هنوز همان شهرام اسدی 25 سال پیش هستم با این تفاوت که تجربه های فراوان به دست آوردهام. در ضمن عشقم به حضرت اباعبدالله(ع) هنوز هم به پابرجاست و منتظر این هستم موقعیتی شبیه «روز واقعه» فراهم شود تا کاری با محوریت امام حسین (ع) جلوی دوربین ببرم.