نگین صدق گویا، بازیگر سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری حوزه، درباره نقش و جایگاه زن در سینمای ایران اظهار کرد: برای اینکه بسنجیم جایگاه زن در سینما و تلویزیون چگونه است در ابتدا باید بدانیم معیاری که خواهیم با آن این موضوع را ارزیابی کنیم چیست؟ اگر مقایسه ما با سینمای قبل از انقلاب باشد، باید گفت زن پس از انقلاب اسلامی در سینمای ایران دارای هویت شد.
وی افزود: این هویت بخشی اخلاقی و انسانی در شرایطی بود که قبل از انقلاب ما چنین چیزی را شاهد نبودیم و زن تنها ابزاری بود که از آن برای بالاتر رفتن میزان فروش فیلمها استفاده میشد، حتی میتوان گفت؛ در برخی مواقع همانند کالایی بود که برای تزیین محصولات سینمایی از آن استفاده میشد.
* تا رسیدن به جایگاه مطلوب فاصله داریم
وی افزود: اگر معیار ما از این مقایسه، زن مسلمان باشد، باید گفت؛ هنوز راه برای پیمودن زیاد است، همانگونه که در دیگر اقشار جامعه راه برای رسیدن به این خواسته طولانی است، اما یک مسئله را نمیتوان کتمان کرد و آن این است که حضور زن در سینما یک نیاز اولیه برای سینما و تلویزیون است و نمیشود آن را نادیده گرفت.
این بانوی هنرمند گفت: متاسفانه در این حوزه (زنان) فیلمنامههای خوبی نوشته نمیشود. برای همین معمولا کارهایی که به بازیگران زن در سینما پیشنهاد میشود، دارای کیفیت و شخصیت لازم نیست. این اتفاق آسیبهای دیگری هم در پی دارد. منظورم این است پایین بودن کیفیت فیلمنامه باعث میشود بازیگرانی که دغدغه حضور در آثار خوب را دارند کم کار شوند. این اتفاق به نوعی برای من رخ داده و من حدود یک سال و نیم است که کار نکردهام، البته پیشنهادات همیشه است، حتی هم اکنون سریالی به من پیشنهاد شده که هنوز فیلمنامه آن را نخواندهام، اما عمده این پیشنهادات نقشهای تکراری است که بارها آنها را ایفا کردهام.
* زن در سینمای ایران کارکتر شریفی دارد
وی در پاسخ به این سوال که در سینما و تلویزیون تا چه حد میتوان الگوی یک زن مسلمان را مشاهده کرد، گفت: جواب دادن به این سئوال کمی سخت و پیچیده است، چون اگر بخواهیم، الگوی زن مسلمان را با زنانی که هم اکنون در سینما و تلویزیون هستند مقایسه کنیم باید وجوه مختلف آن را ببینیم، زیرا بخشی از این ارزیابی، مربوط به زندگی شخصی بازیگران میشود و بخشی دیگری مربوط به آنچه جلوی دوربین شاهد آن هستیم می باشد. با این توضیح باید بگویم، زن در سینمای ایران حداقل به لحاظ ظاهر، کارکتر شریفی دارد که به هیچ وجه نمونه آن را حتی در دیگر کشورهای مسلمان نمیتوان مشاهده کرد، اما مسلما آن را نباید با الگوی کامل یک زن مسلمان همانند دانست.
این بازیگر گفت: نکته حائز اهمیت در این بحث این است، چرا معمولا این حساسیتها و مقایسهها تنها درباره بازیگران انجام میشود، البته درک میکنم که بازیگر به واسطه این که جلوی دوربین است و بیشتر در معرض دید قرار دارد به نوعی الگوی جامعه محسوب میشود، اما وقتی میخواهیم یک قشر را ارزیابی کنیم، باید در ابتدا جامعه پیرامون آن قشر را مورد توجه قرار دهیم.
وی گفت: برای درک بهتر موضوع به موضوع حجاب اشاره میکنم. نقدهایی میخوانیم مبنی بر اینکه ظاهر بازیگران زن یا مرد در جلوی دوربین با پشت دوربین فرق دارد. این امر در جای خود طبیعی است، همانگونه که یک کارمند یا کارگر ممکن است ظاهرش در زمان کار با سایر مواقع فرق کند، پس باید از اقشار دیگر هم ایراد گرفت که آنها دو گانه عمل کردهاند؟
هرچند کتمان نمیکنم بانوانی در کشور ما وجود دارند که ظاهر و پوششان نسبت به دیگر زنان، بسیار نزدیکتر با الگوهای اسلامی است.
صدقگویا، در پاسخ به این سوال که آیا توضیحات شما به این معنا نیست که بازیگران زن فقط در جلوی دوربین تنها برای رعایت قانون پوشش را به صورت کامل رعایت میکنند؟ گفت: نباید به موضوع به این صورت نگاه کرد که اگر کسی در جلوی دوربین همانند پشت دوربین پوشش نداشت به این معناست که نسبت به حجاب دغدغه و اعتقاد ندارد، بلکه بخشی از این مسئله به تاثیرپذیری که هنرمند از جامعه میگیرد بر میگردد.
* حجاب نامناسب در شأن هنرمند مسلمان نیست
این بازیگر در پاسخ به مطلبی دیگر مبنی بر اینکه برخی مواقع بحث حجاب در میان بازیگران فراتر ازپوشش آنها در جامعه است، تصریح کرد: بحث صفحات اجتماعی و پوششهایی که در آن وجود دارد کمی با توضیحات گذشتهام فرق دارد. چون وقتی بازیگری عکسی از خود در صفحات اجتماعی میگذارد در حقیقت دارد همانند لحظهای عمل میکند که جلوی دوربین است، پس در این شرایط باید رعایت عرف جامعه و دین را بکند، چون دوگانگی در چنین حوزههایی ممکن است ذهن جوانان را نسبت به اصل موضوع دچار تشکیک کند. در کلامی دیگر میخواهم بگویم، حجاب نامناسب در صفحات اجتماعی به ویژه برای بازیگران به هیچ وجه پسندیده نیست. برای برطرف کردن این مسئله نیز نیازی به برخورد و دستور نیست، چون آن بازیگری که چنین کاری را انجام داده، باید آگاه شود که صفحات اجتماعی نیز همانند دوربین است و باید با رعایت اصول حاکم بر جامعه مورد استفاده قرار گیرد.
*حفظ ظاهر برای زنان هنرمند لازم است
بازیگر سریال «به کجا چنین شتابان» ادامه داد: برخی مواقع مطرح میشود که در سینما و تلویزیون باید زنان یا مردانی جلوی دوربین قرار گیرند به لحاظ ظاهری پوشش کاملا هماهنگ با الگوهای زن مسلمان داشته باشند. این کار درستی است و باید پوشش در تمامی اقشار از جمله بازیگران مطابق با آن چیزی باشد که در جامعه وجود دارد.
* دنیای سینما زن ایرانی را اخلاق گرا می شناسد
وی در پایان سخنان خود با اشاره به بازتابی که بازیگر زن ایرانی در سینمای جهان دارد، خاطرنشان کرد: من در چند جشنواره خارجی حضور داشتهام و دیدهام که چگونه اهالی سینما به بازیگران ایرانی به دیده احترام مینگرند. این اتفاق برای خانومها شدت بیشتری دارد، چون در شرایطی که در اکثر فیلمهای خارجی از زنان استفاده نامناسب میشود، بازیگر زن ایرانی نشان داده که با پایبندی به اصول و اخلاق اسلامی تا چه حد میتواند به معیارهای یک هنرمند اخلاقگرا نزدیک شود.