سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، این نوشتار را از کتاب مفاتیح نوین حضرت آیت الله مکارم شیرازی ارائه می‌دهد.

در روایات براى دعاها، زیارات، نمازها و اذکار، پاداش هاى عظیمى ذکر شده که ممکن است این دو سؤال را براى خوانندگان مطرح کند:

1ـ آیا هر فرد مسلمانى که چنین اعمال ساده اى را انجام دهد، از چنان پاداش هاى عظیمی بهره‌مند مى شود و اصولاً چه رابطه‌اى میان این اعمال و آن همه ثواب و پاداش است؟.

2ـ گرچه رحمت الهى بى پایان بوده و هر قدر پاداش به افراد دهد، کاستى در آن ایجاد نمى‌شود (وَلا تَزیدُهُ کَثْرَةُ الْعَطاءِ إِلاّ جُوداً وَکَرَماً).(1) ولى گاه این پاداش ها از حدّ نیاز در زندگى آخرت نیز افزون بوده و گاه مى شود که رسیدن به یک پاداش معنوى و فوق العاده براى آرامش و لذّات مؤمن کافى است.

در پاسخ سؤال اول باید به این نکته توجّه کرد که اوّلا: دریافت این پاداش هاى عظیم مطابق صریح آیات قرآن و روایات، متوقّف بر ایمان و اخلاص و تقواست، چنانکه در قرآن کریم مى خوانیم: (إِنَّمَا یَتَقَبَّلُ اللهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ).(2)

در روایتى از امام صادق علیه السلام آمده است: «مَنْ قالَ لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ مُخْلِصاً، دَخَلَ الْجَنَّةَ، وَاِخْلاصُهُ اَنْ یُحْجِزَهُ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَمّا حَرَّمَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ; کسى که «لا اله الا الله» را با اخلاص بگوید، داخل بهشت مى شود و اخلاصش این است که «لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ» او را از تمام آنچه خداوند متعال حرام کرده، باز دارد».(3)

قابل توجّه این‌که مرحوم علاّمه مجلسى در بحارالانوار چندین حدیث به این مضمون نقل کرده.(4) و نیز در پاره اى از روایاتى که در مورد پاداش عظیم زیارت ها آمده، جمله «عارِفاً بِحَقِّهِ» دیده مى شود که مفهوم آن این است: آن امام را واجب الاطاعة بداند و دستوراتش را به‌کار گیرد؛ در یکى از این روایات امام کاظم علیه السلام مى فرماید: «اِذا عَرَفَ حَقَّهُ وَحُرْمَتَهُ وَوَلایَتَهُ...».(5)

ثانیاً: حفظ این دستاوردها و پاداش ها نیز مهمّ است؛ زیرا ممکن است کسى با اعمال صالحى پاداش هاى عظیمى براى خود فراهم سازد، ولى بعداً با اعمال زشت و گناهان عظیم آنها را از نامه اعمال خود بشوید؛ در حدیث معروفى از پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله مى خوانیم: هر کس لا اله الا الله بگوید، خداوند درختى در بهشت براى او غرس مى کند (حضرت همین سخن را درباره اذکار دیگرى نیز فرمود). مردى از قریش در آنجا حاضر بود، عرض کرد: اى رسول خدا! بنابراین درختان ما در بهشت بسیار زیاد است! حضرت فرمود: «نَعَمْ! وَلکِنْ اِیّاکُمْ اَنْ تُرْسِلُوا عَلَیْها نِیراناً فَتُحْرِقُوها; آرى! ولى برحذر باشید که آتشى نفرستید که آن درختان را بسوزاند». سپس پیامبر به آیه 33 سوره محمد: (وَلاَ تُبْطِلُوا أَعْمَالَکُمْ...) استدلال فرمود.(6)

در مورد سؤال دوم به این نکته باید توجه داشت که پاداش هاى عظیم قیامت متناسب با آن عالم عظیم است؛ تمام دنیایى که ما در آن زندگى مى‌کنیم، در برابر جهان آخرت به منزلۀ خانه کوچکى در مقابل تمام منظومه شمسى بوده و یا از آن کوچکتر؛ بنابراین نباید از عظمت آن پاداش ها تعجب کرد. به علاوه، پاداش هاى الهى متناسب لطف و کرم اوست نه متناسب اعمال ما؛ اضافه بر اینها گاه اعداد و ارقامى که در این روایات وارد شده، کنایه از یک سلسله پاداش هاى مهم معنوى است که در لباس پاداش هاى مادى به تناسب جهانى که در آن زندگى مى کنیم، بیان شده است.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی- مفاتیح نوین

پاورقی:

1. دعاى افتتاح.

2. سوره مائده، آيه 27

3. بحارالانوار، جلد 90، صفحه 197، حديث 21

4. همان مدرک

5. کافى، جلد 4، صفحه 582، حديث 9. (مرحوم کلينى در همان باب روايات ديگرى نزديک به همين مضمون آورده است)

6 . بحارالانوار، جلد 90، صفحه 168، حديث 3