به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین مفتح  شنبه شب در نشست علمی «سازوکارهای مهار قدرت سیاسی از منظر اسلام» که در موسسه فهیم  برگزار شدگفت: تعاریف اسلام درخصوص مسایلی چون عدالت،  استبداد، خود رایی، رهبری و... باید مورد واکاوی و بررسی همه جانبه واقع شود.

وی افزود: قدرت، از جمله مبانی ذهنی است که در نظام حکومتی اسلام روی آن بحث شده است؛ قدرت ذاتا فساد انگیز است و برای اینکه این قدرت به فساد گرایش پیدا نکند قطعا سازوکارهایی برای آن وضع شده است.

مدرس حوزه و دانشگاه گفت: یکی از آسیب های قدرت سیاسی از منظر اسلام مساله استبداد است که باید مشخص شود که این استبداد چه تعریف و چه حکمی دارد؛ باید مشخص شود که مفهوم استبداد چه تفاوتی با مفهوم رهبری و اجرای یک حکم حکیمانه دارد؛ در واقع اگر یک حاکم امری را برای جامعه خواست، اما باید آن را استبداد بدانیم؟.

وی افزود: استبداد با مفهومی منفی در حکومت همراه است که چنانچه مقام معظم رهبری بیان کردند، استبداد یعنی اینکه کسی بگوید من آنچه می خواهم باید همان بشود و کسی هم حق اعتراض ندارد.

حجت الاسلام والمسلمین مفتح خاطرنشان کرد: یکی از آفات قدرت و  بسیار مهم و خطرناکی که ممکن است در جامعه اسلامی ظهور کند، مبحث عصبیت است؛ عصبیت به حدی از منظر اسلام مطرود است که روایات تندی در خصوص آن به چشم می خورد.

وی گفت: در روایات ما آمده است، اگر کسی حب خردلی در قلبش عصبیت باشد از جرگه مسلمانان خارج شده است که این عصبیت در حقیقت عدالت را از انسان می گیرد و او را از دایره عدالت نیز خارج می کند.

این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: یکی از خطرات خاص عصبیت در نظام سیاسی آن است که این عصبیت ممکن است باعث تبعیض بین یک جناح با جناح های دیگر شود که این مساله قطعا یک فساد خطرناک است.

وی گفت: یکی از اشتباهاتی که برخی از پژوهشگران مبانی قدرت شناسی از منظر اسلام انجام می دهند؛ تصور می کنند که مفهوم عدالت، با مفهوم ظلم در مقابل هم قرار دارد؛ در حالی که اینگونه نیست و یک حاکم مومن می تواند ظالم باشد و یک حاکم کافر به عدالت رفتار کند.

وی افزود: یک گفتار معروف است که نقل می کنند که «حکومت به کفر می ماند، ولی به ظلم نه» ولی آنچه که در منابع ما از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است این است که پیامبر فرمودند، «حکومت کافر با عدل ماندگارتر از حکومت مسلم بدون عدل است».

حجت الاسلام والمسلمین مفتح با ذکر این مطلب که مهار درونی یعنی مهار اخلاقی یک حاکم نمی تواند تضمین کاملی برای حفظ یک دولت و نظام از فساد باشد، گفت: قطعا معیار تقوا برای یک حاکم معیار همه جانبه ای برای ثبات خیر وصلاح در یک نظام و قدرت حاکم نیست و باید سازوکارهای بیرونی برای مهار آن استفاده کرد.

وی اظهارکرد: کسی نمی تواند بگوید که اسلام با قدرت مخالف است؛ خیر حتی حضرت یوسف(ع) از عزیز مصر درخواست کرد که حکم را به او بدهد و همچنین دعایی را حضرت سلیمان(ع) نیز داشت، ولی در این خصوص باید گفت، حکومت این انبیای الهی با مهار الهی همراه بود و خداوند به صراحت بیان کرده است که این مهار وجود داشته است و خود خداوند اجازه نداد انبیای الهی در مسیر اشتباه بیافتند که اوج این جریان در زمان حکومت نبوی روی داد.

خبرنگار: یوسف شعبانعلی