به گزارش خبرگزاری«حوزه»، آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی امروز در جمع طلاب و فضلای حوزه که به مناسبت ولادت امام حسن مجتبي(عليهالسلام) برگزار شد در تبیین اجمالی حقیقت امامت اظهارداشت: باید به این حقیقت اعتراف کنیم که هنوز جامعه، مردم و حتی شیعیان، با حقیقت امامت فاصله داریم و آنگونه که باید و شاید این حقیقت را درک نکردهایم. گاهی اوقات گمان ميشود امامت یک منصب اعتباری یا انتخابی یا وراثتی است. تعابیري که گاهی اوقات در بعضی از اذهان غیر سالم وجود دارد.
وی افزود: «امامت» یک حقیقتی است از جانب خدای تبارک و تعالی که در میان عدهای مخصوص قرار داده شده است. همانطور که حقیقت نبوت یک حقیقت و مرتبهای است، حقیقت امامت هم این چنین است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان داشت: امامت امری نیست که انتخاب مردم یا وراثت در آن دخالت داشته باشد. خدای تبارک و تعالی این شأنیت را در عدهای از برگزیدگان خودش دیده و این مقام و منصب امامت را برای آنها قرار داده است.
قرآن و عترت دو حقیقت جدایی ناپذیر؛
این استاد حوزه علمیه ادامه داد: نکتهای که راجع به این منصب امامت باید مورد توجه قرار گیرد که سبب میشود انسان مقداری آشنایی پیدا کند؛ بر حسب حدیث ثقلین که پیامبر اکرم(ص) فرمود:«إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا كِتَابَ اللهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ»(1). «لن یفترقا» و از هم جدا نیستند، یعنی دو حقیقت کاملاً مرتبط با یکدیگر هستند.
وی بیان داشت: یک جهت این است که در قرآن همان طوری که قرآن کتابی است که اگر انسان او را اَمام خودش قرار بدهد «دخله الجنه» و اگر انسان او را خلف خودش قرار بدهد «دخل النار» است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع ) گفت: ما گاهی اوقات در مورد قرآن هم یک تصویر اشتباه داریم فکر میکنیم قرآن یک کتابی است، یک دستوراتی است که خواندیم ثوابی هم دارد و اگر نخواندیم هم طوری نیست. امر قرآن بین الاقبال و الاعراض است اگر انسان به قرآن اقبال کند که اقبال به قرآن نظر به آن و استماع، قرائت، تدبر و عمل به قرآن است.
آیت الله فاضل خاطرنشان کرد: این پنج مرحله اعراض از قرآن این است که انسان با قرآن ارتباطی نداشته باشد، احکام قرآن را عمل نکند، دستورات قرآن را عمل نکند بعد بر حسب روایاتی که داریم کسی که من جعل القرآن امامه دخله الجنه و کسی که از قرآن اعراض کند و او را پشت خودش قرار بدهد این کار جهنم میشود.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ابراز کرد: عین همین حقیقت در مورد ائمه معصومان(ع) وجود دارد، اگر کسی اینها را امام و اَمام خودشان قرار بدهد، اگر کسی به اینها تمسک کند این راه سعادت را پیدا کرده و جایگاه او بهشت خواهد بود اما اگر کسی اینها را خَلف خودشان قرار بدهد، به اینها اعتقاد نداشته باشد، به دستورات اینها عمل نکند همین سبب ورود در نار اینها میشود، ورود در جهنم میشود، چه تناسب زیبایی بین قرآن و بین اهلبیت وجود دارد، این یک حقیقتی است، یعنی همان حقیقتی که برای این کتاب موجود خدای تبارک و تعالی قرار داده به تعبیری که امیرالمؤمنین فرمود کتاب ناطق خود ائمه طاهرین علیهم السلام هستند.
وی با بیان اینکه قرآن عهد بین خدا و مردم است، گفت: هر روز در این عهد خدا نظر کنید و به آن عمل کنید و با این عهد بیعت کنید، هر روز با ائمه طاهرین هم همینطور، از آیه مودت به خوبی همین استفاده میشود «قل لا اسئلکم علیه اجراً إلا المودة» این مودت همان عهد بین ما و ائمه معصومان است نه مجرّد یک محبت قلبی که در سایر موارد هم وجود دارد، ما عهد داشته باشیم آنچه اینها میگویند، آنچه اینها دستور میدهند را عمل کنیم این یک نکته اجمالی درباره اصل حقیقت امامت.
آیتالله فاضل لنکرانی با اشاره به فضائل و مناقب امام حسن مجتبی(ع)، اظهار داشت: وقتی انسان سیره ائمه معصومان را ملاحظه میکند «تخلّقوا باخلاق الله» را انسان به خوبی در آن مشاهده میکند، ما باید زهد ائمه اطهار(ع) عبادت، ورع، حلم، ارتباطشان با مردم، را الگوی خود قرار دهیم.
وی افزود: یکی از نکاتی که مسؤولان ما باید به آن توجه کنند این است که ببینند ارتباط ائمه معصومان علیهم السلام با مردم زمان خودشان چگونه بوده و این بسیار مسأله مهمی است.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به روایتی، بیان کرد: امام حسن(ع) اعبد مردم در زمان خودش بوده یعنی اگر عبادت همه مردم زمان خودش را در یک کفه ترازو بگذارند، عبادت امام را در کفه دیگر بگذارند این سنگینی میکند بر عبادت همه خلایق زمان خودش. البته عبادت هر امام معصومی بر عبادت همه خلایق إلی یوم القیامه برتری دارد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بر ضرورت الگو گیری از رفتار ائمه اطهار تأکید کرد و گفت: ما طلبهها یا هر کسی که یک عنوانی دارد و در جنبه هدایتگری مردم دخالت دارد باید عبادتش با عبادت مردم عادی و متعارف فرق کند.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ادامه داد: معرفت ائمه نسبت به خدای تبارک و تعالی چقدر عجیب بوده، حضرت میفرماید؛ من حیا میکنم که خدا را ملاقات کنم حین الموت اما یک بار ماشیاً تا خانه او نرفته باشم. بر حسب این روایت 20 بار از مدینه تا مکه رفته، حتی در بعضی از نقلها دارد که گاهی اوقات افراد سواره میرسیدند، چون در اکثر این سفرها امام حسین(ع) هم همراه ایشان بوده، عرض میکردند مرکب هست میفرمودند نه، ما بنا داریم پیاده برویم.
وی با بیان اینکه امام حسن وقتی یاد مرگ، پل صراط، بهشت و جهنم میافتاد گریه میکرد و گاهی حالت بی هوشی به ایشان دست می داد، ابراز کرد: ما و جامعه ما باید خودمان را به این حالات عادت بدهیم آیا واقعاً وقتی یاد موت، قبر و قیامت میافتیم، در ما یک انقلابی، ولو یک انقلاب مختصر، یک تغییر مختصر در ما به وجود میآید؟ اگر خدایی نکرده نیست باید دنبال این باشیم که عاملش چیست و چه عاملی سبب این قضیه شده؟
آیتالله فاضل با تأکید بر اینکه امام حسن(ع) از مصادیق بارز تخلّق به اخلاق الهی است، گفت: به حضرت عرض شد لأی شیءٍ لا نراک تردّ سائلا، برای چه ما هر وقت میبینیم کسی سراغ شما میآید و چیزی از شما میخواهد شما رد نمیکنید؟ فأجاب، إنی لله سائلٌ و فیه راغب، عرض میکند من خودم نسبت به خدا سائلم، یعنی خودم یکی از سائلین هستم و نسبت به خدا امید و رغبت دارم و أنا استحیی أن أکون سائلاً و أردّ سائلا، من حیا میکنم که خودم سائل باشم ولی در عین حال سائلی را رد کنم، حالا عمده این جمله است و إن الله عوّدنی عادتاً أن یفیض نعمه علیه و عوّدته أن أفیض نعمه علی الناس خدا یک عادتی داده که نِعَمش را به من جاری کرده و من هم این چنین با خدا برخورد کردم که نعم خدا را بر مردم جاری کنم، یعنی آنچه انسان به دیگری میدهد فکر نکند مال خودش هست، فکر نکند برتری نسبت به او دارد، بلکه او را بندهی خدا بداند و بداند که ارادهی خدا و طلب خدا در این است که انسان این کار را انجام بدهد و به عبادش برسد.
وی افزود: همانطور که خدا نعمت هایش را بر انسان افاضه میکند تخلّق به اخلاق الهی این است که این انسان هم در حدّ محدود خودش این نعم را به سایر بندگان برساند، نه ترحم در آن هست نه دلسوزی است و نه قوم و خویش بودن و همنوع بودن و هم لباس بودن است! خدا این کار را میکند من هم میخواهم تا یک اندازه ضعیفی فعلم فعل خدا شود، بعد حضرت میفرماید فأخشی إن قطعت العادة أن یمنع العاده اگر من این را ترک کنم خوف این را دارم که خدا هم لطفش را از من دور کند و من را از آن ممنوع کند.
عضو جامعه مدرسین با اشاره به روایتی خاطرنشان کرد: یک مرد شامی به مدینه آمده و حضرت هم سوار بر مرکبی بودند، شروع کرد به اهانت کردن، شروع کرد به لعنت کردن، حضرت چیزی نفرمود تا او لعنش تمام شد و حرفهایش تمام شد و دشنامهایش تمام شد، بعد یک تبسمی کردند، ببینید انسان آن هم نوه رسول خدا، امام معصوم(ع)، یک آدم شامی بیاید لعن و اهانت کند حضرت اول یک تبسمی کردند و بعد فرمودند ایها الشیخ اظنّک غریباً فکر میکنم در این شهر غریبی و شاید اشتباه کردی این حرفهایی که درباره ما میزنی، اگر چیزی میخواهی به تو بدهیم، اگر میخواهی راهنماییات میکنیم، اگر چیزی را میخواهی برایت جایی ببریم، اگر گرسنهای سیرت کنیم، اگر عریانی تو را بپوشانیم،اگر محتاجی بینیازت کنیم! حتّی فرمود میتوانی پیش ما بمانی تا وقت مردن، چقدر سماحت و بزرگواری؟ که وقتی این جملات را این شخص کرد گریه کرد و قال أشهد أنک خلیفة الله فی أرضه تو خلیفه خدایی.
مسئولان باید از سیره ائمه اطهار درس بگیرند
استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه روحانیان و مسئولان باید از سیره ائمه اطهار درس بگیرند، گفت: اگر یک وقتی کسی آمد به خاطر گرفتاریهایی که دارد مخصوصاً در زمانه ما مردم گرفتاری دارند و گرفتاریهایشان هم کم نیست، به یک مسؤول مراجعه میکند گاهی اوقات ممکن است یک مقدار عصبانی هم شوند، باید حلم و حوصله داشته باشیم چون این سیره ائمه معصومان است.
وی تصریح کرد: ما باید در زندگی ائمه اطهار(علیهم السلام) تأمل کنیم و از آن نکته بیرون بیاوریم و برای خودمان درس بگیریم؛ ما در مورد ائمه هم راجع به حقیقت امامت باید توجه کنیم و هم راجع به سیرههای شخصی ایشان و خصوصیاتی که دارند.
آیتالله فاضل با بیان اینکه مسأله حیا باید امروز بیشتر در جامعه احیا و مورد توجه قرار گیرد، افزود: حیا مصادیق فراوانی دارد که همه آنها باید مورد توجه قرار گیرد؛ اگر انسان یک مقدار غیرت و حیا داشته باشد تصرف در مال دیگران بدون اجازه او نمیکند، اینطور نیست که بگوییم فقط دین آورده، قبل از دین هم عقل و هم فطرت انسان این را به انسان میگوید.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) با تأکید بر اینکه امروز جوانان متقی با ارزش و با حیا کم نداریم، اظهار داشت: اگر دیدیم جوانان از روی غیرتشان وقتی با نامحرم مواجه میشویم حیا میکنند، باید از ایشان تقدیر کنیم این یک ارزش است و باید این ارزشها را حفظ کنیم.
تمام زندگی امام حسن(ع) برای ما درس است
وی با بیان اینکه تمام زندگی امام حسن(علیه السلام) برای ما درس است، خاطرنشان کرد: تعابیر فراوانی در کتب اهلسنت راجع به امام حسن(ع) آمده است؛ تمام تاریخ را اگر زیر و رو کنید یک نقطه ضعف و اشکال در زندگی ائمه ما پیدا نمیکنید، بگویند یک جا جهالت داشتند، یک جا خلاف اخلاق انجام دادند، خلاف ادب انجام دادند، هیچ تاریخی چنین چیزی ننوشته یعنی تمام مورخین، تمام محدثین، مکانت علمی، معنوی، عبادی، اخلاقی، سیاسی ائمه ما را قبول دارند، خیلی از آنها میگویند مودّت به قربی واجب است منتهی اینها توجه نمیکنند که این مودّت فقط مودت قلبی نیست؛ شیعه افتخار دارد که چنین ائمهای را دارد.
آیتالله فاضل در ادامه با اشاره به مشکلات و گرفتاریهای امروز جهان اسلام، ابراز کرد: اسرائیل و آمریکا سالها مطالعه کردند چه کنند که اسلام و شیعه را از بین ببرند از این رو امروز داعش که زائیده و متولد سازمان های آنها است را به وجود آورده و به جان مسلمانان انداختند.
امروز تمسک به اهلبیت میتواند بشریت را نجات دهد
وی راه نجات مسلمانان را تمسک به قرآن و اهلبیت دانست و گفت: همان که رسول خدا فرمودند و امروز تمسک به اهلبیت میتواند بشریت را نجات دهد، متاسفانه دشمنان دیدند در اسلام رحمت است؛ گفتند باید اسلامی درست کنیم که به راحتی سر بچه را ببُرد و هر ارزشی که در اسلام هست عکسش را قرار دادند و اسمش را اسلام گذاشتند.