یکشنبه ۲۷ خرداد ۱۴۰۳ |۹ ذیحجهٔ ۱۴۴۵ | Jun 16, 2024
سید جمال الدین نجم الهدی

حوزه/ پیدایش شیعه از زمان پیامبر اسلام (ص) بوده، اما در دوران امام صادق (ع) به جهت آزادی عملی که بر اثر لغو ممنوعیت نقل احادیث و درگیری امویان و عباسیان به وجود آمد، حضرت توانست در حد وسیعی به توسعه فکری مذهب تشیع بپردازد.

حجت الاسلام سید جمال الدین نجم الهدی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در یزد، با تسلیت فرارسیدن سالروز شهدت پیشوای ششم، اظهار داشت: برای بسیاری این سؤال وجود دارد که چرا حضرت امام جعفر صادق (ع) ششمین امام شیعیان را به عنوان رئیس مذهب تشیع می شناسیم؟ باید گفت در طول دوران امامان معصوم ما هیچ زمانی شیعه فراوان نداشتیم و در آغاز امامت حضرت علی(ع) تعداد شیعیان به اندازه انگشتان دست بود و در ادامه که ایشان به حکومت رسیدند، حضرت نیروهایی را تربیت کردند.

مدیر برنامه ریزی و پشتیبانی حوزه علمیه استان یزد خاطرنشان کرد: شيعه در لغت به معني پيروي كردن از ديگري و محبت ورزيدن به او (لسان العرب، كلمه شيع) و در اصطلاح به كساني گفته مي شود كه به امامت و خلافت بلا فصل علي عليه السلام معتقدند و بر اين عقيده اند كه امامت او از طريق نص جلي و خفي ثابت شده و امامت حق او و فرزندان اوست. (اوائل المقال ، ص42/ الملل و النحل، ج1، ص 146)

وی خاطرنشان کرد: از دلایل اصلی تاریخی تعداد کم شیعیان در زمان امام علی(ع) 25 سال خانه نشینی حضرت، تغییر بسیاری از اعتقادات و باورهای مردم در این زمان به دلیل تبلیغات سوء، به وجود آمدن رسم و رسومات جدید به اسم دین و افزوده شدن آن به باورهای مردم و در ادمه نیز مخالفت های گسترده با حضرت در جنگ ها مختلف از جمله در جنگ صفین وبه وجود آمدن مسئله خوارج و... همه و همه دست به دست هم داد تا دین از مسیر اصلی خود فاصله بگیریدو حضرت نتواند شیعیان زیادی را تربیت کند.

حجت الاسلام نجم الهدی عنوان کرد: در زمان امام حسن(ع) و امام حسین(ع) نیز همین مسئله ادامه پیدا کرد و تبلیغات وسیع معاویه و مسائلی که به وجود آمد مانع از تربیت و افزایش تعداد شیعیان شد و اگر به تعداد احادیث در این دوران نگاه شود طی بیست سال امامت امام حسن(ع) و امام حسین(ع) احادیث بسیار کمی روایت شد خود گواه تعداد اندک شیعیان است.

وی ادامه داد: در زمان امام سجاد(ع) نیز فشارها و خفقان و مزاحمت های آل زبیر و و بنی امیه در مسیر تبلیغی ایشان عامل بسیاری از این محدودیت ها در تبلیغ اسلام بود که در چند روایت  که از امام سجاد(ع) که تایید این ادعاست، نقل شده است که ایشان در کل مدینه از تعداد انگشتان دستانشان هم شیعه کمتر داشتند، البته با تمام این محدودیت ها قیام سیدالشهدا(ع) و روشنگری های حضرت در ادامه در موفقیت و پیشبرد این مسیر بسیار حائز اهمیت است.

حجت الاسلام نجم الهدی اضافه کرد: در ادامه امام باقر(ع) شاگردان پدر را تحویل گرفته و ابواب جدیدی از علم را به سوی آن ها گشودند و این باعث شد مردم از اطراف جذب و به سوی امام باقر(ع) روی آورند.

وی اظهار کرد: در ادامه هسته مرکزی شاگردان امام باقر(ع) تحویل امام صادق(ع) شد و در این زمان شرایطی فراهم شد که امکان بیشتری برای ترویج علوم فراهم شود، و معارف دینی فرصت بیشتری برای اظهار داشت. . پس این دوره، دوره شکل گیری مذاهب فقهی اسلام نیز بوده است و اصطلاح رئیس مذهب شیعه که اکثراً بر امام صادق (ع) اطلاق می شود، بیشتر ناظر به فقه شیعی در برابر مذاهب اهل سنت است، و گرنه اساس تشیع و مکتب امامت از لحاظ معارف بنیادی، در عرض مذاهب فقهی نبوده و معارف اصلی اسلامی را شامل می شود که جز در مکتب اهل بیت (ع) قابل وصول نیست.

حجت الاسلام نجم الهدی افزود: نقل حدیث در زمان خلیفه دوم ممنوع شد و هیچ کس حق نداشت از پیامبر (ص) حدیث نقل کند و یا بنویسد و منتشر کند که در جای خود نیاز به بحث و تفسیر دارد، اما این ممنوعیت تا زمان عمر بن عبد العزیز که در سال 99 ه.ق به خلافت رسید ادامه داشت و به دستور او ممنوعیت نقل حدیث لغو شد. با رفع مزاحمت های سیاسی سنگین و تمایلات مردمی به یاد گرفتن احادیث در این زمان، دستیابی شیعیان به احادیث پیامبر و امامان گذشته بسیار آسان شد و با توجه به اینکه این ممنوعیت نقل حدیث در زمان امام باقر و امام صادق علیهما السلام انجام شد در اغلب کتب حدیث ما بیشترین احادیث را به نقل از این دو بزرگوار می بینیم و بیشترین احادیثی که مبنای مسائل و احکام فقهی می باشند از این دو امام به ویژه امام صادق (ع) نقل شده است .

وی خاطرنشان کرد: عامل دومی که به عامل اول برای به بار نشستن کامل کمک کرد ایجاد فضای سیاسی خاص در زمان امام صادق (ع) بود که به علت درگیری های بنی امیه و بنی عباس بر سر تصرف خلافت بوجود آمد و این زمان دقیقا مصادف شده بود با زمان امامت امام ششم ( 114 تا 148 زمان امامت امام ششم و سال 132 سال انقراض سلسله اموی بوده است ) . امام از این دو فرصت به دست آمده نهایت استفاده را برای تبلیغ مذهب تشیع و بیان احکام فقهی اسلام را با تشکیل کلاس های درس که تعداد دانشجویان ایشان را در مدت امامتشان بالغ بر 4000 نفر می دانند، اقدام نمودند.

 وی در پایان با اشاره به این که اوج گسترش معارف اسلامی و فقه و احکام اسلام بخصوص شیعه در زمان حضرت امام صادق (ع) انجام و مذهب شیعه از آن زمان به بعد به عنوان مذهب جعفری نامیده شد، یادآور شد: با تلاش های ویژه و خاص حضرت صادق(ع) برای جذب جوانان مستعد از هر فرقه و تفکری، زمینه بسیار مساعدی برای نشر و تعالیم و معارف ناب محمدی(همان تفکر شیعی) فراهم آمد و طولی نکشید که در اقصی نقاط جهان اسلام «قال الباقر» و «قال الصادق» نقل محافل علمی شد، به گونه ای که پس از مدتی 900 نفر در مسجد کوفه از امامان معصوم(ع) نقل حدیث می کردند که در این زمان با نقل معارف بلند آن امام همام به صورت قابل توجه ای بر تعداد شیعیان افزوده شد.

انتهای پیام

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha