جبار آذین منتقد و کارشناس سینما در گفت وگو با خبرگزاری «حوزه»با بیان اینکه پخش تیزرهای رایگان فیلم های ایرانی در شبکه های فارسی زبان ماهواره با هدف خیرخواهانه انجام نمی شود، اظهار کرد: طی دو ماه اخیر شاهدیم چند شبکه فارسی زبان ماهواره به صورت گسترده فیلم های سینمایی را تبلیغ می کنند. این اتفاق باعث شده آمار فروش سینمای ایران تا حد زیادی بالا رود. از این اتفاق شاید عده ای که معمولا سطحی به موضوعات نگاه می کنند، خوشحال شوند، چون متصورند سینمای کشورمان رونق پیدا کرده است، درصورتیکه مطمئن باشید اقدامی که آنها (ماهواره ها) انجام داده اند از سر دلسوزی نیست، بلکه اهداف بلند مدتی را برای رسیدن به خواسته حود در نظر دارند.
وی افزود: باید بررسی کنیم آنها از انجام چنین کاری چه هدفی را دنبال می کنند. بر کسی پوشیده نیست که اکثر شبکه های فارسی زبان ماهواره از طرف صهیونیست ها و بد خواهان ملت ایران حمایت می شوند. برای همین وقتی ارزیابی دقیق می کنیم، متوجه می شویم آنها از این اقدام خود به نوعی در پی کسب وجهه برای خود هستند تا به تماشاگر اینگونه القا کنند آنها خیرخواه فرهنگ کشور هستند. در ضمن به نوعی می خواهند برای خود مشروعیت قانونی به دست آورند. در این میان فیلم هایی که برای تبلیغ انتخاب می کنند، عموما آثاری نیستند که به طور ویژه در آنها موضوعات دینی و انقلابی محور باشد. به همین دلیل فیلمی چون «بادیگارد» در تبلیغات آنها جایی ندارد.
*قانون تبلیغات فیلم های داخلی
این کارشناس سینما اضافه کرد: مطابق قانون، تبلیغات فیلم های ماهواره ای در شبکه های فارسی زبان ماهواره ممنوع است، اما فیلم هایی که هم اکنون در شبکه هایی چون GEM تبلیغ می شوند با درخواست تهیه کننده آثار نیست، بلکه شبکه های ماهواره ای به طور خودسرانه دست به این تبلیغ می زنند. برای همین از لحاظ قانونی نمی توان کاری کرد، اما می شود با برنامه سازی صحیح و مناسب در تلویزیون شرایطی به وجود آورد که کارایی شبکه های فارسی زبان ماهواره پایین بیاید. وقتی می بینیم تبلیغات فیلم های ایرانی در ماهواره تا به این اندازه به روی گیشه سینماها تاثیر دارد، باید در عملکرد خود شک کنیم، چون کاری کرده ایم که مردم به سوی آن شبکه ها سوق پیدا کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا پخش تبلیغات خارجی یکی از عوامل موفقیت در اکران خارجی است؟ گفت: با این مطلب موافق نیستم، چون تبلیغات بین المللی نباید بهانه ای شود تا شبکه های ماهواره ای، تبلیغات فیلم های ایرانی را انجام دهند، زیرا به طور قانونی برای پخش بین المللی فیلم های ایرانی، بنیاد سینمایی فارابی مسئول است. این بنیاد می تواند با ابزاری که در اختیار دارد، شرایط دیده شدن فیلم های ایرانی را در نمایش های خارجی به شکلی مطلوب فراهم کند.
*بهانه ای که بازیگران دست بیگانگان می دهند
آذین ادامه داد: حضور بازیگران و عواملی سینمای ایران در شبکه GEM سبب شده که تا حدودی برای خود اعتبار کاذب کسب کنند. برای همین باید ارزیابی منصفانه ای داشته بابشیم تا ببینیم چه اتفاقی رخ داده که بازیگران و عوامل پشت دوربین سینمای ایران به سمت این شبکه ها سوق پیدا کرده اند؟ آیا آنها با خواست و اشتیاق قلبی دست به چنین اقدامی زده اند یا اینکه اجبار زندگی آنها را به این امر مجبور کرده است؟
وی گفت: وقتی به سوالات فوق به دقت می نگریم، متوجه نقش مسئولان در پیش آمدن چنین وضعیتی می شویم، چون اگر آنها امکان اشتغال را برای تمامی عوامل سینما و تلویزیون فراهم می کردند، شاهد کوچ هنرمندان ایرانی به این شبکه ها نبودیم. برای همین باید عملکرد مسئولان نیز در این حوزه نقد شود. نکته جالب اینجاست مسئولان نقش خود را در به وجود آمدن این اتفاقات فراموش کرده اند و با نقد عواملی که به این شبکه ها رفته اند، تاثیرگذاری خود را کتمان می کنند.
*دلزدگی برخی فیلم سازان
آذین در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: فضای فرهنگی حاکم در سینما و تلویزیون هم دلیل دیگری است که سبب شده سینما به آنچه می خواهد نرسد، زیرا برخی مواقع محدودیت غیرضروری که در حوزه نگارش فیلمنامه و ایده پردازی وجود دارد، نوعی دلزدگی را در بین هنرمندان به وجود می آورد. برای همین باید به هنرمندی که دلبسته فرهنگ و انقلاب خود است اجازه داد تا کار مورد نظرش را تولید کند. در این شرایط مطمئن باشید از گرایش به سمت این شبکه ها به شدت کاسته خواهد شد.
*برنامه سازی صحیح راه را بر ماهواره می بندد
وی در پاسخ به این سوال در شرایط فعلی با اقدام اخیر ماهواره ها چه برخوردی می توان داشت؟ اینگونه توضیح داد: با برنامه سازی صحیح می توان برای مردم اطلاع رسانی صحیح انجام داد تا آنها به ماهیت این شبکه ها پی ببرند، البته همانگونه که پیشتر گفتم، راه اصلی همان است کیفیت و کمیت برنامه های ما به حدی شود که دیگر این قبیل شبکه ها مخاطبی نداشته باشد، چون این کانال های تلویزیونی تنها با هدف سرگرمی به وجود نیامده اند، بلکه آمده ا ند تا با تولید کارهای سخیف پایه و اساس خانواده ایرانی را مورد هجمه قرار دهند.
وی در پایان این گفت وگو تاکید کرد: اگر بخواهیم همان مسیر سطحی و برخوردهای مقطعی و فیزیکی را در مواجه با شبکه های ماهواره ای پیش گیریم ، آینده نگران کننده ای در انتظار خواهد بود، اکنون باید این هشدار را جدی بگیریم و سعی کنیم با اهمیت بیشتر به فرهنگ و هنر، سرمایه گذاری بیشتری در این زمینه انجام دهیم.