به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حضرت آیت الله مظاهری در "کتاب آفاق نيايش تفسير دعاى كميل" دربارۀ مراتب سنگ دلی به سبب ارتکاب گناه بیان داشته اند:

از آيات و روايات چنين بر مى ‏آيد كه گناه علاوه بر كيفر، اثرهايى هم دارد. البته درك اين مسئله حسى و عقلى نيست بلكه از جمله مسائل تعبدى است، چرا كه اين موارد از طريق وحى استفاده و درك مى ‏شود.

سنگ دلى، قساوت، زنگ ‏زدگى، مُهرخوردگى، لغزش قلبى و ... همه به يك معنا هستند كه عبارتند از: پرده ‏اى كه بر دل مى ‏افتد.

سنگ دلى داراى مراتبى است كه به ترتيب عبارتند از:

* كسالت و بى حوصلگى در دعا و ارتباط با خدا

از بين رفتن نفس لوامه در شخص و غلبه غفلت بر او، از بدترين نقمت هاست. لذا در احاديث قدسى روايت شده است كه بدترين بلايا براى بنده همين است.

خداوند تعالى نيز فرموده است: «أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَى نُورٍ مِنْ رَبِّهِ فَوَيْلٌ لِلْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ أُولئِكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ» ‏[1] آيا كسى كه خدا سينه اش را براى اسلام گشاده است و بر فراز مركبى از نور الهى قرار گرفته مانند كوردلان گمراه است؟ پس واى به حال آن ‏ها كه نسبت به ياد خدا به سنگ دلى مبتلا شده اند.

* غلبه هراس، اندوه، اضطراب و شك بر دل

و اين مفهوم از بيان آيات زير به خوبى پيداست: «لَا يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ الَّذِي بَنَوْا رِيبَةً فِي قُلُوبِهِمْ إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ» ‏[2] كسانى كه در دل هايشان بناى شك را بر پا ساختند مدام اين بنا برافراشته ‏تر مى‏ گردد، مگر آن كه دل هايشان پاره پاره شود.

نیز در جای دیگر می فرماید: «فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ وَ مَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقاً حَرَجاً كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ كَذلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ» ‏[3] كسى را كه خدا بخواهد او را راهنمايى كند سينه ‏اش را براى اسلام مى‏ گشايد و كسى را كه بخواهد گمراه كند سينه اش را تنگ و گرفته مى ‏نمايد، مثل آن كه در آسمان بالا برود. به اين صورت است كه خداوند پليدى را بر كسانى كه ايمان نمى ‏آورند بار مى ‏كند.

* كفر به خداوند متعال

خدای متعال می فرماید: «ثُمَّ كَانَ عَاقِبَةَ الَّذِينَ أَسَاءُوا السُّوءَى أَنْ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَ كَانُوا بِهَا يَسْتَهْزِءُونَ» ‏[4] پس عاقبت كسانى كه بدكارى پيشه كردند اين شد كه آيات خدا را دروغ پنداشته و آن ‏ها را به باد مسخره گرفتند.

همچنین می فرماید: «إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا قَالَ أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ كَلَّا إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ‏«[5] وقتى كه آيات ما بر او فرا خوانده شود مى‏ گويد اين ‏ها افسانه هاى پيشينيان است. نه اين طور نيست بلكه به خاطر آن چه كه كسب مى ‏كردند دلشان زنگ زده است. اين هم نيست بلكه آن ‏ها در اين روز از پروردگار خود در پرده و محجوبند.

پاورقی:

[1]. زمر، آيه 22.

[2]. توبه، آيه 110.

[3]. انعام، آيه 125.

[4]. روم، آيه 10.

[5]. مطففين، آيات 13- 15.