به گزارش خبرگزاری«حوزه»، از جمله پرسش هایی که دربارۀ شبکه های اجتماعی مطرح است این که: نرم افزارهای ارتباط اجتماعی چه سوء استفاده‌ هایی را می ‌توانند انجام دهند یا توانایی دادنِ چه اطلاعاتی به سازمان ‌های جاسوسی را دارند؟

آن چه به صورت خلاصه می ‌توان بیان کرد این است که چنین اپراتورهایی در حوزه ‌های مختلفی فعالیت می ‌کنند که برخی از آنان عبارتند از:

* فرهنگ

دشمنان در این حوزه به ‌واسطه تحلیل اطلاعاتی که از برنامه‌ های ارتباطی به دست آورده ‌اند،[1] برنامه‌ های بلندمدت و کوتاه ‌مدت بسیاری را به اجرا در می ‌آورند تا به اهداف خود نزدیک شوند. به‌ عنوان نمونه، دست ‌اندرکاران آمریکایی و صهیونیستی، با تحلیل اطلاعات اپراتورهای مجازی، مثل: وایبر، واتساپ و... متوجه شدند که فرهنگ مردم ایران به ترکیه نزدیک است، پس رویکرد ماهواره ‌ها را در زمینه پخش سریال ‌ها به سمت فیلم‌ های ترکیه ‌ای بردند که طبق آمار هم اکنون 30 درصد فیلم ‌های ماهواره ‌ای، ترکیه ‌ای شده است. یکی از نتایج آن این شد که از ابتدای سال 1392ش در مدت کوتاهی، برخی زنان به تقلید از فیلم‌ های ترکیه ‌ای، رو به پوشیدن ساپورت ‌های سبک آنها آورده ‌اند.

* اقتصاد

وایبر به پنجمین برند اسرائیل تبدیل می ‌شود و کارشناسان اسرائیلی وایبر را پاسخی به بایکوت اسرائیل می ‌دانند و عضویت در این شبکه ‌ها ضمن تقویت این کشور، راهی برای تجمیع اطلاعات اسرائیل محسوب می ‌شود.

یکی از مسئولان یهودی صهیونیستی در مصاحبه ‌ای اعلام کرده است: وایبر توانسته است پاسخ مناسبی به جنبش تحریم کالاهای اسرائیلی در اروپا (موسوم به بایکوت اسرائیل در سراسر جهان) باشد. بر اساس خبری که نشریه «جروزالم پست» منتشر کرده، او با اعتراض به اظهارات برخی از مقامات اروپایی علیه جنایات اسرائیل و تلاش برای بایکوت اقتصادی این رژیم، تأکید کرده است: «به جای تحریم و بایکوت اسرائیل، بیایید خلاقیت را به مبارزه بگذاریم. وایبر بهترین پاسخ به بایکوت اسرائیل است.»

در کنار این خبر باید تحلیل کرد که چرا وایبر اکنون به یکی از پنج برند برتر تجاری تولید رژیم صهیونیستی تبدیل شده و توانسته علاوه بر ایجاد یک شبکه اقتصادی قوی برای تل ‌آویو، یک بانک اطلاعاتی قدرتمند جهانی نیز برای این رژیم فراهم کند؟[2] همچنین، با فروش اطلاعات تحلیل شده به بنگاه ‌های اقتصادی، افزون بر تقویت هر روزه در بازار بورس، تولیدات خود را به سوی علاقه ‌مندی ‌های کاربران هدایت می ‌کند.

بنابراین، هرچه تعداد کاربران بیشتر باشد، سهام مالکان نرم ‌افزارها با ارزش ‌تر می ‌شود. لازم به ذکر است که برخی از این برنامه ‌ها مانند: تانگو، فیس بوک و... از تبلیغات نیز برای درآمدزایی بیشتر استفاده می ‌کنند.

شرکت ‌های گوگل و فیس بوک، جزء ثروتمندترین شرکت ‌های جهانی هستند که بیشتر سود این شرکت‌ های آمریکایی و اسرائیلی به واسطه فروش اطلاعات و تبلیغات به دست می ‌آید.

* اجتماع

در دو دهه اخیر، رسانه ‌های گروهی و شبکه ‌های اجتماعی فضای متفاوتی را در عرصه اجتماعی و تعاملات میان افراد به وجود آورده‌ اند. از سوی دیگر، سبک زندگی خانواده‌ ها دست ‌خوش دگرگونی شده، گستره فضای مجازی هر فرد را با موبایل و تبلت خود مشغول کرده است و با گسترش این خودمشغولی، افراد زمانی برای ارتباطات واقعی ندارند، چنانکه امروزه نه تنها صله ارحام، ارتباطات خانوادگی، ارتباط با همسایگان و... به شدت کاهش یافته است؛ بلکه درون خانواده نیز، افراد با وسایل ارتباطی فوق سرگرم ‌اند و کمتر فرصتی برای دور هم بودن می ‌یابند.

افزون بر این، شبکه‌ های اجتماعی نقش مهمی در به حداقل رساندن دوستی ‌های واقعی دارند. دوستی در دنیای واقعی، می ‌تواند عاملی برای کنترل آدم ‌ها باشد و دوستان واقعی نقش هدایتگری و مشاوره داشته باشند؛ چون بر روند زندگی دیگران نظارت دارند؛ اما در دنیای مجازی چنین نظارتی وجود ندارد و دوستی ‌ها در خلأ شکل می ‌گیرد.

* علم و تفکر

متأسفانه فضای مجازی و انفجار اطلاعات به گونه ‌ای است که قدرت تفکر افراد را پایین آورده، هجوم پیام ‌ها و اطلاعات، زمانی برای تفکر و تحلیل آنها باقی نمی‌ گذارد. حجم وسیع پیام ‌ها، بی ‌فایده یا کم فایده بودن غالب اطلاعات تبادل شده و جذابیت بحث و جدل در موضوعات گوناگون، فرصت اندیشه را از جوامع گرفته است.

*فضای مجای و انزواطلبی

انزواطلبی و گاه افسردگی، از جمله مهم ‌ترین پیامدهای فضای مجازی است. مرد یا زنی که در شبکه ‌های مجازی حضور مستمر دارد، کمتر به اطرافیان و محیط خانواده توجه دارد و در حقیقت به روح و روان خود و اعضای خانواده آسیب می ‌رساند. این آسیب به اختلاف و مشاجره می ‌انجامد و روح و روان تمامی اعضای خانواده را تحت الشعاع قرار می ‌دهد.

افزون بر این، اختلاف اندازی قومی و نژادی، ایجاد شبهه در مباحث اعتقادی، ترور، جاسوسی، خیانت، تنوع ‌طلبی جنسی و احساسی و دادن اخبار متضاد و ایجاد تردید، از مهم‌ ترین اهداف شبکه ‌های به ظاهر اجتماعی و اپراتورهای صهیونیستی است.

پی ‌نوشت:

[1]. ديتا مايتينگ يا داده كاوي.

[2]. خبرگزاری رجا، بخش اقتصادي، 28 مهرماه 1393ش.

معاونت تبلیغ؛ محمد مهدی فجری.