جبار آذین، منتقد و کارشناس سینما در گفتوگو با خبرگزاری حوزه درباره ظرفیتهای سینمای انیمیشن گفت: بارها درباره ظرفیت انیمیشن در تبلیغ آموزههای دینی و قرآن تاکید شده، اما متاسفانه آنچنان که باید به این موضوع پرداخته نمیشود، زیرا هنوز این باور در بسیاری وجود دارد که انیمیشن تنها وسیلهای برای سرگرمی کودکان است، اما در سالهای اخیر خوشبختانه اتفاقات خوبی در سینما رقم خورده و ما میبینیم به این دست موضوعات به شکل جدیتری توجه میشود.
وی افزود: برای مثال سال گذشته فیلم سینمایی «شاهزاده روم» توانست به موفقیت بسیاری دست یابد به ویژه که استانداردهایی که برای اساخت این کار در نظر گرفته شده با با معیارهای روز سینمای جهان نزدیکی داشت. این روزها نیز فیلم سینمایی «فهرست مقدس» کار دیگری است که در سینما روی پرده است و انصافاً نیز این کار از کیفیتهای بالای تکنیکی سود برده است، اما نکته مهم اینجاست که این تولیدات هر دو به صورت مستقیم به موضوعت دینی و قرآنی توجه دارند.
این کارشناس سینما تاکید کرد: فیلم دیگری که این روزها در جشنواره به نمایش در آمده و با استقبال خوب مردم و منتقدان نیز مواجه شده «فیلشاه» است. این کار با برخورداری از ساختار خوب به داستان حمله سپاه ابرهه به مکه اشاره دارد. نکته جالب اینکه توجهات قرآنی در این فیلم به هیچ وجه با نگاههای رایج در این حوزه یکی نیست، بلکه سعی شده به گونهای قصه روایت شود که بر کودک و نوجوان جذابیت لازم هم داشته باشد.
وی متذکر شد: البته ممکن است این نقد به فیلم وارد شود که فیلم در برخی شخصیتپردازیها به کارکترهای معروف فیلمهایی انیمیشن نزدیک شده است. این مسئله به نظر من به خودی خود ایرادی ندارد، زیرا اگر قرار باشد ما برای ارتقای کیفیت کارمان از کارهای مطرح و خوب الگوبرداری کنیم این خطایی مرتکب نشدهایم، اما باید این نکته را مد نظر داشته باشیم که الگوبرداری به معنای کپی کاری نیست، آسیبی که عموماً برخی از کارها گرفتار آن هستند، اما «فیلشاه» گرفتار آن نیست.
آذین با بیان اینکه سینمای انیمیشن ما به لحاظ فنی چیزی از همکاران خارجی خود کم ندارد، اظهار کرد: انیماتورهایی که در کشورمان کار میکنند به لحاظ فنی چیزی از همکاران خارجی خود کم ندارند، تنها فرق آنان این است که آنها حامی و مبلغ خوب دارند، اما این امکانات در اختیار انیمیشنسازهای داخلی نیست. این نقصان نیز باید ما را نگران کند، چون اگر ما نتوانیم نیازهای متخصصان خود را بر طرف کنیم، آنها در گذر زمان به سمت کمپانیهای فیلمسازی غربی متمایل خواهند شد.
آذین در پاسخ به این سوال که برای ساخت انیمیشن قرآنی تا چه حد این ژانر سینمایی میتواند ایفاکر نقش باشد، گفت: اگر با سینماگران سخن گوییم همه خواهند گفت برای ساخت فیلمهای انیمیشن بزرگترین کمبود آنها نداشتن امکانات برای تصویرکردن قصص قرآنی است، برای مثال آنها امکانات لازم را در اختیار ندارند تا قصه یونس نبی را روی پرده خلق کنند، اما این کمبود در انیمیشن وجود ندارد و میتواند آن را پوشش داد.
وی یادآور شد: حتماً باید این نکته را انیماتورهای ما به یاد داشته باشند که قصهگویی قرآنی در انیمیشن حتماً به این صورت نیست که ما بخواهیم تماماً آنگونه که قرآن قصههایش را روایت کرده آن را در فیلم خود تعریف کنیم، چون ممکن است این روایتها برای بچه های تکراری باشد، اما اگر همانگونه «فیلشاه» عمل کرده رفتار کنیم، هم قصهای قرآنی تعریف کردهایم هم اینکه جذابیت قصه برای تماشاگر حفظ شده است.
وی با تاکید بر اینکه انیمیشنهای قرآنی میتواند خانوادهها را هم به سینما بکشاند، گفت: از نگاه من انیمیشنهایی که قصهای مذهبی دارند برای بزرگسالان نیز جذابیت دارند و آنها را به سمت سالنهای سینما میکشاند، چون گرایشات دینی در بزرگسالان قویتر است، بنابراین با تولید کارهایی قرآنی در سینمای انیمیشن نه تنها کودکان و نوجوانان را جذب سالنها کردهایم، بلکه خانواده را هم با خود همراه کردهایم. نکته دیگر در این رابطه به پرورش سلیقه در این حوزه بر میگردد، چون متاسفانه به دلیل هجوم انیمیشنهای متعدد خارجی ذهنیت کودکان ما به سمت قهرمانان غربی سوق پیدا کرده است، درصورتیکه در فرهنگ دینی و ملی قهرمانان بسیاری وجود دارند که میتوانند الهام بخش کارهای بسیار خوبی در این حوزه باشند.
وی در پایان تاکید کرد: توجه به انیمیشن قرآنی یک سود دیگر نیز با خود به همراه دارد آنهم اینکه ذهنیت تماشاگر را از کودکی آماده پذیرش آثار قرآنی میکند. در حقیقت با ایجاد علاقه در کودکی را را برای گرایشات قرآنی آنان در بزرگسالی باز میکنیم.