به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در اهواز، «ضیافت علوی» یکی از طرح‌های با برکت در هیئت روضة الزهرای اهواز وابسته به مرکز فرهنگی-جهادی عصر ظهور است که امروز پس از گذشت قریب به ۷ سال از اجرای آن، به بزرگ‌ترین طرح فرهنگی عیدانه در کشور تبدیل شده است.
طرح «ضیافت علوی» که زمانی در یک خانه کوچک با ۵۰ پرس غذا شروع شد، امروز به نقطه‌ای رسیده که فقط در خوزستان ۱۲۴ هزار پرس غذا پخت می‌شود و یکی از دلایل اصلی موفقیت و توسعه طرح نیز، فعالیت رسانه‌ای «بدون لوگو» بود.
برای آشنایی با جزئیات و پیشینه شکل‌گیری و راه‌اندازی این طرح مبارک، خبرنگار «حوزه» در خوزستان نشستی با مسئولان و دست‌اندرکاران «ضیافت علوی» در مرکز فرهنگی جهادی عصر ظهور اهواز، ترتیب داد.
آنچه در ادامه می‌آید، حاصل گفتگو با حجت الاسلام فاطمی کیا، مدیر مجموعه صراط انقلاب و دبیر طرح ضیافت علوی، حجت الاسلام امینی موحد، مدیر مرکز رسانه‌ای صف و حجت الاسلام جامعی، است.
سؤال: طرح مبارک «ضیافت علوی» از کجا و با چه هدفی آغاز شد و چه مراحلی طی شد تا به این بخش از اجرای آن رسیدید که قرار است بیش از ۱۲۴ هزار پرس غذا میان مردم توزیع شود؟
حجت الاسلام فاطمی کیا، دبیر طرح ضیافت علوی در استان خوزستان:
بسم الله الرحمن الرحیم
تا قبل از اجرای طرح ضیافت علوی، هر ساله جمعی از اعضای هیئت روضه الزهرای اهواز، در روز غدیر میهمان منزل حجت الاسلام موسوی، مدیر مؤسسه فرهنگی جهادی عصر ظهور، بودند.
در یکی از سال‌هایی که میهمان سفره با کرامت این سید جلیل‌القدر بودیم، در جمع دوستان مطرح کردیم که چرا این سفره مبارک را به صورت گسترده در سطح منطقه پیرامونی مسجد الغدیر برگزار نکنیم!؟ به همین دلیل تصمیم گرفتیم تا سال بعد، سفره کریمانه و غذای متبرک آقا امیرالمؤمنین(ع) را در خیابان پهن کنیم و تصمیم جمعی بر آن بود که 5 هزار پرس غذا طبخ شود.
سال ۹۱ به عنوان نخستین سال اجرای طرح «ضیافت علوی»، سختی‌های زیادی را متحمل شدیم. بالاخره تا آن زمان چنین حرکتی در عید غدیر انجام نشده بود و موانعی نظیر کمبود بودجه، امکانات و... بر سر راهمان بود. اما با همت جهادی رفقایمان در مسجد الغدیر و هیئت روضه الزهراء، طبخ غذا را انجام دادیم و بحمدالله پس از اتمام کار، مشخص شد که بیش از ۷ هزار غذای متبرک میان مردم توزیع شده است.
سؤال: واکنش مردم نسبت به اجرای طرح چه بود؟
آن اوایل، هیچ کس نمی‌دانست اطعام غدیر چیست! به همین دلیل در یکی دوسال اول تلاش کردیم تا مستندات روایی «اطعام غدیر» را بر مبنای کلام اهل‌بیت(ع) پیدا کنیم.
پس از بررسی‌های علمی صورت گرفته مشخص شد که چندین روایت از امام صادق و امام رضا(ع) در این رابطه وجود دارد.
فی‌المثل در کتاب بحارالانوار (جلد ۶ صفحه ۳۰۳) آمده که حضرت صادق(ع) در این رابطه می‌فرمایند؛ «غذا دادن به یک مؤمن در روز عید غدیر ثواب اطعام یک میلیون پیامبر و صدیق (در رأس آن‌ها خود ائمه معصومین) و یک میلیون شهید (در رأس آن‌ها حضرت عباس و شهدای کربلا) و یک میلیون فرد صالح در حرم خداوند را دارد».
روز غدیر، یکی از عیدهایی است که اطعام و ولیمه دادن در آن به اندازه هیچ کدام از مناسبت‌های دینی‌مان، آن‌چنان تأکید نشده است. و با اینکه هیچ روایتی در باب اطعام مناسبت‌های دینی جز عید ولایت مولا امیرالمؤمنین(ع) نیامده، اما می‌بینید که مردم در عاشورا، تاسوعا، اربعین حسینی و نیمه شعبان نذورات فراوانی می‌دهند و در غدیر خبری نیست!
و فکر می‌کنم از این روست که علامه امینی به تعبیری فرموده بودند؛ «غدیر را باید در طبل و دهل کوبید».
اجازه بدهید در حاشیه نکته‌ای را خدمت مخاطبین شما عرض کنم؛
به نظر من لازم است نهادهای علمی و اندیشمندان اسلامی پیرامون کارکردهای اجتماعی مناسک دینی تحقیق و بررسی کرده و آن‌ها را استخراج کنند. وقتی می‌خوانیم «وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ» باید پرسید که شعائر خدا چه چیزهایی هستند و چه کارکردهایی دارند؟ تأثیر آن‌ها در جامعه چیست!؟
ما در نظام اسلامی مبتنی بر ولایت فقیه زندگی می‌کنیم. خب در یک نظام ولایی وقتی مراسم و طرحی عظیم همچون «ضیافت علوی» با آن‌همه زحمت برگزار می‌شود، نتیجه و خروجی آن چه خواهد بود؟
بحمدلله ما نتیجه و خروجی کارکرد یک منسک دینی یعنی «ضیافت علوی» را به خوبی لمس کرده و با چشم خود دیدیم که در سطح کلان‌شهر اهواز و استان خوزستان و فراتر از آن، حتی در سطح کشور چه بازخورد بسیار مطلوبی داشته است. البته این کار صرفاً با فعالیت رسانه‌ای محقق شد.
یعنی وقتی مردم متوجه شدند که ولیمه دادن و اطعام مؤمنین در غدیر چه ثواب و فیض عظیمی دارند، در این طرح بابرکت همراه ما شده و خود برگزار کننده اصلی آن شدند.
سؤال: همان‌طور که اشاره کردید، مسأله رسانه و تبلیغات یکی از نقاط مهمی بود که در طرح «ضیافت علوی» به آن توجه ویژه داشتید، لطفاً بفرمایید که چطور و چگونه این طرح به طور گسترده در کشور راه‌اندازی شد!؟
حجت الاسلام امینی موحد، مدیر مرکز رسانه‌ای صف و دبیر کمیته رسانه طرح «ضیافت علوی»:
گره خوردن مسأله رسانه با خدمات اجتماعی، یکی از موضوعات مهمی بود که در جریان غدیر آن را تجربه و حس کردیم. یعنی هرچقدر که خدمات اجتماعی طرح و برنامه‌ها به سمت رسانه‌ای شدن و همسو کردن آن‌ها با مردم پیش برود، اثرگذاری و تأثیرپذیری آن نیز بیشتر می‌شود.
یعنی طرح «ضیافت علوی» که زمانی در یک خانه کوچک با ۵۰ پرس غذا شروع شد، امروز به نقطه‌ای رسیده که فقط در خوزستان ۱۲۴ هزار پرس غذا پخت می‌شود و یکی از دلایل اصلی موفقیت و توسعه طرح نیز، فعالیت رسانه‌ای «بدون لوگو» بود.
لازم به تأکید است، یکی از نکاتی که در ابتدای کار با جمع دوستان و هم هیئتی‌هایمان پیرامون فعالیت‌های رسانه‌ای طرح «ضیافت علوی» بدان اهتمام و تأکید زیاد داشتیم، کار «بدون لوگو» بود.
از این رو؛ اصراری نداشتیم که تولیدات رسانه‌ای‌مان، با برچسب مسجد الغدیر یا هیئت روضه الزهراء منتشر شوند، تا اگر در آینده مسجد یا هیئتی قصد انجام کار فرهنگی مشابه را داشت، به راحتی بتواند از مواد خام رسانه‌ای ما که در فضای مجازی منتشر شده، استفاده کند.
مثلاً ما پوسترهای غدیر و طرح ضیافت علوی را لایه باز و بدون برچسب در فضای رسانه‌ای توزیع کردیم و این اقدام، به کشوری شدن جریان «ضیافت علوی» کمک کرد.
بحمدالله تا به امروز نیز در زمینه تولید مستند، مجموعه پوستر، اینفوگرافی و امسال نیز تولید موشن گرافی پیرامون مسأله غدیر از جمله دیگر محصولات رسانه‌ای بود که به مطرح شدن ضیافت علوی در سطح کشور کمک ویژه کرد.
حجت الاسلام فاطمی کیا:
یک نکته‌ای که در طرح ضیافت علوی تأثیرگذار و بارز بود، وسعت نظر مسئولین اجرای طرح، به‌ویژه حجت الاسلام و المسلمین موسوی بود. ایشان از همان ابتدا صراحتاً بیان می‌کردند که هم‌اندازه تلاش برای طبخ غذا باید کار رسانه‌ای کرد؛ به همین دلیل تقریباً چیزی معادل رقم پخت، برای تبلیغات و فضای رسانه‌ای تلاش و فعالیت کردیم.
سؤال: لطفاً به صورت آماری بفرمایید هر ساله چند هزار پرس غذا طبخ می‌شد و امروز به چه رقمی رسیده است؟
حجت الاسلام فاطمی کیا:
در سال اول برگزاری طرح «ضیافت علوی» بنا داشتیم ۵ هزار پرس غذا آماده کنیم، اما در انتها مشخص شد ۷ هزار غذا توزیع شده است.
سال دوم اعلام کردیم ۱۰ هزار غذا طبخ می‌کنیم، اما در پایان ۱۱ الی ۱۲ هزار پرس غذا میان مردم توزیع شد.
سال سوم ۱۴ هزار پرس غذای متبرک میان مؤمنین توزیع کردیم.
در سال چهارم، آن زمانی که با دوستانمان جلسه کمیته‌های اجرایی طرح را تشکیل دادیم، وقتی پرسیدیم که امسال چند هزار غذای متبرک طبخ و توزیع کنیم!؟ پاسخ دادند که تعداد همان ۱۴ هزار پرس باشد اما با این قید که پخت غذا را در یکی دو نقطه دیگر هم اجرا کنیم.
سال پنجم، مجدد بنا را بر همان ۱۴ هزار پرس غذا گذاشتیم اما تصمیم گرفتیم طرح را در نقاط بیشتری برگزار کنیم؛ به همین دلیل خودمان هیئات مذهبی سطح شهر را با توجه به تجربیات و پیشینه‌ای که داشتیم، به‌سوی برگزاری طرح «ضیافت علوی» تشویق کنیم.
خوشبختانه در سال ۹۵ با انتقال تجربیات و حمایت از هیئات مذهبی، موفق شدیم این طرح را شهری و استانی کنیم.
در سال ۹۶ تصمیم گرفتیم که این طرح را مکتوب و کشوری کنیم؛ به همین دلیل در بنیاد بین‌المللی غدیر جلساتی برگزار و نهایتاً مصوب شد که طرح «ضیافت علوی» در تمام کشور اجرایی شود و هم‌زمان نیز دبیرخانه طرح ضیافت علوی را در بنیاد غدیر تأسیس کردیم.
اما امسال، آمار طبخ غذا به بیش از ۱۲۴ هزار پرس افزایش یافته است. تا هم اینک که در خدمت شما هستم بنا به آمادگی دیگر نقاط استان خوزستان، قرار است ۱۸۰ هزار پرس غذای متبرک طبخ شود و إن شاءالله بزرگ‌ترین پخت کشور در حال رقم خوردن است.
سؤال: دبیرخانه استانی طرح «ضیافت علوی» شامل چند کمیته است و مراحل اجرای کار از چه مدت قبل آغاز می‌شود؟
حجت الاسلام جامعی، مسئول دبیرخانه استانی طرح «ضیافت علوی»:
هر ساله حدوداً ۲ ماه قبل از عید غدیر، شورای برنامه‌ریزی تشکیل و تصمیمات کلی در رابطه با نحوه چگونگی طرح، میزان پخت، مکان پخت، شعار سال و تعیین کمیته‌ها، اتخاذ می‌شود.
در سال جاری ۱۲ کمیته نظیر «تبلیغات»، «خدمات»، «مراسمات»، «پشتیبانی»، «تأسیسات»، «برنامه‌ریزی»، «روابط عمومی»، «انتظامات»، «پخت»، «تدارکات» و.... تشکیل شده است که در رأس آن شورای برنامه‌ریزی و دبیر طرح قرار دارد.
برای طبخ ۱۴ هزار پرس غذا، در حدود ۳۰۰ نفر عوامل اجرایی مشغول به کار هستند که البته اکثر آن‌ها به طور ویژه در پخت فعالیت می‌کنند.
سؤال: این طرح در چند نقطه از کلان‌شهر اهواز و استان خوزستان اجرا می‌شود؟
در بیش از ۱۲ نقطه از اهواز و ۱۶ شهرستان استان خوزستان این کار انجام صورت می‌گیرد.
سؤال: به یاد دارم که در ۲ سال گذشته اتفاقات مبارکی در کنار اجرای طرح صورت گرفت، آیا امسال نیز برنامه جانبی دیگری هم صورت می‌گیرد؟
حجت الاسلام فاطمی کیا:
بله خوشبختانه با کمک خیرین قرار است تعداد نفراتی مشخص که به دلیل مشکلات مالی به زندان افتاده‌اند، آزاد و همچنین به ۴۰۰ زوج نیازمند، جهیزیه کامل با همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) اهداء شود.
سؤال: در میان کار خسته نشدید؟ چه چیزی به شما انگیزه ادامه کار می‌داد؟
مقام معظم رهبری جمله‌ای زیبا دارند که می‌فرمایند؛ «کار برای غدیر عشق و شور دارد».
انصافاً من و همه افرادی که برای غدیر کار و تلاش می‌کنند، با همه وجود حس کرده‌اند. اگرچه کار بسیار خسته کننده است، اما عشق و شور عجیبی داشته و به تعبیر فخرالدین عراقی «عشق شوری در نهال ما نهاد». فی‌الواقع عوامل «ضیافت علوی» عشق به مولا امیرالمؤمنین(ع) را با همه وجود احساس کرده‌اند.
سؤال: پیرامون کارکرد مناسک دینی صحبت کردید، لطفاً بفرمایید که کارکرد، خروجی و بازتاب مردمی طرح «ضیافت علوی» را چطور بود؟
مناسک دینی ما شیعیان، چند کارکرد دارند! که نخستینِ آن، نمادین بودنش است. به این معنا که یک قالبی را برای ظهور و بروز خیلی از حقایق متعالی ایجاد می‌کند.
یعنی وقتی «ضیافت علوی» و اطعام روز غدیر را به عنوان یک کار نمادین در مناسک دینی روز غدیر پیدا می‌کنید، که بتوان یک رویکرد اجتماعی به آن داد و خوشبختانه ما خروجی آن در مردم را به طرق مختلف مشاهده کردیم.
یکی از آن‌ها شبکه سازی بود.
ما با شبکه سازی توانستیم جمع کثیری از مؤمنین از همه صنوف و اقشار و سن‌های مختلف را حول کلمه «ولایت آقا امیرالمؤمنین(ع)» جمع کنیم و نتیجه آن شبکه سازی انسانی و تشکیل شبکه نخبگانی در زمینه‌های مختلف علمی، فرهنگی و مالی بود.
سؤال: با تشکیل شبکه نخبگانی دقیقاً چه کارهایی را انجام دادید؟
جامعه سازی.
وقتی مؤمنین حول محور ولایت جمع می‌شوند، به آن چنان قدرتی عظیم می‌رسند که هیچ قدرتی نمی‌تواند به آن دست پیدا کرده و با آن رویارو شود. و این قدرت جامعه سازی است و در اجرای طرح «ضیافت علوی» نمود پیدا کرد.
یعنی آنجایی که فکر می‌کنیم نیروها خسته و کار طاقت‌فرسا شده است، بر خلاف تصور، می‌بینیم که بچه‌ها خودجوش، جهادی و آتش به اختیار ورود کرده و کار را به نحوی پیش می‌برند که همه نذورات مردمی جمع، محصولات خریداری شده و غذاها آماده طبخ است.
پس با شبکه سازی انسانی، جامعه سازی انجام دادیم که نهایتاً به جریان سازی غدیر منجر شد.
سؤال: لطفاً بفرمایید چند درصد از مراحل کار به صورت جهادی انجام می‌شود؟
الحمدالله تمام افرادی که در کمیته‌ها مشغول به کار هستند، از خدمات اجرایی و آشپزها گرفته تا نیروهای رسانه‌ای، انتظامی، سخنران و مداح، همگی به صورت جهادی و رایگان کار می‌کنند.
فی‌المجموع آن جه که در غدیر صورت می‌گیرد، بالغ‌بر ۹۰ درصد هزینه‌ها، کاملاً مردمی بوده و آن ۱۰ درصدی که به عنوان مشارکت در کار استفاده می‌شود، صرفاً برای مباحث تبلیغاتی نظیر چاپ بنر، پوستر و نصب داربست، اسپیس و.... به کار می‌رود.
سؤال: پیرامون اثرات اجرا کردن طرح میان مردم بفرمایید! آیا تأثیر ملموسی در حین و پس از کار مشاهده کردید؟
خوشبختانه بله.
در سال دومی که حاج صادق آهنگران برای بازدید از طبخ غذا آمده بود، به بنده این چنین گفت: «من همچنین حرکتی که دیگ‌ها به خیابان بیایند را فقط در یک نقطه از کشور دیدم. (آن‌هم در محرم با ۱۵ الی ۲۰ دیگ) اما اینکه یک‌دفعه، ۱۰۰ دیگ غذا به خیابان بیاید، آن‌هم در شب جشن و عید، برایم بسیار جالب است»
علاوه بر این، وقتی مردم مشاهده می‌کنند که طرح «ضیافت علوی» متبرک به نام امیرالمؤمنین(ع) است، با تمام وجود و افتخار این غذاها را دریافت می‌کنند و گاهی شرمنده مردم می‌شدیم که از ما درخواست غذای متبرک بیشتری می‌کردند، اما نداشتیم که به آن‌ها دهیم.
افراد مختلف و حاجتمند دیگری هم بودند که در این کار شرکت کرده و بعدها به اذعان خودشان حاجت‌روا شدند.
البته باید تأکید کنم که توزیع غذا و اطعام غدیر، با تکیه بر اطعام مؤمنین است نه اطعام فقرا؛ چراکه بنا به روایت معصومین(ع) «روز غدیر روز اطعام مؤمنین است»، یعنی صرفاً اصراری بر دادن غذا به نیازمندان نیست که چنانچه اگر به فقرا نیز داده شود، بسیار خوب و مطلوب است.
در رابطه با نحوه توزیع هم بگویم که بخشی از غذاهای متبرک به مردم اهداء می‌شود، بخشی دیگر در مناطق محروم و مابقی نیز میان مؤسسات خیریه توزیع می‌شد.
سؤال: تا امروز کدام نهادهای دولتی و خصوصی با شما همکاری کرده‌اند و جای چه نهادهایی در همراه شدن با این طرح، خالی است؟
مؤسسه عصر ظهور در برنامه‌ریزی‌های خود به دنبال ایجاد یک سری زیرساخت برای طرح «ضیافت علوی» است تا با فراهم کردن آن‌ها بتواند طرح مذکور را سال به سال رونق و افزایش دهد.
تا امروز کمیته امداد، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شهرداری اهواز و به‌ویژه صدا و سیمای جمهوری اسلامی کمال همکاری با ما را داشته‌اند اما متأسفانه جای تأسف است که همچنان نتوانسته‌ایم همچون ماه محرم، «برنج» و «گوشت تعاونی» برای هیئات مذهبی در عید غدیر آماده کنیم؛ به همین دلیل جای جهاد کشاورزی و وزارت صنعت و معدن خالی است.
* حرف پایانی
حجت الاسلام فاطمی کیا:
جریان غدیر از زمان معصومین(ع) مبدأ تمام کارهای نیک و خیر بوده و ما امروز در تلاش هستیم تا امین مهم را نیز امروز به منصه ظهور رسانیم و عید غدیر را مبدأیی برای همه حرکت‌های زیبای بشری کنیم.
حجت الاسلام امینی موحد:
در پایان باید بیان کنم اگر در حال انجام کار نیک و خیری هستیم، پیشنهاد می‌کنم، تبلیغ و رسانه‌ای کردن آن را چاشنی کارشان قرار دهند؛ و هرچه بتوانیم در کنار کارهای فرهنگی‌مان، مواد رسانه‌ای حرفه‌ای آماده کنیم، می‌توانیم ضریب دیده شدن و همراه کردن مردم با آن کار نیک را در سطح کشور افزایش دهیم.
حجت الاسلام جامعی:
کلام آخر اینکه؛ إن شاءالله روزی را شاهد باشیم که در روز غدیر هیچ کس در خانه نماند و همه مردم میهمان سفره با عظمت مولا امیرالمؤمنین در هیئات و موکب‌های غدیریه باشند.
گفتگو: علی زمان زارعی
