به گزارش خبرگزاری حوزه، انقلاب اسلامی با دگرگون کردن باور ها و ارزش های مردم به پیروزی رسید و تداوم پیدا کرد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، بسیاری از کارشناسان غرب انتظار داشتند که نقش و موقعیت زنان در ایران به انزوا کشیده شود در حالی که انقلاب اسلامی، نابرابری های جنسیتی در جامعه را به حداقل رساند و زمینه را برای تغییر نگرش زنان فراهم کرد و موقعیت اجتماعی و فرهنگی آنان را بهبود بخشید.

انقلاب اسلامی سال ۵۷، در واقع یک انقلاب فرهنگی بود، زیرا باعث تغییر باورها و اعتقادات مردم در جهات مختلف زندگی شد و نوع نگرش زنان را در مورد توانایی هایشان متحول کرد و منتج به نوعی خود باوری در آنان شد و راه را برای فعالیت های فرهنگی و اجتماعی آنان هموار کرد.

حضرت امام(ره)، بارها بر این امر مهم تاکید کرده و در مورد نقش بانوان فرمودند: «شما می دانید که فرهنگ اسلام در این مدت مظلوم بود، در این مدت چند صد سال، بلکه از اول بعد از پیغمبر(ص) تا برسد به حالا، فرهنگ اسلام مظلوم بود، احکام اسلام مظلوم بود، این فرهنگ را باید زنده کرد و شما خانمها، همانطوری که آقایان مشغول هستند، همان طوری که مردها در جبهه علمی و فرهنگی مشغول هستند، شما هم باید مشغول باشید».

رهبر معظم انقلاب نیز می فرماید: «ما بر اساس تعالیم عالیه اسلام، در خصوص مساله زنان، معتقدیم که در هر جامعه سالم بشری، زنان قادرند در حد خود در زمینه پیشرفتهای علمی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و در مساله سازندگی تلاش کنند و مسئولیتی را بر عهده بگیرند و باید در این زمینه فرصتهای لازم را کسب کنند».

اهمیت نقش فرهنگی زنان

به دلیل حساس بودن حوزه فرهنگ و همچنین تاثیرگذار بودن زنان در این حوزه، مشارکت زنان انقلابی در این عرصه، از اهمیت خاصی برخوردار است که غفلت از حضور به موقع و پررنگ در آن، ضربات غیر قابل جبرانی را به بار خواهد آورد. تاکید اسلام بر فعالیت های فرهنگی تا حدی است که حتی به زنان، جهت آموزش عقیدتی، اجازۀ شوهر را تکلیف نمی کند. یعنی در بسیاری از آموزش ها، مانند آموزش اصول اعتقادات و احکام شرعی (که زنان باید بدانند)، اذن شوهر شرط نیست.

در توضیح باید گفت که عرصه های فرهنگی، به دلیل جذابیت های خاص خود که اغلب مخاطبان آن ها جوانان و نوجوانان هستند، همواره از قدرت تاثیرگذاری بالایی برخوردار بوده است.

انقلاب اسلامی ما به دلیل فرهنگی بودن ماهیتش و آرمان های بلندی که بنیانگذار آن مطرح فرمودند، به شدت نیازمند نیروهای دلسوز و معتقدی است که در این عرصه، پای به میدان گذاشته و پیام های الهی و متعالی اسلامی که سازگار با فطرت نوع بشر هستند را به گوش جهانیان برسانند، لذا قطعاً زنان یکی از بازیگران اصلی این عرصه به حساب می آیند که می توانند با ورود به این عرصه و با استفاده از ابتکار و ذوق فطری خود، این پیام ها را در قالب های مختلف ماندگار نمایند.

مهمترین نقش بانوان در عرصه فرهنگی

از مهمترین نقش های بانوان در عرصه جهاد فرهنگی، در بُعد خانواده و در نقش مادری و همسری آنان است. نگاه و نگرشی که پیش از انقلاب اسلامی، حاکم بود نقش مادری را یک نقش فرعی می دانست. از نظر امام(ره)، اگر نقش مادری به درستی انجام شود، دست اجانب را از کشور کوتاه خواهد نمود، لذا ایشان می فرمایند: «رژیم شاه این شغل را مبتذل کرده و آن را بی ‌اعتبار ساخت، لذا مادر را از بچه و بچه را از مادر جدا می‌کرد تا انسان و آدم تربیت نشود و اگر انسان و آدم تربیت می‌شد، دست اجانب و عوامل آن از ایران قطع می‌گشت. پس از انقلاب اسلامی، تحولی در مفهوم مادر بودن پدید آمد و بر این پایه، دامن ‌مادر، بزرگ‌ترین مدرسه شد و تنها پرورش ‌دهندۀ فرزندان این مرز و بوم. به ‌این وسیله، مادری به یک وظیفه الهی، مسئولیت بزرگ و امری شریف تبدیل‌گردید که باید به تربیت فرزندان متقی بپردازد و فرزندانی نیکو به جامعه ‌تحویل دهد».

از نگاه بزرگان شیعه، زن در تربیت نسل ولایی و زنده نگه داشتن محبت اهل بیت(ع)، نقشی بسیار موثر و غیر قابل انکار داشته که هرگز نباید با هیچ نقش دیگر مادران و زنان جامعه اسلامی مقایسه شده و یا به دلایل گوناگون، از آن غفلت شود.

نقش تربیتی زنان از نگاه بنیانگذار انقلاب اسلامی

امام خمینی(ره) این نقش را اینگونه تبیین نموده اند: «شغل اصلی زن، شغل مادری و همسری است و مهم‌ترین کار زن، مادری است». ایشان در جای دیگری فرمودند: «انبیاء آمدند انسان بسازند، شغل مادرها همین است». لذا مادران نیز در خود احساس مسئولیت کرده و در تربیت ‌فرزندان کوشیدند تا کودکان آن روز و جوانان فردا بتوانند حافظ آمال انبیای ‌الهی شوند.

در واقع تحولی که در این زمینه روی داد، این بود که زنان وظیفه ی اصلی خود را ایفای ‌نقش مادری و همسری دانستند، بدون آن که مادر و همسر بودن را اهانت به ‌خود و مقام زن تلقی کنند. البته پرداختن به وظایف مادری و همسری، آنان را از حضور اجتماعی محروم نساخت. آنان در این راه از حضرت زهرا(ع) الگو گرفته و به سیرۀ آن حضرت عمل نمودند که ‌به وقت ضرورت به مسجد می‌رفت و در دفاع از مقام ولایت، داد سخن می‌داد و زمانی که ضرورتی نبود، در خانه می‌ماند و به خانه‌داری، مادری و همسری ‌می‌پرداخت.

لذا نگرش جدیدی که در نقش مادری پدید آمد، نتایج فراوانی به ‌دنبال آورد؛ از جمله فرزندانی که به جنگ پیوستند و در آن، حماسه آفریدند که در سال های اخیر نیز حضور مدافعان حرم برای دفاع از حریم ولایت، یکی از مهمترین دستاوردهای مهم نقش فرهنگی زنان ایرانی می باشد.

همچنین، حضور زنان در نقش همسری این فرصت را به مردان داد تا با خاطری جمع از مدیریت صحیح زن ‌در خانه، به ایفای نقش پر ثمرتری در اجتماع و انقلاب بپردازد و در بخش خانواده نیز خشونت در خانواده کم شد و آرامش بر خانواده مستولی شد. طلاق که بخشی از آن به دلیل کوتاهی زن در انجام‌ مسئولیت‌های مادری بود، کاهش یافت.

فعالیت های فرهنگی بانوان در جامعه

اگر محوریت زن در خانواده را قبول داشته باشیم، در می یابیم که زن محور توسعه و رکن اساسی آن است که در پرتوی آن سایر فرآیندهای توسعه فرهنگی در بُعد جامعه را نیز منتج به نتیجه و نقش او را پررنگ خواهد کرد. امام خمینی (ره) صلاح و فساد جامعه را در صلاح و فساد زنان می داند، زیرا مادران نقش اساسی در تربیت فرزندان دارند که به عنوان سرمایه های انسانی محور اصلی توسعه و سعادت و شقاوت در هر جامعه  می باشند.

از همین روست که حضور زنان در عرصه آموزش و پرورش و تربیت نسل آینده در مقاطع مختلف تحصیلی از ابتدایی تا دانشگاه، نقش زنان در دفاع و ترویج فرهنگ عفاف و حجاب اسلامی و جلوگیری از تبلیغات سوء علیه اسلام، حضور آنان در مشاغل اجتماعی مختص به زنان و نیز حضور آنان در عرصه فیلم سازی و بازیگری با رعایت ارزش های اسلامی در ساختن فیلم های ارزشی و مذهبی و نیز نقش آنان در مقابله با تهاجم فرهنگی، بیداری اسلامی و مهمتر از همه تبیین و تحقق بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری که خودسازی، جامعه‌سازی و تمدن‌سازی شاه‌کلیدهای آن است و ... که از دیگر عرصه‌های حضور اجتماعی فرهنگی بانوان است می تواند نتایج بسیار ارزشمندی را به دنبال داشته باشد.

خصوصاً در مبحث بیانیه گام دوم، زنان می توانند با ورود جدی در عرصه فرهنگی جهت تبیین و تحقق بیانیه، نسبت به نقشه راه انقلاب اسلامی در چهل سال دوم انقلاب اسلامی برای دست یابی به تمدن اسلامی و مدینه فاضله مهدوی بذل مساعی لازم را به عمل آورند.

زن ایرانی؛ الگوی زنان مسلمان جهان

در واقع زن مسلمان ایرانی، در طی سال های پرفراز و نشیب گذشته و خصوصاً بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، این باور را به وجود آورده که باید به عنوان نیمی از جمعیت کشور، دارای جایگاه مناسب باشد و شاید بتوان ادعا کرد که زنان ما در برخی از صحنه ها حتی از مردان نیز پیشی گرفته اند و این موضوع، ظرفیت این قشر عظیم از جمعیت کشور را نشان می دهد و خوشبختانه باید مباهات کرد که نقش آفرینی زنان ایرانی و مسئولیت پذیری آنان، همانند بسیاری از شاخصهای دیگر انقلاب، الگوی مناسبی برای زنان دیگر کشورها به ویژه کشورهای اسلامی می باشد.

۳۱۳/۸