دکتر سید حسین فخر زارع در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه با بیان این که از معنا و مفهوم مواسات در دنیای امروز چندین برداشت مختلف وجود دارد، اظهار داشت: از منظر دانشمندانی چون افلاطون و ارسطو و حتی برخی اندیشمندان مسلمان که از مواسات برداشتی انطباق گرایانه دارند، هر کسی بر اساس شخصیت و طبیعتی که دارد، لایق بهره مندی از مواهب دنیوی است که البته این دیدگاه مورد تأیید اسلام نیست.
وی افزود: از آن سو، یک نگاه لیبرالی مطرح است، به این معنا که از مواسات مباحثی چون رقابت آزاد برداشت می شود و برپایه منطق جهان غرب هر که زورش بیشتر باشد، حرفش هم حسابی تر است و این یعنی هر کسی که قدرت بیشتر و منابع بیشتری در اختیار دارد، لاجرم زور و حاکمیتش هم بیشتر است که این را هم ما قبول نداریم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی همچنین گفت: یک نگرش نیز موافق برابری مطلق است به این معنا که بدون ملاحظه شایستگی ها، مواسات صورت گیرد که در بلوک شرق و دنیای سوسیالیستی این دیدگاه مطرح بوده و هنوز هم طرفدارانی دارد اما ما قائل و معتقد به نگاه و نگرش قرآنی هستیم که تأکید بر دیدگاه حق نگرانه دارد به طوری که رویکرد حق معیار بسیاری از مسائل است و حتی عدالت ورزی که شالوده اساسی بسیاری از مفاهیم می باشد نیز منبعث از همین رویکرد حق گرایانه است.
وی خاطرنشان کرد: در واقع تمام مفاهیم قرآنی به جز مقوله ایمان، برگشت به عدالت دارند و خود این عدالت بر معیار حق است و لذا منظور ما از عدالت و مواسات، آن چیزی است که برپایه حق باشد.
فخر زارع همچنین گفت: به دیگر سخن، حق در کانون مرکزی عدالت و مواسات است و لذا در اینجا دیگر ظلم و ستم معنایی ندارد اما ما خودمان گاهی فکر می کنیم که ظلم یک بحث انتزاعی است و حال آن که اگر در مقام عمل، ما نسبت به فرزندان و خانواده و همکاران و همسایه های خود در بُعد اجتماعی و رفتارهای به ظاهر ساده، رفتار حق مدارانه نداشته باشیم، به آن ها ظلم کرده ایم چرا که باید به حقوق دیگران بر پایه رویکرد حق مدارانه باور و التزام داشته باشیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر مشارکت همگان در برگزاری باشکوه رزمایش سراسری مواسات، همدلی و کمک مؤمنانه ابراز داشت: در ماه مبارک رمضان باید بیش از پیش به فکر رسیدگی به وضعیت معیشتی فقرا و نیازمندان و مستضعفان باشیم اما این به آن معنا نیست که فکر کنیم اگر به یک سری از فقرا در این ماه کمک کردیم، وظیفه مان را به شکل کامل انجام داده ایم، بلکه باید همواره رفع نیاز از همنوع و همسایه و همشهری و قوم و خویش، دغدغه ذهنی ما باشد و در کمک به دیگران از هیچ تلاشی، فروگذار نکنیم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی همچنین گفت: ما برپایه تأسی به سیره حضرات معصومین(ع) از جمله امام علی(ع) و امام حسن مجتبی(ع) باید باور به این فرمایش نورانی داشته باشیم که "هر آن چه برای خود می پسندی برای دیگران هم بپسند" که اگر این ملاک و معیار رعایت شد و جامعه بشری بر اساس این قاعده زرین استوار شد، جامعه مطلوب و ایده آل مورد نظر قرآن و اهل بیت محقق می شود.
۳۱۳/۸
