حجت الاسلام مجتبی رضایی، مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب حوزه های علمیه در گفتگو با خبرنگارخبرگزاری حوزه، با اشاره به راه اندازی مرکز مشاوره حوزه های علمیه در ۲۰ سال گذشته و ضرورت ادامه کار این مرکز برای رفع آسیب ها در حوزه های ازدواج، خانوادگی و تحصیلی در ارتباط با طلاب گفت: یکی از مراکزی که از اهمیت بالایی برخوردار می باشد، مرکز مشاوره است.
وی بیان داشت: ضرورت این مرکز زمانی در حوزه بسیار جدی شد که طیف زیادی از طلاب در مباحث تحصیلی، خانوادگی، ازدواج و... نیاز به راهنمایی داشته اند و همین اصل مسئولین را بر آن داشت تا به فکر راه اندازی مرکز مشاوره با ویژگی های خاص در موضوعات مختلف مانند مسائل خانوادگی، ازدواج، تربیت فرزند، تحصیل و تحصیل، شغل و... بیفتند.
حجت الاسلام رضایی با بیان این که هم اکنون مرکز مشاوره حوزه، دارای شعبه های مختلفی در قم است، گفت: یکی از آن شعب در خیابان صفاییه، کوچه ۳۷، پلاک ۱۶ واقع شده و علاقه مندان برای گرفتن نوبت برای مشاوره در موارد مختلف می توانند با شماره تلفن ۰۲۵۳۷۸۳۸۰۸۰ تماس بگیرند.
مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب حوزه های علمیه اضافه کرد:این شعبه دارای ۱۵ اتاق می باشد که از جمله آن سالن کارگاهی، سالن مهد کودک و... و کانال مرکز مشاوره است. از خصوصیات این کانال این است که محتوای مشاوره ای در موضوعات مختلف خانواده، و مهارت های زندگی و کودک و... برای استفاده طلاب در این کانال بارگذاری می شود. الان نزدیک ۵ هزار طلبه عضو این کانال می باشند و از محتوای بارگذاری شده در حوزه مشاوره بهره مند می شوند.
وی افزود: این مرکز ۷ بروشور در حوزه خانواده و فرزند پروری برای استفاده بیشتر طلاب و خانواده های شان آماده و به مرحله انتشار رسانده است.
حجت الاسلام رضایی با بیان این که ۷ کارگروه تخصصی در این مرکز وجود دارد، اظهار داشت: این کارگروه ها عبارت تند از : خانواده، روانشناختی، تربیت فرزند، نوجوان، استعداد یابی و ازدواج می باشد که به صورت تخصصی در حال فعالیت می باشند.
مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب حوزه های علمیه با اشاره به مهمترین فعالیت این کارگروه ها عنوان کرد: از جمله این فعالیت ها، بررسی، رصد و بروز رسانی آخرین اطلاعات علمی، ارائه خدمات مشاوره ای واحد از سوی مشاورین و تربیت نیروی کارآمد است.
تربیت نیرو
وی گفت: یکی از کارهای این کارگروه، تربیت نیروی مشاور است. کسی که می خواهد انتخاب شود، باید در مصاحبه های مختلف این کارگروه شرکت کند و بعد از موفقیت در برنامه های مختلف این کارگروه انتخاب خواهد شد.
حجت الاسلام رضایی با بیان این که یکی دیگر از فعالیت های که این مرکز انجام می دهد، انجام مشاوره قبل و بعد از ازدواج است، افزود: این کار با همکاری مرکز خدمات حوزه های علمیه انجام می گیرد.
مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب حوزه های علمیه عنوان کرد: طلابی که قصد ازدواج دارند، برای این که انتخاب موفق و خوبی در بحث همسر داشته باشند، می توانند در جلسات مشاوره این مرکز که در ۵ جلسه بسیار مفید برگزار می شود، شرکت کنند. این جلسه قرار است برای هزار و ۸۰۰ نفر برگزار شود و طلاب می توانند برای شرکت به سامانه سخا مراجعه کنند.
وی ادامه داد: مشاورۀ دیگر که به صورت تخصصی برگزار می شود، برای پیش از ازدواج است. طلبه هایی که همسری را برای خود انتخاب کردند، می توانند در این مشاوره تخصصی که به صورت ۵ تا ۷ ساعت همراه با انجام تست و مصاحبه ارائه می شود، شرکت کنند تا از هر لحاظ دارای زندگی شاد و خوبی داشته باشند.
حجت الاسلام رضایی اضافه کرد: اگر مسئله مشاوره قبل و پیش از ازدواج در کشور توسعه پیدا کند، به جرأت می توان گفت سهم قابل توجهی در کاهش طلاق خواهد داشت.
مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب حوزه های علمیه با بیان این که یکی دیگر از فعالیت هایی که در مرکز مشاوره صورت می گیرد، در ارتباط با مسائل تحصیلی طلاب در مدارس علمیه است، گفت: برای انجام بهتر فعالیت ها مقرر شد، مشاورین تحصیلی به صورت ماهیانه در مدارس علمیه حضور پیدا کنند و با طلاب در ارتباط باشند و راه های بهتر مطالعه کردن، بهتر حفظ کردن، مباحثه هدفمند و انتخاب رشته را به طلاب مشاوره دهند، تاکنون این کار برکات خوبی در مدارس علمیه به همراه داشته است.
انتخاب مشاور
وی با اشاره به روند انتخاب مشاوره در مدارس علمیه اظهار داشت: معاون تهذیب هر استانی، ۱۰۰ طلبه را که دارای سطح دو حوزه و علاقه مند به مشاوره باشند، انتخاب و گزینش می کند، در مرحله بعد، از همه این افراد تست شخصیت و مصاحبه های متعدد گرفته و نهایتا۲۰ نفر گزینش می شوند.
حجت الاسلام رضایی بیان داشت: در ادامه، این افراد در۲۴۰ ساعت دوره مقدماتی و تکمیلی مشاوره ای در موضوعات ازدواج، خانواده، تحصیلی و... شرکت می کنند. برای اتقان کار بعد از هر دوره مقدماتی و تکمیلی، دوباره مصاحبه و ارزیابی هایی از این افراد گرفته می شود و نهایتا کسانی انتخاب می شوند که از هر لحاظ بتوانند در امر مشاوره کمک کار حوزه و طلاب باشند.
مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب حوزه های علمیه ادامه داد: این امر موجب استقبال مدیریت استانی هم واقع شده و در همین مورد استان هرمزگان۱۳۰ طلبه سطح دو را برای مشاوره به این مرکز معرفی کرده و این دوره به زودی برای مدارس علمیه برادر، حوزه سفیران و حوزه علمیه خواهران شروع می شود.
وی اضافه کرد: حوزه علمیه سیستان نیز از جمله استان های درخواست کننده برای برگزاری دوره های مشاوره است.
حجت الاسلام رضایی با بیان این که دوره مقدماتی مشاوره ای برای مدیریت استان زنجان نیز تمام شده و به دنبال برگزاری دوره تکمیلی آن هستیم، اظهار داشت: این مرکز در اقدام دیگر با مراکز هم سو مانند مؤسسه اخلاق و تربیت، مؤسسه امام خمینی(ره) در رشته مشاوره اسلامی و... همکاریهایی داشته و در صدد است.
استعداد یابی
مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب با اشاره به روند استعدادیابی تحصیلی در مدارس علمیه بیان داشت: یکی از کارهای موفقی که در حوزه مشاوره و در مدارس تحصیلی انجام شد، بحث استعداد یابی تحصیلی است. در این باره ۲ هزار نفر استعداد یابی تحصیلی و شغلی شدند که در این استعداد یابی، سعی شده از انواع تست شخصیتی و هوشی برای اتقان کار بهره گرفته شود.
وی با بیان اینکه این مرکز از به روز ترین مشاوره استعداد یابی بهره می برد، گفت: دلیل این مسئله این است کارگروهی که مسئولیت این امر مهم را در مدارس علمیه بر عهده دارند، همه روش های استعداد یابی مراکز علمی را رصد کرده و براساس آخرین اطلاعات اقدام به استعدادیابی در حوزه می کنند.
حجت الاسلام رضایی با بیان این که استعداد یابی در مدارس علمیه بر طبق کار ویژه روحانیت صورت می گیرد، اظهار داشت: در برنامه جدید، رویکرد حوزه و مرکز مشاوره به سمت استعداد یابی توسعه پیدا کرده و در این باره بعضی از مراکز استانها مانند یزد نیز تقاضا کرده اند و در آینده نزدیک استاد برای استان های دیگر اعزام خواهد شد.
افت تحصیلی طلاب
مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب با اشاره به دلایل افت تحصیلی، گفت: در بحث مدیریت تحصیلی سالها است که کارهای مشاوره ای انجام می شود، ولی رصد شده که طلبه در سال اول انگیزه خوبی دارد و به مرور زمان بی انگیز می شود.
وی اضافه کرد: این بی انگیزگی در مراحلی است که از جمله آن عدم نگاه روشن به آینده از سوی طلبه، عدم اطلاع دقیق از روش مطالعه، حفظ و مباحثه است. در همه این موارد سعی شده با طلبه جلسات مشاوره ای گذاشته، با آنها صحبت، آینده برای آنها ترسیم شود و همین سبب برکات زیاد و دو چندان شدن انگیزه برای تحصیل بوده است. در این زمینه کتاب مدیریت تحصیلی در حوزه نیز تدوین و به زودی منتشر می شود.
مشاوره در امور خانواده
وی با اشاره به برگزاری دوره مهارت زندگی در ۱۱ استان اضافه کرد: این یکی دیگر از کارهایی است که در مرکز مشاوره در امور خانواده صورت گرفته و در صدد هستیم این برنامه را به صورت مجازی برگزار کنیم برگزاری کارگاه مهارتهای زندگی است؛ طلاب برای حضور می توانند به پیشخوان حوزه مراجعه کنند.
حجت الاسلام رضایی با بیان این که از دیگر طرح هایی که در امور خانواده برگزار می شود، طرح کوثر است، که قدمت ۱۸ ساله دارد گفت: این طرح به صورت مجازی و حضوری با همکاری سطوح عالی برگزار می شود و شروع کلاس این دوره نیز از ۲۷ مهرماه می باشد.
مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب با بیان این که در شرایط فعلی و حساس آموختن مهارت های زندگی را برای همه خانواده امری لازم می دانیم، چرا که مهارت زندگی روش فرهنگ سازی صحیح در محیط خانواده را آموزش می دهد، گفت: مهارت زندگی به ما می گوید «اگر می خواهید با همسرتان تعامل کنید، باید از گفتگوی سالم استفاده کنید».
وی با بیان این که در بعضی از مواقع اختلاف ها به دلیل عوض شدن نقش ها در خانواده است، گفت: برای بهتر زندگی کردن و سالم زیستن و دور از هر گونه تنش و اختلاف، همه افراد نیاز به مهارت زندگی دارند تا از این رهگذر همه بدانیم و بدانند نحوۀ تعامل با یکدیگر باید چگونه باشد و همچنین اشکال زندگی در کجا است؛ تا بتوانیم آن را به راحتی و سادگی رفع کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین رضایی با بیان این که این مرکز از فرزندان طلاب و نوجوانان حوزوی نیز غافل نبوده و برای فرزندان هم کارگاه تربیت فرزند برگزار می کند، افزود: در این کارگاه ها آموزش روش تربیت فرزند، روش هایی تربیتی که به صورت غلط در خانواده ها رایج است، به والدین آموزش داده می شود.
مدیر مشاوره و خانواده معاونت تهذیب گفت: اگر می خواهیم در حوزه و جامعه تحولی داشته باشیم، باید نگاه جدی تری به بحث مشاوره در حوزه پیشگیری مانند ازدواج، خانواده، تحصیلی و استعداد یابی و ... داشته باشیم، در این صورت است که می توانیم الگوی طلبه موفق، طلبه مطلوب و خانواده مطلوب به جامعه ارائه کنیم.
گفتگو: قربان اسلامی نژاد
