به گزارش خبرنگارخبرگزاری حوزه، علی لاریجانی مشاور مقام معظم رهبری و عضو تشخیص مصلحت نظام امروز در نشست علمی «حکمرانی مطلوب از دیدگاه استاد مطهری» از سلسله نشست های علمی همایش بین المللی بازاندیشی آرای شهید مطهری در مواجهه با مسائل روز با بیان اینکه شهید مطهری رقابت را در دل تئوری عدالت تعبیه کرده است، افزود: اجرای طرح آمایش سرزمین یکی از نکات مورد تأکید استاد است؛ یعنی باید بهترین روش‌ها از سوی حکومت ایجاد شود تا مسابقه و رقابت برابر بین افراد رخ دهد؛ نکته دیگر در آرای وی هم، اصل مشارکت عموم مردم در شئون حکومت است، چیزی که مشکل امروز کشور ما یعنی فربه‌شدن بخش اجرایی کشور است؛ زیرا حکومت در تمامی شئونات دخالت دارد.
رئیس سابق مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه استاد مطهری نقش ولایت فقیه را ایدئولوگ و نظارتی می‌داند و برای او شأن اجرایی قائل نیست، اظهار کرد: از منظر استاد شهید، عدالت هم دوش با توحید، رکن معاد و معیار کمال فرد و مقیاس سلامت اجتماعی است؛ نظریه ایشان در عدالت یعنی استحقاق بر مبنای حقوق فطری است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: ایشان کتابی درباره فلسفه سیاست ندارند، ولی در آثار متعدد بحث‌هایی در این باره وجود دارد. شهید مطهری فیلسوف غایت‌گرا در میان فلاسفه سیاست است و همان‌طور که در حوزه فردی سعادت‌محور است در حوزه اجتماعی هم همین نظر را دارد.
وی افزود: شهید مطهری از فلاسفه جامعه‌گرا و اختیارگرا چون گرایش لیبرالی دارند فاصله گرفته است و جزء فلاسفه‌ای است که معتقد به حقوق طبیعی برای انسان است و مبنای ایشان هم، نظریه فطرت انسانی است؛ این موضوع آن‌قدر مهم است که مبانی اسلامی را متأثر از نظریه فطرت می‌داند و کمال‌گرایی، حقیقت‌گرایی، استعداد، ابتکار، ابداع و ... را هم مؤید برای فطرت آورده‌اند.
لاریجانی با بیان اینکه ایشان معتقد است اجتماع حیثیت وجودی دارد، اضافه کرد: حکومت‌ها نه‌تنها حق ندارند به حقوق فردی تجاوز کنند، بلکه باید برای شکوفایی آن زمینه‌سازی کنند. از منظر استاد شهید، عدالت هم دوش با توحید، رکن معاد، معیار کمال فرد و مقیاس سلامت اجتماعی است؛ نظریه ایشان در عدالت یعنی استحقاق بر مبنای حقوق فطری است؛ یعنی در انسان‌ها استعدادهای فطری وجود دارد که باید به فعلیت برسد و وظیفه حکمرانی زمینه‌سازی برای شکوفایی فطرت انسان است.
وی با بیان اینکه شهید مطهری رقابت را در دل تئوری عدالت تعبیه کرده است، افزود: اجرای طرح آمایش سرزمین یکی از نکات مورد تأکید استاد است؛ یعنی باید بهترین روش‌ها از سوی حکومت ایجاد شود تا مسابقه و رقابت برابر بین افراد رخ دهد؛ نکته دیگر در آرای وی هم، اصل مشارکت عموم مردم در شئون حکومت است، چیزی که مشکل امروز کشور ما یعنی فربه‌شدن بخش اجرایی کشور است؛ زیرا حکومت در تمامی شئونات دخالت دارد.
لاریجانی با بیان اینکه از منظر استاد مطهری آزادی به عنوان مقدسات بشری یاد شده است، گفت: از منظر ایشان فلسفه آزادی شکوفایی فطرت و استعدادهای معنوی و مادی انسان است؛ ایشان معتقد است که عامل حدوث یک تمدن اسلامی، آزادی است؛ شهید مطهری معتقد است که آزادی فکر همراه با تساهل فکری سبب ایجاد تمدن شده است؛ لذا خطری که انقلاب را تهدید می‌کند رفتن به سمت اختناق است.
وی افزود: استاد گفته است که اگر حتی مردم در آزادی صدبار هم اشتباه کنند، باز هم باید اجازه دهیم آزاد باشند؛ حتی اگر تغییر فکر داده و بی‌جهت هم بخواهند تغییری بدهند، گرچه جای تأسف است، ولی جای تحمیل نظر نیست. البته ایشان مبنا را آزادی معنوی و نقطه اصلی محدودسازی آزادی را موانع تکامل طبیعت و سرشت افراد می‌داند که برخلاف نظر کانت و دیگران است که آزادی را تا جایی می‌دانند که مانع آزادی فرد دیگر است.
رئیس سابق مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ایشان سه عامل تمرکز ثروت و قدرت و فساد در قوانین اجتماعی را سبب سلب آزادی می‌داند، تصریح کرد: به همین دلیل در اداره امور کشور معتقدند که باید بخش‌هایی مانند امور خارجه و قضاوت که بخش ذاتی حکومت است، در اختیار دولت باشد، ولی بخش کشاورزی، صنعت و ... به عنوان امور غیرذاتی حکومت در اختیار مردم قرار گیرد؛ زیرا تصدی‌گری دولت مضر است، همچنین ایشان معتقدند که همه بخش‌های حکمرانی باید در برابر مردم پاسخگو باشند.
لاریجانی در مورد دیدگاه شهید مطهری درباره نقش ولایت فقیه در جامعه اظهار کرد: استاد نقش ولایت فقیه را نقش ایدئولوگ و نظارتی می‌داند و برای او شأن اجرایی قائل نیست، البته تبیین این بحث نیازمند کار بیشتر است. از دید شهید مطهری، رئیس قوه مقننه و رئیس‌جمهور نمی‌توانند بگویند ما ایدئولوگ هستیم و خود را جای رهبر بنشانند، متأسفانه در دوره‌هایی شاهد بودیم افرادی در سمت‌های قوا بودند خودشان را جای رهبری قرار می‌دادند و نظریه‌پردازی می‌کردند در حالی که نباید در شئون رهبری دخالت شود.
لاریجانی با انتقاد از تدوین بی‌رویه سیاست‌های کلی تصریح کرد: اینکه ما هزار سیاست کلی بنویسیم، مساوی با نداشتن سیاست و اصلاً قابل اجرا نیست. برخی کشورها هشت سیاست کلی بیشتر ندارند، ولی ما در نوشتن اسناد بالادستی متخصص شده‌ایم و به تکنولوژی سندنویسی رسیده‌ایم.
وی با بیان اینکه قطعاً از نظریات مطهری می‌توان به یک نظام رسید با بیان اینکه نظریه توسعه ایشان عدالت‌محور است و در دل این عدالت رقابت وجود دارد، افزود: ایشان در توسعه اقتصادی، توسعه انسانی را اصل و محور می‌داند؛ وی همچنین قائل به علم دینی و غیردینی نیست و این تقسیم‌بندی را قبول ندارد؛ زیرا باعث می‌شود که ارزش بخشی از علوم را نادیده بگیریم؛ ایشان قائل است که تساهل و تسامح در پذیرش علوم از دیگران جهاد است.
لاریجانی با اشاره به مشکلات عدیده کشور تأکید کرد: مدیران کشور باید فهم درستی از معرفت اسلامی داشته باشند، اگر بفهمند که عدالت اجتماعی چه رکنی از حکومت اسلامی است و مختصات آن چیست، دنبال آن خواهند رفت؛ البته در برخی موارد این کار در کشور شده، ولی خلأهای زیادی هم داریم.
انتهای پیام ۳۱۳/۱۷
