به گزارش خبرگزاری حوزه، نام حجت الاسلام علی شریفیان مهر از مهمترین اسامی است که در کنار مفاخر کوهنوری معاصر ایران همیشه به گوش رسیده است. او در این رشته آنچنان پیش می رود که هیچ صخره و سنگ و ارتفاعی جلودارش نبوده و نیست. سختی و آسانی کوه هم برای او فرقی ندارد. چون همیشه عاشق محیط کوه است.
او از بهترین کوهنوردان حال حاضر ایران است که سالها در این رشته به فعالیت پرداخته و به بهترین عناوین در سطح ملی و جهانی دست یافته است. اما آنچه او را در این میان متمایز کرده است، چیزی است که او همیشه آن را بالاتر از همه عناوین خود پاسداشته است و آن افتخار طلبگی است.
او امروز میهمان تحریریه خبرگزاری حوزه بود تا از همه آن چیزی بگوید که مخاطبان پرشمارش دوست دارند بدانند. اینکه او چگونه قلل مرتفع ایران و جهان را زیرپای گذاشته است و چگونه در میان این همه صعود و فرود درس و بحث و تبلیغش را فراموش نکرده است.
مشروح گفت و گوی خبرنگار خبرگزاری حوزه با این کوهنورد حوزوی را در ادامه می خوانید:
ضمن معرفی خودتان از ورزش و ورود همزمان به حوزه بگویید
بنده علی شریفیان مهر اهل مشهد مقدس، متولد ۶۱ و ورودی ۸۱ حوزه علمیه هستم. از دوره نوجوانی اهل ورزش بودیم و سبک زندگی که در آن رشد کردیم هم به شکلی بود که ورزش یک برنامه منظم خانوادگی بود. ورزش عمومی و کوهپیمایی در ارتفاعات شهر مشهد در روزهای پنجشنبه و جمعه بصورت ورزش صبحگاهی و کوهپیمایی از جمله امور جاری پدر بود و ایشان مقید بود که اول ورزش کند و سپس به محل کار برود. اوایل سخت بود که به کوه برویم. شاید به سختی بلند می شدیم ولی همین که کار ادامه پیدا کرد، علاقهمند شدیم. از سال ۷۴ و دوره دبیرستان کار را به شکل جدی و آکادمیک همراه با دوره های تخصصی شروع کردیم.
_ ورود به حوزه چطور؟
ورود به حوزه از سال ۸۰ در حوزه علمیه امام صادق شهر دماوند بود و در کنار تحصیل و تهذیبی که حضرت آقا همیشه می فرمایند که حوزویان و جوانان باید چنین باشند. ما نیز سعی کردیم در این امر کوشا و فعال باشیم. به هرحال حضور در شهر دماوند و وجود قله هایی نظیر دماوند در اطراف این شهر ظرفیت خوبی بود که همیشه سری به ارتفاعات بزنیم و به قله دماوند نیز بصورت مکرر صعود کنیم.
در سال ۸۵ مقدمات را به پایان رسانده و سطوح عالی را در حوزه علمیه قم شروع کردم، و بعد از آن در سطح خارج مشغول به تحصیل شدم که تا کنون این تحصیلات ادامه دارد. در حوزه اکادمیک نیز رشته اخلاق کاربردی را انتخاب کرده و با گرایش اخلاق ورزش و ترجمه متون تخصصی انگلیسی به فارسی در حوزه اخلاق ورزش مقطع ارشد را پشت سر گذاشتم. در حال حاضر نیز اثری تحت همین عنوان، یعنی اخلاق ورزش را در دستور کار دارم که در حال اتمام است که به عنوان یک رفرنس و منبع قابل استفاده طلاب و دانشجویان رشته اخلاق کاربردی خواهد بود.
در عرصه تبلیغی همیشه تلاش کرده ایم که کارهایی انجام شود که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. روی مواردی دست گذاشته ایم که مورد غفلت بوده است. کار تبلیغی در مناطق صعب العبور به واسطه توان جسمی باعث شد که این ورزش و جسم قوی، من را وارد فاز تبلیغی در مناطق صعب العبور کند. ورزش باعث شد که علاقه من برای انجام کارهای سخت بیشتر شود. در بحث تبلیغی نیز از هشت سال قبل فعالیت های تبلیغی خود را با جمع دوستان ورزشکار گسترده تر کردیم.
شما گویا باشگاه خاصی نیز در قم دایر کرده اید. از باشگاه کوهنوردی تان بگویید.
باشگاه کوهنوردی عالیان از سال ۸۷ در حوزه با ۵ طلبه شروع به کار کرد و الان نیز ۵۰۰ طلبه و خانواده طلاب در رشته های طبیعت گردی، کوهپیمایی و کوهنوردی، غار نوردی و... را به عنوان تنها باشگاه رسمی کوهنوردی طلاب کشور تحت پوشش دارد.
به طور کلی ورزش یک ابزار مهم در زندگی یک طلبه و فعال دینی و تبلیغی است که مقام معظم رهبری نیز همیشه روی آن تاکید داشته اند. هدف ما انجام بهتر رسالت طلبگی مان است. گله ای که علما همیشه از برخی از طلاب دارند این است که طلاب در بعد علمیت و معنویت رشد کرده اند اما بعضا در مورد حفظ نشاط جوانی و سلامت جسمانی توجه کافی نداشته اند. گاهی دیده می شود در سنین نه چندان بالا برای رفتن به منطقه تبلیغی مسائلی چون زانو درد و کمر درد باعث می شود که دچار خمودگی و کسالت شوند و نتوانند به این عرصه ها ورود کنند. حضرت آقا فرمودند که طلاب را به ورزش وادار کنید ولی متاسفانه هنوز هم مقاومت هایی دیده می شود.
در همین زمینه برنامه های پایه ای محرک را نیز برای مردم متدین و طلاب و خانواده های آنها در۱۰ سال گذشته در منطقه پردیسان قم در نظر گرفته ایم، همانند برنامه تمرین پیاده روی جهت آمادگی در مراسم اربعین در سال های گذشته، که امید داریم در آینده این برنامه با شکوه بیشتری هم برگزار شد.
۱۰ هزار خانوار طلبه در منطقه پردیسان زندگی می کنند که قطعا اگر این تعداد طلبه و خانواده های آنها به شکل کامل در این برنامه ها شرکت کنند تحول بسیار مثبتی در زمینه ورزشی در میان طلاب رخ خواهد داد. اگر طلاب از این گونه برنامه ها استقبال نکنند و جای این حضور را نیز با ورزش و حضور در فضاهای این چنینی پرنکنند به جای شور و اشتیاق و قدرت جسمی، کسالت و خمودگی جای ان را خواهد گرفت.
کسانی که به ورزش هایی چون کوهپیمایی و کوهنوردی مشغول هستند ادبیات خاص خودشان را را دارند و همیشه با مشکلات با همین ادبیات برخورد می کنند در رویارویی با مشکلات به سادگی کوتاه نیامده و آنها را شکست می دهند. ما معتقدیم در زمینه ورزش طلاب کار اساسی باید انجام شود و به راه مان هم با تاسی از بیانات مقام معظم رهبری و حمایت های مراجع و بزرگان حوزه ادامه می دهیم و مطمن هستیم که مشکلات را حل می کنیم. به قول دوستان که می گویند مشکلات دنیایی تپه ای بیش نیست که به راحتی قابل صعود و رفع و حل شدن است.
حال که اینگونه می گویید، یعنی کوهنوردی توان حل مشکلات را بالا می برد؟
به تعریف بهتر برای شما بگویم که طلاب مشکلات دنیوی را تپه می دانند. برکت کوهنوری همان توکل و استقامت در مقابل سختی ها است. کوهنوردی تمرین صبر است.
برخی رشته ها اثر تربیتی خاصی ندارد ولی کوهنوردی به تعبیر مقام معظم رهبری اثر مستقیم در زندگی مردم دارد. ما ۱۴ سال است که مبلغ دانش آموزی هستیم در سطح مناطق شهری و روستایی محروم کشور و همچنین در بیمارستان ها طرح تبلیغ بالینی داریم. زمانی که در جمع مردم و دانش آموزان اشاره به رزومه ورزشی می کنیم برای آنها جذابیت خاصی داشته و علاقه بیشتری در ارتباط گیری با ما و گروه تبلیغی نشان می دهند. نوع ارتباط گیری با مخاطب بسیار مهم است. اصلا طلبه و منبری که اهل ورزش و کارهای سخت باشد سخن اش نیز بیشتر به دل می نشیند و مردم هم به او به چشم یک انسان موفق در عمل نگاه می کنند که حرف او را نیز در خصوص حل مشکلات با توکل و صبر و استقامت بهتر قبول می کنند. باید به دل مردم و مشکلات آنها رفت و آنها را با همین توان حل کرد.
خانواده طلاب کوهنورد نیز بسیار با نشاط هستند. توجه به رشد و سلامت روح و جسم باید به یک میزان باشد. انسان و خصوصا طلاب برای رسیدن به کمال و معرفت نیازمند دو بال سلامت و نشاط جسمی و روحی هستند.
هرطور که به مساله نگاه کنیم به فرمایش حضرت آقا، توجه به ورزش، این ابزار مهم برای تبلیغ که خودش نشاط آور و تسهیل کننده ارتباطات است مغفول مانده و هنوز به جایگاه بازم خود در بین عموم طلاب نرسیده است. چه مشکلی ایجاد می شود که خود طلاب در جامعه مبلّغ نشاط و سرزندگی هم باشند. تنها وظیفه ما وعظ و خطابه و درس نیست باید روح و جسم جامعه را با هم تقویت کنیم.
زندگی ورزشی شما چگونه می گذرد؟
روزهای پایانی هفته در دل مردم هستیم. هر هفته در یک نقطه کشور هستیم و در بعضی ایام خاص نیز سفرهای ورزشی برون مرزی داریم، آن هم با نگاه تبلیغی و فرهنگی در عرصه ورزش.
اگر بام قاره آفریقا و اروپا را صعود کردم با همین روحیه و برنامه بوده است. نشاط با سلامت حلال، بین کوهنوردان و جوانان ما رخ داده است و امروز به این مدل خوب و ارزشی رسیده ایم که جای بسط گسترده دارد. عنوان مبلغ و روحانی ورزشکار برای من افتخار است و باید این مساله را بین مردم نیز تقویت کنیم.
۵۴ بار دماوند را فتح کردم
تاکنون ۵۴ صعود به قله دماوند داشت. من را به عنوان طلبه و روحانی ورزشکار در منطقه قله دماوند می شناسند. بنده همیشه سعی می کنم که طلاب را به این کوه ببرم. حتی برای قله های سبلان و عَلَم کوه نیز موقعیت تبلیغی تعیین کردیم.
حدود دو الی سه هزار نفر در یک جمعه ایام خاص صعود به دماوند در دامنه های این قله هستند و دور از بحث ارتباط گیری با طلاب و روحانیت، که در این ایام فرصت ارتباط بسیار خوبی نیز با مردم و جوانان ایجاد می شود.
طلاب در باشگاه کوهنوردی عالیان که ویژه طلاب است چگونه فعالیت می کنند؟
هدف ما از تشکیل باشگاه کوهنوری عالیان آن بود که به شکل کاملا اصولی از پایه، بحث کوهنوردی و طبیعت گردی و به طور کلی برنامه هایی نظیر آن را در فضایی کاملا علمی و تخصصی پیگیری کنیم و آن هم با رویکرد کاملا قانونی. گروه های دیگری هم هستند که بدون مجوز فعالیت می کنند که طبعا خطرات خاص خود را از حیث آموزشی و همچنین پوشش بیمه ای و... دارند.
در این سالها در فضای حوزه ده ها گروه کوهنوردی شکل گرفته است که گاهی چون نگاه علمی و اصولی در شروع کار نبوده است این فعالیت ها را در مسیر نادرستی از نظر سلامت و ایمنی افراد قرار داده است. قطعا اگر مسیر غیر حرفه ای و غیر قانونی باشد در موقع بروز مشکل چه کسی می تواند پاسخگو باشد و از آنها حمایت کند؟
بستری که فراهم شده است در اختیار حوزه و روحانیت است که افتخار ما نیز خدمت به خانواده های طلاب بزرگوار است.
هم اکنون حدود ۹۰ نفر عضو کارگروه نوجوانان طلاب هستند که در طول سال این برنامه ها بصورت گردشی دنبال می شود. پنجشنبه ها برای اولین بار در این باشگاه گروه کوهپیمایی ویژه بانوان با در نظر گرفتن دغدغده های رعایت اصول دینی شکل گرفته است و بانوان طلبه و خانواده های طلاب با رعایت اصول اخلاقی و ارزش های اسلامی و حتی با پوشش چادر به کوهپیمایی و کوهنوردی می روند.
ریشه کنی امراض با روزی ۴۰ دقیقه ورزش
ما رویکرد صرفا حرفه ای به این ورزش نداشته و نداریم و با رویکرد حضرت آقا و توصیه های ایشان در رابطه با لزوم توجه هرچه بیشتر طلاب به ورزش و حفظ نشاط جوانی بیشتر داریم روی بحث تقویت قوای جسمی، در قالب برنامه های عمومی کار می کنیم.
گسترش ورزش عمومی و همگانی هدف بسیار مهمی است. هدف ما ترویج فرهنگ ورزش همگانی و عمومی در سطوح مختلف حوزویان و خانواده ایشان است. پیشگیری با ورزش کردن خیلی بهتر از هزینه درمان و بیمه و... است. اگر روزانه نیم ساعت تا ۴۰ دقیقه ورزش کنیم بسیاری از امراض حل می شود.
هنوز خیلی از افراد زیبایی های طبیعت استان قم را نمی شناسد
اردوهای ویژه طلاب برای این عزیزان با جلسات مشاوره ای برگزار می شود. ما جلسات مشاوره در مورد پزشکی کوهستان، تغذیه در کوهنوردی، ارائه برنامه های ورزشی و... داریم. قم دهها نقطه زیبا دارد . بعضی هنوز قم را به کویر و آب شور می شناسند. حتی همان کویر را هم نرفتند که زیبایی های آن را ببینند. قم شهری زیارتی است که همین شهر دینی و مذهبی مناطق طبیعی بسیار زیبا مثل آبشار، دره، کوه های زیبا و... دارد و همچنین دریاچه و تالاب.
معتقدیم که نباید بدون آموزش های ابتدایی و غیر تخصصی کار کرد. و البته چه بهتر در قالب یک باشگاه رسمی و مجوز دار کار کنیم. به لطف خدا باشگاه ما در دو دهه گذشته هیچ حادثه ای نداشتیم ولی بیمه مسئولیت مدنی و دیگر موارد فنی و قانونی همچون همراهی مربیان آقا و خانم در برنامه ها را داشته ایم.
همچنین پنجشنبه های ما برای حضور بانوان و فرزندان دختر طلاب در کشور تک است ولی اکثر طلاب خبر ندارند، بانوان با رعایت مسائل و شئونات اخلاقی و با پوشش برتر، چادر در اردوها حاضر شده و بهترین موقعیت ها را نیز در این ورزش تجربه می کنند.
طلاب و مردم عادی قم نیز می توانند به صفحه ما در اینستاگرام مراجعه کنند و برنامه های ما را ببینند. برنامه های جنگل نوردی در کلاردشت و عباس آباد و ... هم از جمله این برنامه ها بوده است زیرا بر این باور هستیم که چرا طلاب نباید به این فضا ها بروند آن هم فضاهایی که ما با خیال راحت و تجربه سالها فعالیت برای آنها تعریف کردیم. در این باشگاه بحث آزمون و خطا نیست و همه موارد روی اصول اخلاقی، فنی و ایمنی چیده شده است.
فکر می کنید که این حضور طلاب این همه مفید است؟
ببینید اصل حضور طلاب مهم است و انقدر در این فضاها ورود نکردیم که این مساله به نام دیگران خورده است. چندین باشگاه کوهنوردی در قم داریم که از عالیان به عنوان باشگاه کوهنوردی طلاب به خوبی یاد می کنند. تعهد و تخصص با هم در این باشگاه رخ نمایی می کند. در این باشگاه تمرکز خاصی روی آموزش های کاملا استاندارد و رسمی تحت نظارت فدراسیون کوهنوردی داریم زیرا بدون آموزش کوهنوردی هم سخت است و هم خطرناک. نباید بی محابا به دل کوه زد.
سال گذشته بیش از ۶۰۰ نفر طلبه و غیرطلبه را به شکل فردی و خانوادگی به صورت رسمی آموزش دادیم و مدرک آموزشی کوهنوردی را نیز به آنها اعطا کردیم.
باور داریم که تفریح هم آموزش دارد چون باید مسایل مهمی را بدانیم اصلا مگر میشود که کسی به کوه برود و فرق دیوار و صخره و... را نداند. ما آمادگی داریم آموزش کاملا عمومی را برای حتی مسافرت های عمومی طلاب داشته باشیم. کلاس های تئوری و عملی در روزهای جمعه داریم که مثلا یک جوان بتواند در شرایط خاص ورزش کرده، شرایط اقلیمی هر منطقه را بشناسد مثلا در دل طبیعت آب سالم را بشناسد، شرایط جوی خطرناک را تشخیص داده و قبل از وقوع حادثه از آن پیشگیری کند. این ها توانایی هایی است که انسان را در زندگی نیز یاری می دهد.
اصل فعالیت های این باشگاه برای طلاب است ولی منحصر به آنها نیست زیرا همین الان ۳۰۰ نفر مردم عادی در این برنامه ها مشارکت دارند. از جمله این فعالیت ها می توان به فتح قله دماوند در طول سال اشاره کرد که پس از آن نیز به شرکت کنندگان مدرک رسمی می دهیم. استان قم در بهار بهترین موقعیت را برای استفاده فعالان این عرصه را دارد.
به عنوان مثال در اواخر ماه رمضان در قالب سه تیم برنامه مهتاب نوردی داشتیم. این سه تیم از ساعت ۴ بعد از ظهر با سه اکیپ به شکل خانوادگی و مجردی در سه مقطع زمانی به هلیله کوه قم رفتیم. یک مسیر ساده و ایمن انتخاب شده است تا هنگام اذان که نماز اول وقت و افطاری و ۴۵ دقیقه استراحت کنند و بعد پیمایش شبانه زیر نور مهتاب انجام شود زیرا قرص ماه در آن مقطع کامل است فضای شگفت انگیزی در کوه ایجاد می شود. این برنامه به شکل همیشگی در حال انجام است.
از حوزه نیز تقاضای حمایت دارید؟
حوزویان علاقه خاصی به فوتسال و شنا دارند و حوزه نیز در این زمینه حمایت هایی دارد. سرانه ورزش در حوزه بسیار با اهمیت است و باید ورزشی که این همه مورد تاکید علما و رهبری معظم است بیش از پیش در حوزه توسعه یابد و حرکت ما نیز در همین زمینه است. وقتی مردم در دماوند و توچال، روحانیون جوان و با نشاط را ببینند آثار بسیار خاصی به همراه دارد.
ما گاهی به قله های مختلف جهان می رویم و سعی می کنیم که در همه این سفرها فعالیت های تبلیغی را داشته باشیم و همین سفرها قطعا برای جوانان نیز انگیزه می دهد. سعی می کنیم که با ورزش کردن عموم مردم را به دامنه ها بکشانیم.
حرف اصلی ما این است که باید به شکلی کار کنیم که کوهپیمایی به شکل اصولی و ایمن دنبال شود. در حال حاضر افراد زیادی نیستند که به شکل اصولی کوهنوردی را آموزش دیده باشند. بسیاری از گروه های کوهنوردی رشد می کنند، بدون آنکه چیزی از کوهنوردی واقعی بدانند.
در برنامه های کوهپیمایی با همین لباس روحانیت حضور می یابید؟
سالی یکی دوبار با طلاب در ایام محرم به قله توچال می رویم و با رعایت مسایل فنی مسیر صعود را سیاه پوش کرده و پناهگاه ها را مزین به پرچم عزای اباعبدالله الحسین (ع) می کنیم. در قلههای بلند ایران و جهان با دوستان بر بلندای قله با عمامه و پرچم ایران عکس یادگاری گرفته و حضور فرهنگی خود را در بین دیگر اقشار ثبت می کنیم.
کوه دوبرادران قم برای مردم بدون آموزش های لازم بسیار خطرناک است.
از مواردی که همیشه مورد تاکید ما بوده است این است که اصول ابتدایی کوهنوردی و فرق کوه و صخره را بدانیم. در قم کوهی به نام دوبرادران وجود دارد ولی با توجه به خطرات و تلفاتی که معمولا می دهد، باید گفت که از این کوه باید دوری کرد و در دیگر ارتفاعات زیبا و ایمن استان به کوهنوردی پرداخت. چون این منطقه بابت شکل خاص و صخره ای بودن محیط مناسبی برای کوهنوردی نیست.
کوهنوردی به شکل جدی تر اصول و شرایط خاص خود را دارد. داشتن ابزار و تجهیزات خاص و... مثلا یک مساله ساده همین لباس و پوشش کوهنوردی است که باید رنگی مخالف فضای محیط باشد. که در زمان بروز حادثه، مفقود شدن و... به راحتی بشود کار شناسایی افراد، امداد و نجات انجام شود. به همین دلیل است که رنگ های زرد قرمز و نارنجی می پوشیم که اولا همدیگر را در کوه پیدا کنیم و اگر مشکلی هم پیش آمد راحت تر شناسایی شویم. ولی بعضی ها با ما شوخی می کنند و می گویند «برادر لباس مردانه نبود بپوشید»؟
برف انبار را هم به مبتدیان توصیه نمی کنم
قله برف انبار، بام استان قم است که در فصل پاییز و زمستان و شرایط خاص جوی برای افراد مبتدی توصیه نمی کنیم ولی دامنه های قله محیط مناسبی دارد زیرا از نظر محیطی فضایی بسیار متفاوت با قم دارد. مناطق خوبی از جمله دامنه های قله الوند وشنوه و امام زاده اسماعیل، سد بیدقان، سدکبار و دره مرق و قله پلنگ آبی و جهان نما از نقاط جالب توجه قم هستند.
خانواده ها با حضور در مناطقی چون امام زاده فاضل بیدهند، امامزاده نورعلی کرمجگان از نقاط مناسبی هستند که فضای خوبی برای خانواده ها است و مردم نیز با وسایل شخصی به این مناطق می آیند.
به طور کلی توصیه ما به طلاب و خانواده ها، کوهنوردی نیست بلکه گل گشت و طبیعت گردی و کوهپیمایی بصورت عمومی در دامنه کوه هاست که زیبایی خاص خود را داشته به همراه ایمنی لازم.
صعود به کوه با یک کفش معمولی و امکانات ساده کوهپیمایی کار سختی نیست به شرطی که با باشگاه قانونی به کوه برویم نه گروه های غیر قانونی و برخی که تخصص و تعهد لازم را ندارند. اگر به دنبال امنیت کوهنوردی هستیم باید با مربی حرفه ای این مسیر را دنبال کنیم. هم اکنون در باشگاه کوهنوردی عالیان سه مربی آقا و خانم حرفه ای داریم که همیشه خود را مصروف آموزش و مشاوره به آحاد مردم کرده اند.
اگر بخواهیم به تنهایی به کوه برویم چه کنیم؟
چرا تنها؟! اصلا به تنها رفتن به کوه، فکر هم نکنید. تنها کوه رفتن اشتباه محض است. فرض کنید مچ پای ما در کوه پیچ بخورد. چه کسی می خواهد در جایی که موبایل شما هم آنتن نمی دهد به داد شما برسد؟
مسایلی چون ترس از ارتفاع با ممارست و مشاوره حل می شود ولی قطعا اگر به دنبال حضور در کوه هستید به هزار و یک دلیل از حضور تنهایی در کوه اجتناب کنید.