به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در اهواز، ۶۱ دفتر عضو اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل در نامه‌ای به اعضای کمسیون اصل ۹۰ و حجت‌الاسلام منتظری دادستان کل کشور، خواستار شکایت و برخورد قانونی با مسئولان نهادهایی که با اقدامات و ترک فعل موجب وضعیت کنونی خوزستان شده‌اند، شدند.
متن این نامه به شرح زیر است:
«بسم‌الله الرحمن الرحیم»
اعضای کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی و دادستان کل کشور جناب حجت‌الاسلام منتظری
سلام‌علیکم
معضل کمبود آب در کشور ایران پدیده جدیدی نیست؛ اما آنچه که این روزها کم‌آبی را در خطه خوزستان به بحران تبدیل کرده است، عدم مدیریت صحیح مسئولان امر است. خوزستان محل طبیعی عبور رودهای متعددی است و حدود یک‌سوم آب‌های سطحی کل کشور در خوزستان جریان دارد، باوجود تأثیر منفی کاهش بارندگی‌ها، در این میان بی‌تدبیری مسئولین نیز نقش مهمی در کاهش حجم آب رود کرخه به‌عنوان منبع تأمین آب تالاب هورالعظیم و درنتیجه به خطر افتادن معیشت ساکنین حوزه این رود و تالاب شده است. وضع فعلی خوزستان که قابل پیش‌بینی و محتمل بوده است، طبق بیان کارشناسان معلول عواملی است:
۱) ایراد آسیب به تالاب‌ها به‌عنوان محور حیات شهر و روستاها_ پس از بارندگی‌های بسیار سال ۹۸ برای جلوگیری از آسیب دیدن تأسیسات نفتی آزادگان در اثر سیلاب، حجم آب موجود با شکستن دیوار مرزی به خارج از کشور و به سمت شط العرب هدایت شد. چراکه اساساً نحوه ساخت تأسیسات نفتی مذکور، با زیست‌بوم تالاب هورالعظیم هماهنگی نداشته است و تأسیساتی که مخصوص محیط خشک بودند، در محدوده‌ی تالاب هورالعظیم ساخته شدند. نتیجه این عمل اشتباه این شد که بهای حفظ چاه‌های نفت، خشک‌کردن تالاب باشد. درصورتی‌که اگر این آب‌ها به‌صورت طبیعی در تالاب هورالعظیم جاری می‌شد، امروز با چنین وضعی در استان روبرو نمی‌شدیم. چراکه این تالاب علاوه بر آنکه محور بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی ساکنان است، بستری طبیعی برای ذخیره و نگهداری سیلاب‌ها بود و می‌توانست در شرایط فعلی مؤثر واقع شود.
۲) بی‌تدبیری در کشت محصولات آب‌بر در حوزه رودهای خوزستان انتظار می‌رفت تا مسئولین با در نظر گرفتن شرایط وِیژه موجود، در انتخاب محصولات مورد کشت در حوزه رودهای استان دقت بیشتری به خرج داده و از آسیب‌های ناشی از کاهش حجم آب جاری از سرچشمه رودها بکاهند تا حداقل شرب و بهداشت مردم به خطر نیفتد. اما در عمل کشت ۷۰۰ هزار هکتاری محصول آب‌بر برنج را در این منطقه شاهد بودیم.
۳) سدسازی‌های افراطی در سرچشمه رودهای تأمین‌کننده آب خوزستان و اجرای نسنجیده سیاست‌های انتقال آب: سیاست‌های اعمال‌شده بر مدیریت منابع آبی رودهای تأمین‌کننده آب خوزستان در سال‌های اخیر به نحوی بوده است که علاوه بر کسادی مشاغل وابسته به حیات تالاب‌ها و رودخانه‌های خوزستان، این روزها تأمین آب برای مصارف بهداشتی و شرب را نیز برای ساکنین مشکل کرده است. سیاست‌هایی همچون ساخت سد و طرح‌های انتقال آب متعددی که اکنون وجود دارند، تناسبی با نیاز منطقه و زیست‌بوم طبیعی این استان ندارند. اما باوجود تمام این مشکلات، مسئولین می‌توانستند با مدیریت صحیح منابع آبی مانع تحمیل همه‌ی فشار خشک‌سالی به شهرهای واقع در پایین‌دست رودها شوند و وضع به‌گونه‌ای نشود که در بالادست رود تغییری در میزان مصارف رخ ندهد اما در پایین‌دست، تأمین آب برای ضروریات نیز با مشکل مواجه شود.
وضع امروز خوزستان در نتیجه فعل و ترک فعل نهادهای مختلف مسئول در این زمینه ایجادشده است و از شما به‌عنوان مدعی‌العموم درخواست می‌شود تا در راستای اجرای اصل ۹۰ قانون اساسی، به این شکایت از قوه مجریه توجه نموده و ضمن پی‌جویی حقیقت مسئله، مسببان وضع موجود را مورد مواخذه و اعمال قانون قرار دهید.
۱) وزارت نفت_ وزارت نفت با احداث چاه‌های نفتی که ساختاری نامتناسب با محیط‌زیست تالاب هورالعظیم داشتند، موجب ایجاد خسارات جدی به زیست‌بوم این منطقه ازجمله خشکی بخش‌هایی از تالاب هورالعظیم شده است. درنتیجه این اقدام اشتباه، این وزارتخانه باید به‌موجب ماده ۱ قانون مسئولیت مدنی، مسئول جبران خسارات و ضررهای واقعه در اثر انجام فعل زیان‌بار خود باشد. به‌موجب اصل ۵۰ قانون اساسی، در جمهوری اسلامی «حفاظت از محیط‌زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌گردد.
ازاین‌رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آنکه با آلودگی محیط‌زیست یا تخریب غیرقابل‌جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است». به‌این‌ترتیب مطابق با بخش دوم این اصل، کلیه فعالیت‌های اقتصادی و توسعه‌ای باید با رویکرد توسعه پایدار هماهنگ شوند. به این معنی که کشورها نباید در راستای گسترش فعالیت‌های اقتصادی و صنعتی خود، به محیط‌زیست آسیبی وارد نمایند. به‌عبارت‌دیگر، توسعه اقتصادی و زیست‌محیطی باید همگام با یکدیگر پیش روند. همچنین به این موضوع توجه نمایید که انجام ارزیابی آثار زیست‌محیطی طرح‌های بزرگ قبل از آغاز آن‌ها ضرورت دارد.این تعهد دربند الف ماده ۳۸ قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۹۵ آمده و دولت موظف به انجام ارزیابی اثر زیست‌محیطی طرح‌های بزرگ کلیه دستگاه‌های اجرایی و
بخش‌های خصوصی و تعاونی، نهادهای عمومی غیردولتی در پهنه سرزمینی ازجمله مناطق آزاد تجاری و صنعتی بر اساس شاخص‌ها، ضوابط و معیارهای پایداری محیط‌زیست شده است. این تعهد در برنامه‌های قبلی توسعه نیز مورد تأکید قرارگرفته بود. آیین‌نامه ارزیابی اثرات زیست‌محیطی طرح‌ها و پروژه‌های بزرگ تولیدی، خدماتی و عمرانی مصوب ۱۳۹۰ هیئت‌وزیران نیز جزئیات انجام این گزارش‌ها را مشخص کرده است. به‌این‌ترتیب، لازم بود قبل از انجام پروژه توسعه میادین نفتی در این تالاب ارزیابی اثر زیست‌محیطی این طرح تهیه‌شده و بر اساس آن در مورد اجرا یا عدم اجرای طرح تصمیم‌گیری شود. به نظر می‌رسد این موضوع اتفاق نیفتاده.
۲) وزارت نیرو_ به‌موجب ماده ۱ قانون تأسیس وزارت نیرو مصوب ۱۳۵۳، اساس هدف تشکیل این نهاد، استفاده حداکثری از منابع انرژی و آب کشور و همچنین تهیه و تأمین و انرژی و آب برای انواع مصارف اعم از صنعتی – کشاورزی و روستایی و شهری و حمل‌ونقل بوده است. به‌علاوه به‌موجب بند (الف) و (د) از ماده ۲۹ قانون توزیع عادلانه آب مصوب ۱۳۶۱، “وزارت نیرو موظف است برای تأمین آب موردنیاز بخش‌های مختلف کشور، از طرقی همچون مهار کردن سیلاب‌ها و مهار کردن آب رودخانه‌ها در مخازن سطحی یا زیرزمینی و حتی شیرین کردن آب‌شور در مواقع لازم برای تأمین نیاز مردم اقدام کند.” این وزارتخانه نه‌تنها از روش‌های مرسوم و مورد توصیه‌ی کارشناسان برای رفع مشکلات استفاده نکرده است، بلکه نسبت به اقدام مخرب وزارت نفت که ایجاد مشکل در تأمین آب استان از تبعات محتمل آن بوده نیز سکوت کرده و اقدام مؤثری انجام نداده است. به‌علاوه نتایج منفی ناشی از بی‌تدبیری این نهاد در اجرای سیاست سدسازی و طرح‌های متعدد انتقال آب در وضعیت فعلی خوزستان مشهود است و مسئولین وقت این سازمان که سیاستگذاران چنین تصمیماتی بودند باید نسبت تبعات افعال، تصمیمات خود مورد مواخذه قرار گیرند.
۳) استانداری- بر اساس ماده ۲ و ۳ قانون راجع به وظایف و اختیارات استانداران ” ماده ۲ – کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و بنگاه‌های وابسته به دولت مکلف‌اند در موقع تهیه برنامه‌های اجرایی مخصوص برای هر استان نظر استاندار محل را موردتوجه قرار دهند و برنامه‌های مصوب را به اطلاع استاندار محل برسانند. ماده ۳ – استانداران در اجرای برنامه‌های عمرانی و عمومی حوزه مأموریت خود نظارت و مراقبت کامل خواهند داشت و چنانچه نقصی ضمن عمل مشاهده نمایند مراتب را مستقیماً به مأمورین اجرا و در صورت لزوم به وزارتخانه یا مؤسسه مربوطه تذکر خواهند داد.” اختیارات وسیع استاندار در اطلاع از پروژه‌های عمرانی و عمومی محل مأموریت خود در قانون مذکور به‌صراحت بیان‌شده و حق اطلاع و نظارت کامل به نهاد استانداری داده‌شده است. این در حالی است که رویکرد استانداری در خصوص پروژه‌های نفتی و پروژه‌های انتقال آبی که از عوامل ایجاد وضع موجود هستند، انفعال، بی‌تدبیری و عدم استفاده از ظرفیت‌های استانداری خوزستان در حوزه اختیارات خود را نشان می‌دهد.
۴) سازمان محیط‌زیست_ به‌موجب اصل پنجاه قانون اساسی مقررشده است که ” در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط‌زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌گردد. ازاین‌رو فعالیت‌های اقتصادی و غیر آنکه با آلودگی محیط‌زیست یا تخریب غیرقابل‌جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است.” به‌علاوه طبق ماده یک قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست اصلاحیه ۱۳۷۱، ” ۱ـ حفاظت و بهبود و بهسازی محیط‌زیست و پیشگیری و ممانعت از هر نوع آلودگی و هر اقدام مخربی که موجب برهم خوردن تعادل و تناسب محیط‌زیست می‌شود، از وظایف سازمان محیط‌زیست تلقی می‌گردد.” نظر به بیان صریح قانون در موظف نمودن سازمان محیط‌زیست به موارد فوق، رویکرد منفعلانه‌ی این نهاد در مواجهه با اقدام مخرب وزارت نفت، مدیریت نادرست طرح‌های انتقال آب و کشت و زرع نسنجیده‌ی صورت گرفته که مضر به حال محیط‌زیست منطقه بودند، مصداق بارز ترک فعل در انجام‌وظیفه بوده و فاقد توجیه قانونی و منطقی به نظر می‌رسد. این سازمان باید پاسخگوی تبعات ناشی از عدم انجام وظایف خود باشد.
۵) وزارت جهاد کشاورزی_ صدور مجوز کشت ۷۰۰ هزار هکتاری برنج در شرایطی که کمبود آب قابل پیش‌بینی و محتمل است از دیگر عوامل مؤثر در بروز بحران کم‌آبی است؛ وزارت جهاد کشاورزی به‌عنوان نهاد صادرکننده مجوز این عمل و وزارت نیرو به دلیل عدم مدیریت درست منابع آبی مسئولان وضع فعلی هستند.
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اهواز
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم و فنون خرمشهر
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه آزاد اهواز
انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده فنی و حرفه‌ای کرمانشاه
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه ارومیه
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه بوعلی سینای همدان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه پیام نور اصفهان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تفرش
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه خوارزمی
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شاهد
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بابل
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی همدان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه قم (خواهران)
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه اراک
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه رازی کرمانشاه
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه زابل
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علوم پزشکی شیراز
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه قم
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه کاشان
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه هرمزگان
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه یاسوج
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه شهرکرد
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علامه طباطبایی
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه اصفهان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه سمنان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شیراز
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه یزد
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد اقلید
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء بهبهان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی آبادان
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه آزاد ایذه
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه آزاد شهرکرد
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه آزاد کرج
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علوم پزشکی آزاد البرز
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علوم پزشکی دزفول
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه فرهنگیان هرمزگان
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علوم پزشکی قم
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه آیت ا... بروجردی
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه صنعتی شیراز
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه آزاد دماوند
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه بیرجند
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه صنعتی شریف
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه مازندران
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه تهران
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد خوراسگان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه کرمان
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد اردبیل
انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه فسا
انتهای پیام/
