به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان در نوشتاری به «واکاوی سناریوهای پیش روی جمهوری اسلامی ایران در بحران افغانستان» پرداخت و نوشت:
در شرایط پیچیده و ناآرامی های اخیر افغانستان سه سناریو پیش روی ایران متصور است:
۱. نخست اینکه ایران وارد مواجه نظامی با طالبان شود و یا فاطمیون را برای مقابله با طالبان تقویت کند، اما آیا این کار عاقلانه است؟
جالب نیست کسانی که تا دیروز می گفتند چرا ایران کمک مستشاری به سوریه و عراق کرده است یا به لبنان و غزه کمک می کند، امروز این پیشنهاد را می دهند؟
این افراد همان کسانی هستند که در گذشته، ایران را به خاطر ورود در کشور دیگر تقبیح می کردند، حال امروز بر این طبل می کوبند که چرا ایران به مقابله نظامی با طالبان نمیپردازد؟
چند سؤال از این عزیزان دارم.
یکم: این احتمال را نباید از نظر دور نگه داشت که ممکن است شرایط فعلی افغانستان، یک دام از سوی دولت آمریکا باشد.
آیا می توان تضمینی داد که این اقدام دام زیرکانه سیاسی و نظامی نباشد؟
دوم: چه تضمینی برای موفقیت ما در نبرد احتمالی وجود دارد؟ شیعه در افغانستان بسیار پراکنده است و قطعا ورود ایران به عرصه نظامی، جان میلیون ها شیعه را در تک تک مناطق افغانستان به خطر می اندازد.
سوم: آیا جنگ مذهبی جدیدی در افغانستان راه نمی افتد؟
چهارم: اگر در عراق حشد الشعبی شکل گرفت به خاطر جمعیت بالای شیعه در عراق و تجمع شیعیان در جنوب و هماهنگی مرجعیت فرهیخته شیعه در عراق و همکاری و همراهی دولت با این موضوع بود، اما هیچ یک از این پارامترها در افغانستان وجود ندارد. شاید به همین علت نسخه حشد الشعبی سوریه همانند عراق شکل نگرفت. عمده دلیل آن عدم تحقق این ظرفیت ها در سوریه بود.
پنجم: دولت رسمی عراق و سوریه از دولت ایران رسما تقاضای کمک کرد، اما در افغانستان چنین تقاضایی صورت نگرفته است.
ششم: طالبان رسما اعلام کرده است که کاری به دیگر اقوام و مخالفان و شیعیان ندارد. حتی اگر دروغ هم بگوید ما نمی توانیم این دروغ را نادیده بگیریم و خودمان با دست خودمان، جان میلیونها انسان را به خطر بیندازیم.
۲. دوم اینکه ایران منفعل بنشیند و مشاهده کند که به زودی چه اتفاقاتی رخ می دهد. آن وقت آیا عالم و آدم به ایران انتقاد نمی کنند که چرا فعالانه عمل نکردید و در صحنه حضور جدی نداشتید؟
۳. راه حل سوم این است که ایران وارد "گفتگوی انتقادی و سازنده با طالبان" شود که این کار را هم در این چند وقت انجام داده است. اینکه طالبان می گوید کاری به شیعیان نداریم یا کاری به مرزهای ایران نداریم، حتی اگر دروغ هم بگوید، آیا حاصل و ثمره گفتگوی سازنده و فعال ایران در این زمینه نیست؟ اگر نیست پس اثر چه چیزی است؟
بنابراین به نظر می رسد ایران در این شرایط بهترین کار را در موقعیت فعلی انجام داده است که با دعوت از طالبان، خواسته های خود را به طالبان صریح و بدون مجامله گفته است. اگر طالبان عمل کرد فبهاالمراد و المطلوب و الّا ایران به خود این حق را می دهد که در شرایط جدید، تصمیم دیگری بگیرد.
باز هم درباره طالبان و تحولات افغانستان خواهم نوشت ...