قاری سودانی در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری حوزه، ضمن معرفی خود و آثار و افتخاراتش، نکته هایی در مورد تلاوت در سبک سودانی بیان کرد که شاید برای بسیاری از خوانندگان این مطلب تازگی داشته باشد.
حوزه: ضمن معرفی خود برای مخاطبان حوزه نیوز از فعالیت ها و اقدامات قرآنی خود بگویید.
بسم الله الرحمن الرحیم، اینجانب زین محمد احمد در سال ۱۹۸۲ میلادی در خانواده ای پرجمعیت و شافعی مذهب در قریه «البنیه» واقع در ایالت کردفان شمالی در کشور سودان به دنیا آمدم.
با توجه به اینکه شهر محل زادگاهم بیش از هزار کیلومتر با پایتخت شهر خارطوم فاصله داشت و همچنین به دلیل اینکه بیش از نیمی از خانواده ها به خصوص خانواده خودم در روستای زادگاهم مذهبی و حافظ قرآن بودند، من نیز از سن ده سالگی شروع به حفظ مصحف شریف کردم.
به کمک مرحوم پدرم و جمعی از شیوخ در مرکز ایالت کردفان شمالی توانستم در سن دوازده سالگی موفق به حفظ کامل کلام الله مجید شوم.
بعد از اتمام دوره حفظ قرآن کریم، دروس ابتدایی را در معهد العلمی ایالت کردفان گذراندم و در سنین جوانی به منظور اشتغال در دروس عالیه راهی دانشگاه قرآن کریم شهر خارطوم پایتخت شدم و توانستم در کنار فراغت از علوم قرآنی در این دانشگاه زبان های فرانسوی و انگلیسی را نیز در سطح ممتاز فرا بگیرم.
حوزه: کمی از سابقه قرائت خود و کسب اجازه این کار از الازهر مصر بگویید.
البته باید این نکته را نیز متذکر شوم که بنده قبل از کسب اجازه رسمی از الازهر شریف، در بسیاری از محافل و مجالس قرآنی در شهر محل زادگاهم تلاوت میکردم که البته در سال ۲۰۰۸ با کسب اجازه نامه رسمی از دانشگاه الازهر مصر و از دست شیخ احمد عیسی المعصراوی که در آن زمان شیخ القراء مصر بودند توانستم به صورت رسمی محافل قرآنی تشکیل بدهم و در اجتماعات بزرگ تلاوت داشته باشم.
حوزه: شاید بسیاری از مخاطبان ما تاکنون در مورد سبک سودانی چیزی نشنیده باشند در مورد این روش خاص قرائت در بین قاریان سودانی بیشتر توضیح دهید.
تلاوت قرآن در مقام سودانی به نظر بنده از معجزات کلام الله مجید است. در مورد این سبک باید بگویم که این نحو از تلاوت مختص عصر ما نیست بلکه بسیاری از اجداد و نیاکان ما در این سبک تلاوت میکردند.
سبک سودانی در واقع همان آمیخته شدن قرائت قرآن با لهجه و گویش های باستانی کشور سودان است به نحوی که هیچگونه تغییر در لفظ و یا معنای کلمات مصحف شریف ایجاد نمی کند.
به بیانی دیگر تلاوت در مقام سودانی ریشه در فرهنگ و گویش های محلی نیاکان ما در این منطقه از آفریقا دارد.
به دلیل سختی و مشقت هایی که پدران ما برای زندگی در این نقطه از آفریقا متحمل بوده اند همواره آواها و سروده های آنان نیز توام با نوع خاصی از سوز و داغ بوده که این مسئله نیز در روش تلاوت آنان در محافل و یا حتی نماز های یومیه و تراویح تاثیر نهاده بوده که امروز نیز به وضوح این پدیده را در سبک قرائت سودانی مشاهده میکنیم.
این روش از تلاوت به لطف خدا از گذشته تاکنون در مساجد و محافل قرآنی در سودان و چند کشور همسایه همچون مصر، لیبی و موریتانی رواج داشته و هم اکنون بسیاری از مکاتب و مدارس قرآنی به صورت جدی مشغول امر تربیت قاری در این سبک از قرائت هستند.
لازم به ذکر است شیخ زین محمد احمد، قاری پیشتاز در سبک تلاوت سودانی در بسیاری از مسابقات ملی و بین المللی کسب افتخار کرده که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- شرکت در مسابقات ملی حفظ و تلاوت قرآن کریم در کشور سودان و کسب مقام اول این دوره از مسابقات در سال ۱۹۹۸
- شرکت به نمایندگی از کشور سودان در مسابقات بین المللی قرائت قرآن کریم در کشور مالزی و کسب مقام چهارم
- شرکت به نمایندگی از کشور سودان در مسابقات بین المللی حفظ قرآن در دبی و کسب مقام ممتاز
- کسب مقام دوم جایزه ملک عبدالعزیز با شرکت در مسابقات بین المللی تجوید سال ۲۰۰۵ در عربستان سعودی
- شرکت در مسابقات بین المللی قرائت در سال ۲۰۰۶ در کشور لیبی و کسب مقام دوم در بین ۶۶ شرکت کننده
