به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، جلسه هم­ اندیشی کمیته ادیان دبیرخانه حمایت از طرح های پژوهشی حوزه با موضوع مسائل نظام و مطالعات ادیان در سالن جلسات آیت الله حائری مرکز مدیریت حوزه های علمیه و به همت معاونت پژوهش حوزه برگزار شد.

بر اساس این گزارش: در هم ­اندیشی فعالان پژوهشی کمیته ادیان حجج اسلام و آقایان حاضر در نشست به ایراد نظرات و پیشنهادات خود به شرح ذیل پرداختند.

طاهری آکردی با اشاره به اهمیت پرداختن علمی به توریسم دینی گفت: روش­ شناسی واتیکان و گفت وگوی ادیان در حوزه علمیه قم یکی از موضوعات مهمی است که باید در مورد آن پژوهش شود.

وی افزود: موضوعاتی همچون عبادات، شعائر و مناسک به ویژه زیارت نیز از اولویت های پژوهشی حوزه می توانند باشند.

کاویانی در این نشست گفت: ادیان و خداناباوری در دو حیطه علمی و دینی باید مورد تحقیق و بررسی علمی واقع شود.

وی افزود: نگاه ادیانی به عنوان مسئله فرهنگی و اجتماعی دیده شود نه فقط در سطح اعتقادی باقی بماند.

کاویانی تأکید کرد: توجه به ادیان ایرانی به ویژه دین زرتشتی با توجه به روحیات ناسیونالیستی و باستان­گرایی در دنباله روهای آن نیز لازم به نظر می رسد.

ابوزاده سپس به ایراد سخن پرداخت و گفت: باید گروه­های پژوهشی که در مورد ادیان کار می­کنند رصد شوند که چه کارهایی در حال انجام است.

وی خاطرنشان کرد: می بایست مباحث ادیانی به دروس حوزه علمیه وارد شوند.

ابوزاده میسیولوژی را از موضوعات دارای اولویت دانست و خاطرنشان کرد: مسیحیان مسلمان­ نما در جهان اسلام در حال فعالیت هستند و می بایست در این باره تحقیق و پژوهش به عمل آورد.

وی بررسی وضعیت نگرش دینی طلاب جامعة المصطفی نسبت به ادیان و ضرورت ارتقای آن را از دیگر موضوعات پیشنهادی خود دانست.

مصلح مدیر گروه زرتشت خاتم النبیین سپس از عدم توجه به ادیان شرق به عنوان ادیان فرقه زاد در میان موضوعات پیشنهادی کمیته پژوهشی ادیان انتقاد کرد و گفت: موضوعات کمیته به کتاب مقدس محدود شده است؛ ضرورت حریت پژوهش­ های حوزوی باید در نظر گرفته شود.

سید علی حسنی آملی دبیر آموزشی گروه ادیان موسسه امام خمینی (ره) در ادامه این نشست تبیین نیازهای ادیانی حوزه را از اولویت های پژوهشی دانست و گفت: بازخوانی تراث ادیانی حوزه، آسیب­شناسی مطالعات ادیانی در حوزه و در انقلاب اسلامی، برگزاری ارتباط در موضوع ادیان با سایر مراکز دینی در جهان اسلام و ضرورت رویکرد دینی اسلامی در مطالعات ادیان در حوزه از مسائل مهمی هستند که باید مورد توجه حوزه و ح‌زویان قرار گیرند.

مفتاح گفت: یکی از نیازهای جهان امروز گفتگوی ادیان است؛ نحوه مواجهه نظام اسلامی با پیروان سایر ادیان از اهمیت بالایی در عصر حاضر برخوردار است.

وی افزود: چگونگی معرفی اسلامی به سایر مسلمانان و مطالعات منطق ه­ای ادیان از اولویت های پژوهشی حوزه در سال آینده می باشد.

مفتاح خاطرنشان کرد: می بایست حوزه علمیه با نهادهای علمی و پژوهشی در مورد ادیان کار مشترک انجام دهد.

نقوی سپس گفت: از مهمترین مباحثی که باید مدنظر قرار گیرد اما متأسفانه آنچنان که باید به آن پرداخته نشده است اصول و اقتضائات پژوهش در مورد ادیان است.

مرتضی صانعی عضو گروه علمی ادیان مؤسسه امام خمینی (ره) بیان داشت: شناسایی پایان نامه در مورد ادیان در مراکز علمی در کشور و ظرافتهای خاص مواجهه با ادیان می تواند از اولویت های پژوهشی در حوزه علمیه باشند.

وی با تأکید بر شناسایی مراکز فعال در مورد ادیان جهت هم­فکری و هم ­افزایی آنان با یکدیگر گفت: نیازسنجی مطالعات ادیان در حوزه و نظام را باید مورد توجه قرار داد.

صانعی خاطرنشان کرد: چگونگی مواجهه با ادیان از طریق دیپلماسی دینی با محوریت مرکز مدیریت حوزه علمیه باید مورد تحقیق و پژوهش علمی واقع شود.

حسینی قلعه بهمن در ادامه این نشست به تبیین انواع پژوهش های دینی پرداخت و گفت: پژوهش های دینی شامل سه نوع اکتشافی (توصیفی)، انتقادی، دفاعی و تهاجمی می باشند که لازم  در همه این انواع در حوزه های علمیه پژوهش انجام شود.

این عضو گروه ادیان موسسه امام خمینی رحمة الله علیه گفت: باید از مقالات هم حمایت گردد و به کتاب بسنده نشود.

وی خاطرنشان کرد: در پژوهش­ های ادیان شایسته است به آثار اخلاقی توجه بسیار شود.

طاهر امینی گلستانی رئیس موسسه صلح وادیان سپس به ایراد سخن پرداخت و با پیشنهاد تشکیل شورای مراکز مطالعات ادیان گفت: باید مراکزی که در زمینه ادیان مختلف در حال مطالعه و پژوهش هستند با یکدیگر تبادل افکار داشته باشند.

وی تدوین نقشه راه و سناریوی مطالعات ادیان در انقلاب اسلامی در راستای احیای تمدن اسلامی را از لوازم امروز حوزه دانست و تصریح کرد: بازخوانی ارتباطات میان­ فرهنگی و میان­ دینی تفکیک کشورهای مختلف، تشکیل کمیته رصد برای جلب بودجه­ های بین­ المللی در مطالعات ادیان و طراحی پروژه ­های پسادکترا برای مطالعات ادیان با استفاده از طلاب زبان­دان از دیگر راهکارهای پیشنهادی من برای معاونت پژوهش حوزه های علمیه است.

امینی گلستانی تأکید کرد: به همه مراکز علمی و پژوهشی توجه شود در اختصاص بودجه­ های حمایتی

مجتهدزاده سپس بازخوانی از آثار و فعالان عرصه مطالعات ادیان را ضروری دانست و گفت: عدم انحصار در آثار ترجمه شده در آشنایی با ادیان و همین طور عدم انحصار در ابعاد اخلاقی از لوازم کار پژوهشی حوزوی در عصر حاضر است.

وی خاطرنشان کرد: توجه به رویکردهای انقلابی در معرفی ادیان، پرهیز از رویکردهای انفعالی در مواجهه با ادیان و توجه به ابعاد سیاسی و اجتماعی انقلاب و اسلام در مطالعات ادیان از راهبردهای کارآمد در ارتقای پژوهش های حوزه می باشند.

مجتهدزاده بر دوری از رویکرد سکولار در مطالعات ادیان تأکید داشت.

یگانه ارائه مشاوره بر اساس ادیان برای کسانی که تغییر دین می­ دهند را از راهکارهای پیشنهادی در زمینه مطالعات ادیان دانست.

نظری ورود میدانی حوزه به مسائل و پژوهش­های ادیانی در کشور را مهم برشمرد و گفت: در پروژه های علمی و هنری همچون کتابهای آموزش و پرورش و یا فیلمنامه حضرت موسی علیه السلام می بایست نظارت محتوایی حوزه مشاهده شود.

وی سرفصل­ هایی مانند زن و خانواده و همچنین معرفی سبک زندگی اسلام (نه مسلمانان!) به سایر ادیان را از اولویت های پژوهشی حوزه برشمرد.

نظری معرفی سبک زندگی مشترک ادیان با تمرکز بر مراکز چنددینی جهت تدوین زندگی مسالمت­ آمیز را از موضوعات مورد نیاز جهان امروز دانست.

توکلیان سپس به ضرورت تبیین چگونگی مواجهه با ادیان برای مسئولان کشور پرداخت و گفت: تدوین کتاب معرفی اسلام برای افرادی که تازه مسلمان شده اند می تواند از اولویت پژوهشی حوزه های علمیه برای سال آتی باشد.

وی با تأکید بر عدم انحصار در ابعاد کلامی در معرفی اسلام به سایر ادیان گفت: توجه به احادیث و اخلاق برای معرفی شیعه به سایر ادیان می تواند در انتشار اسلام ناب محمدی تأثیر بسزایی دارد.

توکلیان توجه به مسائل و اقتضائات منطقه‌­ای در مطالعات ادیان را از دیگر موضوعات دارای اولویت پژوهشی برای حوزه های علمیه عنوان کرد.

محمدحسن نادم عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در تعیین اولویت های پژوهشی حوزه نیازسنجی نظام اسلامی در حیطه ادیان و سپس رفع هر نیاز توسط بخش­های مربوطه را خواستار شد و بر ضرورت آموزش مطالعات ادیان در حوزه تأکید داشت.