خبرگزاری حوزه | امروزه در میان افراد جامعه خصوصا جوانان و نوجوانان معضل تنبلی و کم همتی، به شدت رواج یافته است.
یکی از مهم‌ترین دلایلی که می‌توان بر شیوع این ناهنجاری شمرد، این است که ما خودمان را برای خودمان می‌دانیم؛ یعنی فکر می‌کنیم نعمتِ دست، چشم، گوش، زبان، فکر، سلامتی و ... برای خودمان است؛ در نتیجه هر گونه که دوست داریم می‌توانیم از آن‌ها استفاده کنیم.
در این دیدگاه که توسعه و ترویج آن توسط فرهنگ غرب گرفته و به جوامع دیگر سرایت پیدا کرده، انسان هر چیزی که دارد برای خودش است و اگر دلش خواست می‌تواند از آن درست استفاده کند و اگر هم دوست داشت می‌تواند آن را ضایع کند و کسی حق ندارد مؤاخذه‌ی او را ندارد!
یکی از ثمره‌های این دیدگاه در جایی ظاهر می‌شود که نوجوان یا جوان، ساعت‌ها عمرش را تلف می‌کند، با هر نوع پوششی ظاهر می‌شود و وظایف اولیه‌اش را هم انجام نمی‌دهد و اگر هم کسی به او بخواهد تذکری دهد، می‌گوید:
«به شما ربطی نداره، مال خودمه!!!»
امّا در اندیشه اسلامی، نعمت‌هایی که در اختیار ما هستند، امانت‌های الهی نزد ما می‌باشند؛ در نتیجه ما نسبت به آن‌ها وظایفی داریم که اگر از آن‌ها کوتاهی کنیم، باید پاسخگو باشیم.
در این دیدگاه، کسی نمی‌تواند بگوید برای خودم است و هرگونه دلم می‌خواهد رفتار می‌کنم. این تفکر می‌گوید همه چی از آن خداست و آنچه تو داری، ودیعه‌ای است از آن پروردگار به تو که نسبت به آن مسئول هستی و اگر وظیفه‌ات را به درستی انجام ندهی، این نعمت‌ها در پیشگاه عدل الهی از تو شکایت خواهند کرد.
با این سبک زندگی، اتلاف عمر، آسیب رساندن به دیگران، بدرفتاری و ناهنجاری اخلاقی و ... دیگر هیچ معنایی پیدا نمی‌کنند و ایثار، استفاده از عمر، خوش اخلاقی، ادای حقوق دیگران از وظایف انسان شمرده می‌شود؛ پس برای اصلاح معضلات تربیتی -که یکی از مصادیقش تنبلی است- باید مظاهر این تفکر شوم که انسان را موجودی بی‌قید و شرط می‌داند و هیچ مسئولیتی برای او قائل نیست را از زندگی‌مان به کلی پاک کنیم.
به خودمان و فرزندانمان یاد دهیم باید امانت‌دار باشیم؛ نه امانت‌خوار!!!
«ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ»
«سپس در آن روز (همه شما) از نعمت‌هایی که داشته‌اید
بازپرسی خواهید شد!»
سوره مبارکه تکاثر، آیه ۸
محمدجواد محمودی
