به گزارش خبرگزاری «حوزه»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی، شرح دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان را از منظر معظم له منتشر می سازد که رسانه رسمی حوزه آن را انعکاس خواهد داد.
«اللهُمَّ اجْعَلْ سَعْيى فيهِ مَشْكُوراً، وَذَنْبى فيهِ مَغْفُوراً، وَعَمَلى فيهِ مَقْبُولًا، وَعَيْبى فيهِ مَسْتُوراً، يا اسْمَعَ السَّامِعينَ؛ خدايا در اين ماه تلاشم را مورد سپاس و گناهم را آمرزيده و عملم را پذيرفته شده و عيبم را پوشيده قرار ده، اى شنواترين شنوندگان»[1]
راهکارهای رسیدن به سعی مشکور در ماه مبارک رمضان، شرایط قبولی اعمال و آمرزش گناهان در ضیافت الهی، لزوم خطاپوشی و عیب پوشی و معناشناسی سمیع بودن خداوند از جمله آموزه های کلیدی دعای روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان به شمار می آید.
رمضان؛ مسیر وصال به سعی مشکور
در ماه مبارك رمضان ، كه ماه تقوا و خودسازى است، باید برات بهشت و بهترين زاد و توشه سفر آخرت را كسب کرد و خود را به تقواى الهى زينت بخشید.[2]چرا که به تعبیر امام صادق علیه السلام درهاى آسمان در ماه رمضان گشوده است، و شياطين در غل و زنجيرند، و اعمال مؤمنين مقبول است»[3]،[4]
اینگونه است که از سوى خدا به بهشتیان گفته مىشود: «إِنَّ هذا كانَ لَكُمْ جَزاءً وَ كانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُوراً؛[5]اين نعمت هاى عظيم و مواهب بىنظير پاداش اعمال شما است، و سعى و كوشش و تلاش شما در طريق اطاعت فرمان حق مقبول و مشكور است».[6]
تأمل در کلام وحی نشان می دهد کلمۀ (مشکورا) در دعای ماه مبارک رمضان ، بسيار جامع تر و والاتر از بهشت است، چرا كه تشكر و قدردانى هر كس به اندازه شخصيت و سعه وجودى او است، نه به اندازه عملى كه انجام گرفته است، و روى اين حساب تشكر و قدردانى خدا[7]متناسب با ذات بى پايان او است انواع نعمت هاى مادى و معنوى و هر آنچه در تصور ما بگنجد و نگنجد در آن جمع است.[8]
رمضان؛ هنگامه آمرزش گناهان و مغفرت الهی
رمضان ماه مغفرت و آمرزش است؛ چراكه درياى لطف و بخشش پروردگار در اين ماه موّاج است، درهاى بهشت برين باز، و درهاى دوزخ بسته، و شياطين در غل و زنجيرند، در هر شب از شب هاى اين ماه طبق روايتى، هفتادهزار نفر بخشوده مىشوند، و در شب قدر به تعداد همه كسانى كه در اين ماه مورد بخشش قرار گرفتهاند بخشوده خواهند شد.[9]،[10]
تفاوت صحت و قبولی اعمال
اعمالى مقبول درگاه خداوند واقع مىشود كه توأم با تقوا باشد و بىتقوايان ممكن است عمل صحيحى انجام دهند و اسقاط تكليفى شود؛ اما عمل آنها بىارزش و فاقد پاداش عظيم و فلسفه و روح عمل باشد.[11]،[12]
به عنوان نمونه در حديث «صوموا تصحّوا؛ روزه بگیرید تا تندرست باشید »[13]اثر بهداشتى روزه را نمىتوان انگيزه اصلى روزه گرفتن قرار داد، بلكه در چنين مواردى صرفاً امتثال امر و فرمان خدا و به اصطلاح «قربةً الى اللَّه» بايد انگيزه باشد.[14]
پذیرش ولایت، شرط قبولی اعمال
يكى از مهمترين شرايط قبولى عبادات، پذيرش ولايت اهلبيت است كه اگر نباشد عبادات به كلى بىروح و خالى از محتوا مىشود.[15]
البته باید دانست قبولی اعمال همان مرتبه عالى عمل است واگر خدمات انسانى و مردمى با ايمان همراه باشد، عالي ترين محتوا را خواهد داشت، و در غير اين صورت به كلى بىمحتوا و بىپاداش نخواهد بود.[16]
عیبهای دیگران را بپوشانیم
يكى از صفات پروردگار، ستار العيوب بودن است تا آبروى انسان در نزد دوست و دشمن ريخته نشود شايد بيدار شوند به سوى خدا باز گردند و از گناهان خويش توبه كنند و دست بردارند.[17]
این فراز از دعا درسی برای بندگان دارد كه آنها هم ستار العيوب باشند و به محض اطلاع از گناهان پنهانى كسى، به افشاگرى برنخيزند و آبرويش را نريزند و به او مجال اصلاح خويشتن و توبه دهند.[18]
سخن آخر: (منظور از «سمیع» بودن پروردگار چیست؟)
اين لفظ هنگامى كه در مورد خداوند به كار مىروند، از مفاهيم جسمانى و آلات و ادوات، مجرّد و برهنه مىشوند؛ چرا كه ذات پاك او مافوق جسم و جسمانيّات است.[19]چرا که خداوند چنان احاطه و آگاهى به اصوات دارد، و چنان همه اين امور نزد او حاضراند كه از هرگونه شنوايى برتر و بالاتر است، لذا خداوند در دعاها به عنوان «اسْمَعُ السّامِعينَ» (از همه شنوندگان شنوندهتر) توصيف شده است.[20]
[1] كليات مفاتيح نوين، ص: 817.
[2] مثالهاى زيباى قرآن ؛ ج1 ؛ ص312.
[3] « نور الثقلين»؛ ج ؛5 ص 626؛ ح 58.
[4] تفسير نمونه ؛ ج27 ؛ ص191.
[5] همان.
[6] همان ؛ ج25 ؛ ص373.
[7] همان.
[8] همان؛ ج12، ص 66.
[9] وسايل الشيعه؛ ج 7؛ ب 18؛ ح 21.
[10] مثالهاى زيباى قرآن ؛ ج1 ؛ ص7
[11] بحارالانوار ؛ ج 2؛ ص 392.
[12] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج12 ؛ ص562
[13] همان.
[14] دائرة المعارف فقه مقارن ؛ ج1 ؛ ص417.
[15] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج13 ؛ ص178.
[16] تفسير نمونه ؛ج10؛ص 313.
[17] پيام امام امير المومنين عليه السلام، ج12، ص: 188.
[18] همان.
[19] پيام قرآن ؛ ج4 ؛ ص126.
[20] همان.