اشاره؛

سوژه گفت و گوی ما طلبه هنرمندی است که غیر از شرکت در دروس خارج حوزه، فعالیت های حرفه ای در عرصه سینما داشته و هم اکنون در حال ساخت فیلم سینمایی بلند خود به نام طاها با تهیه کنندگی جمال شورجه می باشد.

*ضمن تشکر از حضور در خبرگزاری «حوزه» بفرمایید از چه سالی وارد حوزه شده و فعالیت های هنری خود را از چه زمانی آغاز کردید؟

از سال 1379 وارد حوزه علمیه شده؛ دروس سطح عالی را گذرانده و هم اکنون هم در حال تحصیل در دروس خارج فقه و اصول می باشم.

همچنین فعالیت های هنری خود را نیز از سال 1389 در رشته فیلم نامه نویسی در مدرسه اسلامی هنر آغاز و دوره دوساله بلند مدت را در این مدرسه گذراندم، سپس وارد بخش فیلم نامه نویسی پژوهشکده صدا و سیما شدم.

در راستای فیلم نامه نویسی، بیش از 40 طرح فیلم نامه بلند و کوتاه نوشته ام که برخی از آنان نیز ساخته شده است.

*از چه سالی وارد مقوله فیلم سازی شده اید؟

فیلم سازی را از سال 1392 با ساخت چند فیلم داستانی و مستند کوتاه آغاز کردم و اخیرا نیز فیلم نامه بلند سینمایی با نام "طاها" را به اتمام رسانده ام که با تهیه کنندگی آقای جمال شورجه در اسفندماه سال گذشته پروانه ساخت گرفت و هم اکنون نیز در حال انجام مقدمات تولید آن هستیم که شخصیت اصلی فیلم یک روحانی می باشد، موضوع کلی نیز بحث وهابیت و تکفیری ها است.

*از فیلم های کوتاهی که تا به امروز ساخته اید نام ببرید.

«بهترین بابا»، «زنگ نقاشی»، «همبازی»، «تشویق»، «زندگی در وقت اضافه» و ... برخی از فیلم های کوتاهی است که تا به امروز ساخته ام.

*در چه جشنواره هایی شرکت کرده و چه جوایزی دریافت کرده اید؟

در جشنواره فیلم حوزه «اشراق» و جشنواره اقتصاد مقاومتی برای فیلم تشویق جایزه دریافت کرده و همچنین در جشنواره فیلم عمار نیز فانوس طلایی بخش داستانی را برای همین فیلم گرفته ام.

برای فیلم های کوتاه دیگر نیز در جشنواره های صد، یاس، مقاومت، نهاد و ... جوایزی دریافت کرده ام.

*نظر خود را درباره جشنواره های کشور بفرمایید.

امروز متأسفانه مسئولان فرهنگی سوپاپی به اسم جشنواره درست کرده اند تا بتوانند رزومه ای برای مقامات بالادستی ارائه دهند که راحت الحلقوم ترین و خنثی ترین بخش در فعالیت های فرهنگی می باشد.

جشنواره برای شروع کار یک فیلم ساز خوب است؛ اما برای ماندن در این حرفه، مناسب نیست که اگر فیلم فقط برای جشنواره ساخته شود، بد هم هست.

متأسفانه در هر جشنواره ای که حضور داشتیم، تقدیر ساده ای از فیلم سازان برتر انجام شده و در نهایت به فراموشی سپرده شده اند. حمایت و پیگیری حقوقی از فیلم ساز بسیار مهم است؛ چراکه او باید از یک جایگاهی برخوردار شود تا بتواند هویت اجتماعی جدیدی را در خود مشاهده کرده، در همین زمینه فعالیت های جدی تری را آغاز نماید.

جشنواره ها باید افراد خوش فکر و خوش ساخت را شناسایی کرده و در ادامه از آنان حمایت کنند تا این عزیزان بتوانند برای دغدغه های فرهنگی جامعه تولیدات مناسبی داشته باشند.

*نظر خود را درباره جشنواره فیلم حوزه «اشراق» بیان کنید.

جشنواره اشراق نیز همانند جشنواره های دیگر است و باید حمایت از نیروهای مستعد، اصلی ترین کلید واژه مسئولان جشنواره باشد.

یکی از کارهایی که مسئولان این جشنواره می توانند انجام دهند، راه اندازی کانال بزرگ تلگرامی در میان فیلم سازان داستانی، مستند و انیمیشن است تا حوزه بتواند ایده های خود را در این گروه عرضه کرده و اعضاء نیز درباره آن به بحث و گفتگو بنشینند تا بتوان خروجی مناسبی ارائه کرد.

ایجاد بخش مشاوره در محل دبیرخانه جشنواره اشراق در موضوعات گوناگون و به صورت جدی و عملیاتی، از دیگر کارهایی است که مسئولان این جشنواره می توانند انجام دهند. باید مشاورانی تمام وقت در این دبیرخانه حضور داشته باشند تا نیروهای جدید بتوانند راهنمایی های مناسبی را دریافت نمایند.

امروز سطوح مختلف هنری حوزه در حال مهارت افزایی هستند و خروجی کار آنان مشخص نیست؛ پس با راه اندازی بخش مشاوره سبب می شود فنون تخصصی فیلم نامه نویسی و فیلم سازی که حوزویان فرا گرفته اند، به صورت خروجی حرفه ای و قابل قبول عرضه شود.

نشست های ماهانه اعضای همان گروه تلگرامی به صورت حضوری برای تعامل فکری عملی و تولیدی می تواند بسیار مثمر ثمر بوده ، خروجی های مناسبی را نیز ارائه نماید.

تأمین اسپانسر برای حمایت از کارهای فاخر حوزوی از دیگر فعالیت هایی است که مسئولان جشنواره اشراق می توانند در راستای بهبود فضای هنری حوزه انجام دهند.

*آیا تاکنون فیلم های کوتاه شما در شبکه های تلویزیونی به نمایش در آمده است؟

قرار است برخی از فیلم های کوتاه به زودی در شبکه 5، شبکه افق و شبکه های اینترنتی به نمایش در آید.

*حوزه چه خدماتی به طلاب هنرمند ارائه می کند؟

امروز برخی از مراکز و مؤسسات هنری حوزه در حال فعالیت در این بخش می باشند؛ اما مشکل امروز ما، مباحث علمی و تئوری نیست؛ چراکه کتاب ها و نرم افزارهای مناسبی وجود دارد؛ اما حلقه مفقوده حوزه، پروسه تبدیل فکرها و ایده ها به خروجی مناسب و ملموس است.

جشنواره فیلم اشراق باید به صورت هدفمند، حوزویان هنرمند را شناسایی کرده و برای خروجی آنان برنامه داشته باشد تا بتوان فیلم های خوبی از سوی حوزه به جامعه هدف عرضه کرد.

نکته دیگری که در این راستا باید بیان کرد، این است که متأسفانه مسئولان هنری حوزه آنچنان اهل هنر نیستند و اطلاعات بالایی از این مقوله ندارند و وقتی اهل هنر نباشند، نمی توانند برنامه ریزی خوبی داشته باشند.

*جایگاه طلبه هنرمند در حوزه کجاست؟

متأسفانه یک طلبه هنرمند در گذشته به صورت مخفیانه فعالیت های خود را انجام می داد؛ اما امروز بهتر شده؛ ولی هنوز برخی از حوزویان هستند که دیدگاه و نگاه بدی نسبت به طلبه هنرمند دارند.

رهبر معظم انقلاب درباره هنر فرموده اند: «هرچه در قالب هنر بگنجد، ماندگار می شود» و حوزویان باید بر روی این سخن رهبری، تأمل داشته باشند.

*هنر چه نقشی می تواند در مباحث تبلیغی دین داشته باشد؟

امروز حوزه در رشته های گوناگون اصولی، فقهی، تفسیر، فلسفی، اقتصادی و ... ورود کرده و حرفی برای گفتن دارد؛ اما مسئله هنر نیز از مباحث مهمی است که باید به طور جدی در حوزه مطرح شود.

متأسفانه امروز حوزه هنوز به این باور نرسیده رسالتی که به دنبال آن است، به راحتی در عرصه هنر بدون ایجاد تنش و صرف هزینه گزاف، قابل دستیابی است. برای همین منظور بهتر است هنر در حوزه به رسمیت شناخته شده و به صورت دکوری و تزئینی نباشد.

*کمی از فیلم بلند خود برای ما گفته و بفرمایید چه شد که آقای شورجه تهیه کنندگی فیلم شما را بر عهده گرفته اند؟

اگر اثری در جشنواره ها داشته باشید، داورهای جشنواره با شما آشنا شده و اگر دغدغه ساخت فیلم داشته باشید، مجبورید به مراکز متولی رفته و ایده های خود را عرضه کنید که اگر قابل ساخت باشد، همکاری های بعدی حاصل خواهد شد. آشنایی بنده با آقای جمال شورجه از جشنواره ها و سپس در مؤسسه تبیان آغاز شد که در این راستا پس از تأیید فیلم نامه بنده، مقرر شد تهیه کنندگی این فیلم به نام طاها را انجام دهند و حمایت های مالی آن را نیز مؤسسات دیگر انجام خواهند داد و تلاش شده از بازیگران به نام در این فیلم استفاده شود.

*طلاب علاقمند برای ورود به عرصه هنر چه کارهایی باید انجام دهند؟

طلاب به غیر از تحصیل مباحث علمی هنر و مهارت افزایی، باید شعار را کنار بگذارند؛ چراکه هنر، فعالیتی حرفه ای است و طلبه باید در قالب فرم سینمایی، ایده خود را ارائه نماید. اگر یک طلبه بتواند تعاملی حرفه ای تر داشته باشد، پذیرش ایده و تولید او نیز از سوی جامعه هدف بیشتر خواهد شد.

*نظر خود را درباره سریال پرده نشین و فیلم سینمایی طلا و مس بفرمایید؟ آیا توانسته اند به خوبی مدل زندگی و جایگاه روحانیت را تبیین کنند؟

برای پاسخ به این سوال باید یک مثال بزنم. راجع به فقه یا اصول، چند صد سال است که به عنوان بنیه اصلی حوزه به آن پرداخته شده و تمام سرمایه ها معطوف به فقه و اصول است؛ اما با این همه کتاب و اساتید زیادی که در این عرصه داریم، هنوز خلأهای بسیاری در این زمینه احساس می شود؛ با اینکه از پشتوانه بالایی بهره مند است. اگر با این نگاه با مسائل مواجه شویم، متوجه خواهیم شد که سینما مسئله ای جدید در ایران است و به نظرم در حال گذران مراحل نوزادی است؛ خصوصا سینمایی که تازه در حال پرداختن به مسئله روحانیت است که اگر این مباحث را در نظر بگیریم، مشاهده خواهیم کرد که در ابتدای راه بوده و زیاد نمی توان از آن انتظار بالایی داشت.

برای رسیدن به فرم و محتوای ایده آل، زمان زیادی خواهد برد و فیلم هایی همچون پرده نشین یا طلا و مس مبتنی بر تجارب فیلم سازان ماست که آرام آرام رو به بهبودی است و کیفیت آن در آینده بالاتر خواهد رفت.

درباره فیلم پرده نشین باید عرض کنم که گروه مشاوره ای که از سوی بخش فیلم نامه نویسی پژوهشکده صدا و سیما در پشت صحنه این فیلم حضور داشتند، سبب شد که کار قابل قبولی ارائه شود.

*امروزه برخی از حوزویان از بازی بازیگران طنز در نقش روحانی انتقاد دارند. نظر خود را بفرمایید.

به نظرم بازی بازیگر طنز در نقش یک روحانی، بستگی به بازی آن بازیگر دارد. بازی این نوع از بازیگران به نوعی مراحل آزمون و خطاست و در فیلم پرده نشین اگر هر شخصی به غیر از فرهاد آئیش بازی می کرد، خطر بالاتر می رفت و این بازیگر توانست کاری قابل قبول ارائه کند.

*نظر خود را درباره سینمای ایران و حواشی آن بیان کنید.

سؤالی که در مقابل این پرسش باید پرسیده شود، این است که آیا از ابتدا سینمای ما اینگونه بوده؟ یا به تدریج به این سمت رفته است؟ امروز متأسفانه قشر مذهبی جامعه با اقشار سینمایی تعامل جدی ندارند و بخشی از مشکلات امروز به خود ما بر می گردد.

امروز یک شخصیت حوزوی تا چه اندازه با سینماگران حشر و نشر دارد؟

اگر حوزه علمیه تعامل و نشست های صمیمی با اهالی سینما داشت،  امروز فضا بسیار بهتر بود و تفاوت می کرد.

یکی از ویژگی های نبی مکرم اسلام(ص) طبیب دوار بطبه است؛ پس سیره نبوی (ص) این است که خودمان به سراغ آنان رفته و برخوردی پیامبرگونه با سینماگران داشته باشیم.

*در پایان اگر نکته خاصی باقی مانده، بفرمایید.

امروز یکی از آسیب های حوزه این است که فیلم سازها آنچنان به مسائل مذهبی ورود نمی کنند؛ چراکه امروز از طرف حوزه به برخی از فیلم ها اشکالاتی شده که سبب می شود کارگردان ها فرار کرد، جرأت نکنند به ژانر مذهبی بپردازند. باید از طرف حوزه ارگانی رسمی و حقوقی راه اندازی شود که پاسخگو و ناظر به مباحث هنری و سینمایی باشد. گاهی برای یک فیلم 60 میلیارد تومان هزینه شده و با برخی از اشکالات، توقیف می شود. حوزه باید با راه اندازی ارگان رسمی مذکور، از تعدد آراء و نظرات جلوگیری کرده که در این صورت فیلم ساز نیز تکلیف خود را از سوی حوزه دانسته و متوجه خواهد شد که باید با چه ارگانی در حوزه هماهنگی های لازم را انجام دهد.

گفت و گو: محمد رسول صفری