به گزارش خبرگزاری حوزه، برخی از اساتید حوزه و دانشگاه به بیان دیدگاه خود پیرامون «اقتصاد اربعین» پرداختند که در شماره های گوناگون، به انتشار این نظرات خواهیم پرداخت.
* محمد حسن دهقانی، پژوهشگر اقتصاد
جریان اربعین الگوی با شکوه اقتصاد مردمی
جریانی که بیش از ۲۰ میلیون نفر از ۸۰ کشور مختلف را در رویدادی فرا ملیتی و قومیتی جمع کرده و تمامی نیازهای مادی و معنوی آن ها را با ایده، برنامه ریزی، سرمایه و عاملیت مردم منتفع می کند.
در این جریان با شکوه علاوه بر موارد فوق به تربیت و تعالی انسانیت هم پرداخته می شود به نحوی که صفت های مثل ایثار، فداکاری، کار گروهی، انفاق، صلح و دوستی و ... ارتقا میابد و با فرهنگ های نادرست مثل حرص و طمع، زیادی خواهی و منفعت طلبی و... مقابله می شود.
* حجت الاسلام دکتر ایمان رفیعی، کارشناس اقتصاد اسلامی
اربعین؛ تجلی سنت الهی برکت
به من گفته شد درباره «اقتصاد اربعین» مطلبی بنویسم. اقتصاد اربعین را میتوان از زاویههای مختلفی بررسی کرد. گردش چرخه تولید، عرضه و تقاضای محصولات ویژه پیادهروی اربعین، افزایش ارائه خدمات حمل و نقل بین شهری برای کشور ما، افزایش درآمد گردشگری برای کشور میزبان و مواردی از این دست، تنها برخی از زوایای آشکار اقتصاد اربعین هستند.
اما من درباره هیچکدام از اینها نمیخواهم بنویسم. آنچه که اربعین از اقتصاد به ما میآموزد، تحقق سنت الاهی است. سنّتی که میگوید اقتصاد عالم بر مدار حسین (ع) میچرخد. سنّتی که خانوادههای «نَدار» عراقی را «دارا» میکند تا روزهای متوالی از زائران حسین (ع) پذیرایی کنند و تازه بعد از آن، رزق سال آیندهشان را تضمین میکند. سنّتی که به ما یاد میدهد و به ما نشان میدهد، اگر نظریههای اقتصادی مقید به حسین (ع) نشوند، نامعادلاتی هستند بیجواب.
* دکتر طاها رمضانی، سرپرست دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی
رمز آزادی اقتصادی منطقه
اقتصاد مقاومتی نقشه راه حرکت انقلاب اسلامی در بعد اقتصادی ، راهبرد اساسی اخراج آمریکا از منطقه و رمز آزادی اقتصادی منطقه پر ظرفیت غرب آسیاست.
بر اساس تبیین حکیمانه رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم ، اقتصاد مقاومتی بر پنج پایه ی درونزایی ، مولدیت ، دانش بنیانی ،مردمی بودن و برونگرایی بنا شده است.
از منظر اقتصاد مقاومتی نسخه شفا بخش مشکلات اقتصادی کشور تقویت تولید و ارتقاء فرهنگ جهادی است.
تنها مسیری هر دو محور تولید و فرهنگ جهادی را توامان پیش میبرد مسیر اشتغال آفرینی است.
اشتغال آفرینی امری برآمده از محوریت تولید و مقهومی در هم تنیده با فرهنگ جهادی است .
با بررسی دقیق ظرفیت های اقتصادی کشور علی الخصوص سرمایه عظیم انسانی میتوان دریافت که کشور ما یکی از بزرگترین فرصت های تعالی اقتصادی را در پیش دارد اما بواسطه ناهمسویی عوامل فکری اقتصادی در داخل و جنگ تمام عیار نرم اقتصادی از بیرون مانعی بزرگ بر سر راه مسیر حرکت اقتصادی ما سد شده به نام فقدان انگیزه.
بر اساس تعریف معلم شهید استاد مطهری، آزادی یعنی نبود مانع بر سر راه رشد و در صورت وجود مانع راه حل اسلامی و انقلابی ما جهادی برای برطرف کردن مانع است.
جهاد و درگیری با مانع بی انگیزگی نیازمند این است که جماعتی صاحب عزم برای دمیدن روح امید به عنوان سوخت موتور اشتغال آفرینی کشور از وضع و وضعیت موجود هجرت کنند تا اقتصادی مبتنی بر تولید اشتغال آفرین را پایه گذاری نمایند.
این حرکت مردمی اگر موفق به ایجاد یک جریان پر شور و حماسی اجتماعی در حوزه اشتغال گردد مهمترین قوت وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی در راهبری زیست بوم ملی اشتغال کشور خواهد بود.
امید است با الهام و تکیه بر الگوهای جهادی بی نظیر کشور مانند حاج قاسم سلیمانی بتوانیم انقلاب اسلامی را در بعد اقتصادی مانند سایر عرصه های پیشرفت با توان مردم سرافراز سازیم.
در اقتصاد اربعینی، اشتغال آفرینی هم نتیجه حرکت خودجوش مردان و زنانی است که در یک نظم کلان هدایت شده با غیرت علوی در ارتقاء تولید و ایجاد ارزش از خانواده ها و سطوح اجتماعی بالاتر میکوشند و در مقابل تولید انبوه در نظامات سرمایه داری، از طریق اشتغال آفرینی، انبوهی از مردم را وارد عرصه تولید نموده و طرحی نو را بر اساس اندیشه اقتصاد مقاومتی در بوم کشور در می اندازند.
* دکتر مهدی زریباف، معاون اقتصادی مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری
اقتصاد اربعین؛ اقتصاد معنویت
اقتصاد اربعین اقتصاد معنویت، اقتصاد انسانیت، اقتصاد الهی، اقتصاد محبت و عشق، اقتصاد شرف، اقتصاد ایثار و وفاداری، اقتصاد راه، اقتصاد علوی، اقتصاد مهدوی، اقتصاد احسان و اقتصاد خدایی و اقتصاد حسین است.
الگوی اقتصاد حسین، تامین حقوق و رفع نیاز تا رسیدن به مقصد است. در این اقتصاد منفعت طلبی، شح نفس انسانیت، طمع، فقر، انحصار، تعارض منافع، دزدی، غارت، استثمار، مکر، حیله، وحشیگری و شیطان وجود ندارد. در این اقتصاد انسان انسان است و نه یک حیوان وحشی.
بنابراین بخوبی میتوان دریافت که علم اقتصاد مدرن و یا همان متعارف به بهانه بازار و عرضه و تقاضا چه جنگلی را به ارمغان آورده وچه وحشیگری را بربریت با زور بوجود آورده. بخوبی میتوان دریافت که اقتصاد اربعین یعنی فرار از اقتصاد شیطانی غرب مدرن!
* دکتر علی سعیدی، عضو هیأت علمی دانشگاه قم
اربعین؛ قدرت نمایی اقتصاد مردمی
اقتصاد اربعین، قدرتنمایی اقتصاد مردمی است، یعنی کاری که نه دولت ایران و نه دولت عراق با این همه منابع نفتی و غیرنفتی و با این همه نیروی انسانی و لجستیک و امکانات، به هیچ وجه قادر به مدیریت و برگزاری آن نیستند و نخواهند بود، مردم عمدتاً مستضعف عراق با داراییهای شخصی خود، حتی با فروش خانه و ماشین خود، آن را تأمین مالی میکنند، امکانات لازم را فراهم میکنند و بدون هیچ دریافت وجهی، نثار زائران حسین علیه السلام میکنند. قدرت این اقتصاد به گونه ای است که در این تقریبا دو هفته منتهی به اربعین، همه زائران اسکان پیدا میکنند، غذا و آب به وفور و برای همه است، فقیر و غنی و پیر و جوان و زن و مرد هم ندارد، همه با هم برابر و برادرند! این برخلاف آموزههای اقتصاد غربی است که برای تامین کالاها و خدمات، به انگارههای رقابت و بازار و قدرت خرید متمسک میشود تا منابع و امکانات جامعه را در اختیار ثروتمندان قرار دهد با این توجیه که از قبل ریختوپاشهای اینها، چیزی هم گیر فقرا بیاید.
در اقتصاد مردمی که نمود متعالی آن در اربعین است، کرامت انسانی در پرتو ولایت سیدالشهداء به بهترین وجه حفظ و گرامی داشته میشود. ارزشهای الهی در اقتصاد اربعین متجلی می شود و انسان را از قید خوردن و خوابیدن رها میکند و به مراتب بالای وجود رهنمون میسازد و این همان اندیشه الهی است که اقتصاد را در خدمت فرهنگ و ارزشهای اسلامی میخواهد نه برعکس.
* دکتر مهدی صادقی شاهدانی، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)
حکمرانی اربعینی
اقتصاد اربعینی بازتاب دقیقی از اقتصاد مردمی است. در اقتصاد مردمی بن مایه کار در حیطه تصدی گریها مردم هستند و در حیطه حاکمیتی، دولت سیاست گذاریهای لازم را انجام می دهد. اقتصاد اربعینی اگر به شکل دقیق اجرا شود مشارکت احاد مردم را بدنبال خواهد داشت. در اقتصاد اربعینی عاملین اقتصادی با انگیزه هر چه تمامتر وظایف خود را انجام می دهند. در اقتصاد اربعینی مداخله بی مورد حکمرانان اختلال زاست. حکمرانان فقط باید بستر سازی کنند. حکمرانان باید روابط لازم را در قالب مقررات تدوین کنند و خلا مقرراتی نباید وجود داشته باشد. نظارت بر پایبندی به مقررات وظیفه حکمرانان است.
مردم در اقتصاد اربعینی وظایف تصدی گری خود را به صورت مطلوب در صورتی انجام می دهند که بستر های مناسب برای انها تعریف شود.
اقتصاد اربعینی دچار کمبود و کسری نخواهد شد. هر گونه کسری و کمبود بدان دلیل است که جریان حکمرانی وظایف خود را به نحو احسن انجام نداده است.
اقتصاد اربعینی برای مبنای بهینه یابی پویا عمل می کند. هزینه های مازاد در اقتصاد اربعینی وجود ندارد و رفاه مردم شرایط مطلوب دارد.
بدون حکمرانی خوب اقتصاد اربعینی کار کرد مناسب خود را نخواهد داشت .