خبرگزاری حوزه - تهران/حجت الاسلام والمسلمین علی شیرازی جانشین رئیس سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع در یادداشتی آورده است :
قلب مشترک، لفظی است و از آن دو مفهوم فهمیده می شود:
۱. قلب فیزیکی - عضوی مخروطی شکل در بدن انسان که خون را از راه رگ ها به سلول ها هدایت می کند؛
۲. قلب اخلاقی - از بعد روحانی انسان با عنوان قلب یاد می شود و از آثار آن ادراک حصولی و حضوری و احساسات باطنی است.
بزرگان عرفان، ادراک را کار قلب می دانند و معتقدند دخالت مغز در ادراک، دخالت ابزاری است.
قرآن مجید بسیاری از احساسات باطنی را به قلب نسبت می دهد:
۱. آرامش؛ انزل السکینه فی قلوب المومنین - فتح، ۴
۲. اضطراب؛ قلوب یومئذ واجفه - نازعات، ۸
۳. الفت؛ فالف بین قلوبکم - آل عمران، ۱۰۳
۴. امتحان؛ امتحن الله قلوبهم - حجرات، ۳
۵. انحراف؛ ما کاد یزیغ قلوب - توبه، ۱۱۷
۶. انکار؛ قلوبهم منکره - نحل، ۲۲
۷. ایمان؛ فی قلوبهم الایمان - مجادله، ۲۲
۸. بیماری؛ فی قلبه مرض - احزاب، ۳۲
۹. ترس؛ وجلت قلوبهم - انفال، ۲
۱۰. تعصب؛ فی قلوبهم الحمیه - فتح، ۲۶
۱۱. تعقل؛ لهم قلوب یعقلون بها - حج، ۴۶
۱۲. تفقه؛ لهم قلوب لایفقهون بها - اعراف، ۱۷۹
۱۳. تقوا؛ من تقوی القلوب - حج ۳۲
۱۴. حسرت؛ حسره فی قلوبهم - آل عمران، ۱۵۶
۱۵. خشوع؛ تخشع قلوبهم - حدید، ۱۶
۱۶. ذکر؛ لذکری لمن کان له قلب - ق، ۳۷
۱۷. رافت؛ و جعلنا فی قلوب الذین اتبعوه رافه - حدید، ۲۷
۱۸. سلامتی؛ بقلب سلیم - شعراء، ۸۹
۱۹. طهارت؛ اطهر لقلوبکم - احزاب، ۵۳
۲۰. غفلت؛ اغفلنا قلبه عن ذکرنا - کهف، ۲۸
۲۱. قساوت؛ قلوبهم قاسیه - مائده، ۱۳
۲۲. گناه؛ فانه اثم قلبه - بقره، ۲۸۴
۲۳. نزول وحی؛ نزله علی قلبک - بقره، ۹۷
۲۴. نفاق؛ نفاقا فی قلوبهم - توبه، ۷۷
۲۵. نیت؛ یواخذکم بما کسبت قلوبکم - بقره، ۲۲۵
در مناجات خمسه عشر می خوانیم: و امات قلبی عظیم جنایتی - بزرگی جنایتم قلبم را میرانده است؛ فاحیه بتوبه منک - پس آن را با توبه به درگاهت زنده کن.
مرگ و حیات را به قلب نسبت می دهد. قلب مرده با توبه زنده می شود.
پیامبر اسلام ( ص ) می فرمایند: انما سمی القلب من تقلبه - قلب را از اینرو قلب نامیده اند، که منقلب و دگرگون می شود. کنزالعمال، ۱۲۱۰
با همین نگاه امام باقر ( ع ) می فرمایند: القلوب ثلاثه - سه نوع قلب داریم:
۱. قلب مفتوح؛ که چراغی در آن روشن است و هرگز خاموش نمی شود.
۲. قلب فیه نکته سوداء؛ قلبی که یک نقطه سیاه دارد و در آن همواره خوبی و بدی در حال جنگند و هر کدام قوی تر بود بر دیگری غلبه می کند.
۳. قلب منکوس؛ قلب واژگون که هیچ امر خیری را درک نمی کند. معانی الاخبار، ص ۳۹۵
همان امام بزرگوار می فرمایند: ما من شیء افسد للقلب من خطیئه ان القلب لیواقع الخطیئه فما تزال به حتی تغلب علیه فیصیر اعلاه اسفله - هیچ چیز مانند گناه، روح را پریشان و بیمار نمی کند، گناه آنقدر در دل اثر می گذارد و قلب را مشوش می کند که کاملا بر او مسلط می شود و او را تابع خود می کند، کم کم قلب و روح آدمی واژگون می گردد، دل که واژگون شد، همه چیز را معکوس می بیند. اصول کافی، ج ۲، ص ۲۶۸
گناه، نافرمانی از اوامر و نواهی الهی است؛ چه صغیره باشد، و چه کبیره باشد.
قرآن و روایات به کبیره بودن برخی از گناهان تصریح کرده اند. این گناهان بسیار زشت، قلب را واژگون می کنند، مانند:
۱. ضدیت با نظام دینی؛
۲. اهانت به اولیای الهی؛
۳. اهانت به قرآن مجید؛
۴. کمک به طاغوت و مستکبرین؛
۵. ترک حجاب اسلامی؛
۶. زنا و لواط؛
۷. کشتن انسان بی گناه؛
۸. دروغ، تهمت و شایعه پراکنی؛
۹. تخریب اموال مردم و بیت المال؛
۱۰. پیمان شکنی؛
کار به جایی می رسد که خداوند در آیه ۱۰ سوره روم می فرماید: ثم کان عاقبة الذین اساءوا السوای ان کذبوا بایات الله و کانوا بها یستهزءون - سرانجام کسانی که زشت کاری و گناه کردند، این شد:
۱. آیات خدا را تکذیب کردند؛
۲. آن را به مسخره گرفتند.
قلبی که باید نورانی شود، آن را واژگون می کنند.
قلب انسان باید با:
۱. تلاوت قرآن و دعا؛
۲. آموزش معارف اسلام ناب؛
۳. گفتگوی علمی؛
۴. همنشینی با علمای با تقوا و مهذب؛
۵. تقویت ایمان و معنویت؛
۶. ذکر الهی و استغفار؛
۷. تفکر در زمین و آسمان؛
۸. نماز اول وقت؛
۹. سحرخیزی و نماز شب؛
۱۰. گریه از خوف الهی؛
۱۱. یاد مرگ و قیامت؛
۱۲. موعظه و پندآموزی، منور گردد.
امام صادق ( ع ) می فرمایند: القلب حرم الله فلاتسکن حرم الله غیر الله - قلب، حرم خداوند است؛ پس کسی را در حرم خدا، جز خدا ساکن نکن. قلب، جای ایمان و قرآن است. پیامبر اسلام (ص) می فرمایند: قلبی که در آن ایمان و قرآن هست، چون مشکدان همیشه خوشبو است.
انتهای پیام/