خبرگزاری حوزه | عظمت قرآن چنان است که نه تنها مسلمانان و پیشوایان بزرگ اسلام آن را به اوصاف بزرگ می ستایند،[۱] بلکه دانشمندان غرب نیز[۲] پس از غور در آیات این کتاب بزرگ آسمانی،[۳] بی اختیار زبان به تمجید قرآن گشوده[۴] و به عظمت آن اعتراف کرده اند.[۵]
حتی امروزه کتاب های مختلفی از سوی دانشمندان غربی در باره قرآن تألیف یافته که در آن ها اعترافات بسیار گویا و روشنی بر عظمت آیات الهی دیده می شود.[۶]
این نکته نیز قابل توجه است که جمعی از دانشمندان غربی و خارجی علاقه مند به قرآن مجید جهت تهیه معجم هایی برای این کتاب آسمانی زحمت کشیده اند که یکی از نمونه های قابل ملاحظه آن کتاب «نجوم الفرقان فی اطراف القرآن» نوشته مستشرق آلمانی «فلوگل» است.[۷]
در اینجا لازم می دانیم چند جمله از گفته های آنان را درباره جاذبه عجیب و فوق العاده قرآن نقل نمائیم:[۸]
برنامه زندگی بشر
«ویل دورانت» مورخ و فیلسوف معروف آمریکایی در کتاب تاریخ تمدّن خود می نویسد:
«قرآن در جان های ساده و بی آلایش، عقایدی آسان و دور از ابهام پدید می آورد که از رسوم تشریفات ناروا دور است و از قید مراسم بت پرستی و کاهنی آزاد. ترقّی اخلاق و فرهنگ مسلمین به برکت آن انجام گرفته و اصول نظم اجتماعی و وحدت جمعی را در میان آنان استوار ساخته است.
سپس می افزاید: عقول آنان را از بسیاری از اوهام و خرافات و ظلم و خشونت رهایی بخشیده و مردم زبون را از حرمت و عزّت نفس برخوردار ساخته و در جامعه مسلمین چنان اعتدال و تقوایی به وجود آورده که در هیچیک از مناطق جهان که قلمرو انسان سفیدپوست بوده است، نظیر نداشت».[۹]
پروفسور «دراپرز اروپ» می گوید: «قرآن شامل پیشنهادها و دستورات عالی اخلاقی است و از بخش هایی تشکیل یافته که مورد قبول همگان قرار می گیرد. این دستورات به خودی خود کامل و رسا بوده و برای برنامه زندگی مردم راهنمای حیات و ضروری است».[۱۰]
«رالف لین تون» (نویسنده کتاب سیر تمدن) می نویسد: «آموزشگاه عالی قرآن، راه ترقّی و پیشرفت هرفرد را از هرطبقه به هرمقام هموار ساخته است، به گونه ای که حتّی فرزند یک نفر برده، می تواند در جامعه اسلامی به مقامات عالی و والا برسد».[۱۱]
جاذبۀ فوق العاده قرآن
گوته شاعر و دانشمند آلمانی می گوید: «قرآن اثری است که (احیاناً) بواسطه سنگینی عبارت آن، خواننده در ابتدا رمیده می شود و سپس مفتون جاذبه آن می گردد و بالاخره بی اختیار مجذوب زیبائی های متعدد آن می شود».[۱۲]
و در جای دیگر می نویسد: «ما در ابتدا از قرآن روگردان بودیم، اما طولی نکشید که این کتاب توجه ما را به خود جلب کرد، و ما را دچار حیرت ساخت تا آنجا که در برابر اصول و قوانین علمی و بزرگ آن سر تسلیم فرود آوریم»!
دانشمند دیگری به نام «الکونت هنری دی کستری» می افزاید: «اگر در قرآن غیر از شکوه معانی و زیبایی مبانی نبود، کافی بود که بر افکار مسلط شود و تمام قلوب را به سوی خود جذب کند».[۱۳]
«تئودور نلدکه» خاورشناس مشهور آلمانی می گوید: «قرآن همواره بر دل های کسانی که از دور با آن مخالفت می ورزند تسلط یافته و آن ها را به خود پیوند می دهد».[۱۴]
عظمت و فضیلت قرآن
«جان دیون پورت» مؤلّف کتاب «عذر تقصیر به پیشگاه محمّد و قرآن» می نویسد:
«قرآن به اندازه ای از نقایص مبرّا و منزّه است که نیازمند کوچکترین تصحیح و اصلاحی نیست و ممکن است از اوّل تا به آخر آن را خواند بی آنکه انسان کمترین ملامتی از آن احساس کند».[۱۵] سپس اضافه می کند: «سالیان درازی کشیشان از خدا بی خبر، ما را از پی بردن به حقایق قرآن مقدس و عظمت آورنده آن محمد(صلی الله علیه و آله) دور نگه داشتند، امّا هر قدر که در جاده علم و دانش گام بگذاریم پرده های جهل و تعصب از میان می رود و به زودی این کتاب توصیف ناپذیر، عالم را به خود جلب می کند و تأثیر عمیقی در علم و دانش جهان می گذارد و عاقبت محور افکار مردم دنیا می شود».[۱۶]
و باز او می نویسد: «و همه این معنی را قبول دارند که قرآن با بلیغ ترین و فصیح ترین لسان و به لهجه قبیله قریش که نجیب ترین و مؤدب ترین عرب ها هستند نازل شده ... و مملو از درخشنده ترین اشکال و محکم ترین تشبیهات است ...».[۱۷]
«کارلایل» مورخ و دانشمند معروف انگلیسی درباره قرآن می گوید:
«اگر یک بار به این کتاب مقدس نظر افکنیم حقائق برجسته و خصائص اسرار وجود طوری در مضامین جوهره آن پرورش یافته که عظمت و حقیقت قرآن به خوبی از آن ها نمایان می گردد و این خود مزیت بزرگی است که فقط به قرآن اختصاص یافته و در هیچ کتاب علمی و سیاسی و اقتصادی دیگر دیده نمی شود، بلی خواندن برخی از کتاب ها تاثیرات عمیقی در ذهن انسان می گذارد ولی هرگز با تاثیر قرآن قابل مقایسه نیست، از این جهت بایستی گفت: مزایای اولیه قرآن و ارکان اساسی آن مربوط به حقیقت و احساسات پاک و عناوین برجسته مسائل و مضامین مهم آن است که هیچگونه شک و تردید در آن راه نیافته و پایان تمام فضائل را که موجد تکامل و سعادت بشری است در بر داشته و آن ها را به خوبی نشان می دهد».[۱۸]
برنارد شاو نویسنده معروف انگلیسی در یکی از کتاب های خود می نویسد: «ما قرآن را به عنوان کتاب محمد(صلی الله علیه و آله) با همان عظمت و اطمینان می نگریم که مسلمین آن را کتاب خدا می دانند».[۱۹]
اعتراف به اعجاز قرآن
بانو دکتر «لورا واکسیا واگلیری» استاد دانشگاه «ناپل» در کتاب «پیشرفت سریع اسلام» می نویسد:
«کتاب آسمانی اسلام نمونه ای از اعجاز است ... «قرآن» کتابی است که نمی توان از آن تقلید کرد، نمونه سبک و اسلوب قرآن در ادبیات سابقه ندارد، تأثیری که این سبک در روح انسان ایجاد می کند ناشی از امتیازات و برتری های آن است ... چطور ممکن است «این کتاب اعجازآمیز» ساخته «محمد صلی الله علیه و آله» باشد در صورتی که او یک نفر عرب درس نخوانده ای بود ... ما در این کتاب گنجینه ها و ذخائری از علوم می بینیم که فوق استعداد و ظرفیت باهوش ترین اشخاص و بزرگ ترین فیلسوفان و قوی ترین رجال سیاست و قانون است. به دلیل این جهات است که قرآن نمی تواند کار یک مرد تحصیل کرده و دانشمندی باشد».[۲۰]
دیگر دانشمند غربی به نام بولاتیتلر در این زمینه می گوید: «بسیار مشکل است انسان فکر کند که قدرت فصاحت یک انسان، توانایی آن را دارد که مانند قرآن تأثیر گذار باشد به ویژه آنکه مرتباً اوج می گیرد، بی آنکه ضعفی در آن مشاهده شود، و هر زمان قله های تازه ای را فتح می کند. آری! معجزه ای است که در برابر آن مردان روی زمین و فرشتگان آسمان ناتواناند».[۲۱]
منبع حقیقی علوم انسانی
«آلبرماله» مورّخ و دانشمند معروف فرانسوی در کتاب «تاریخ عمومی» خود درباره قرآن چنین می نویسد:
«قرآن کتاب به تمام معنا ممتازی است که جایگزین سایر کتاب های عالی و دربرگیرنده همه علوم (انسانی) است، کتابی است که هم دارای دستورات مذهبی و هم قوانین مدنی امروز است؛ هم نسخه راهنمای یک قاضی و هم کمال مطلوب یک پیشوای روحانی است».[۲۲]
دینورت یکی دیگر از دانشمندان غربی می نویسد: «واجب است اعتراف کنیم که علوم طبیعی و فلکی و فلسفه و ریاضیات که در اروپا رواج یافت، عموماً از برکت تعلیمات قرآن است و ما مدیون مسلمانانیم، بلکه اروپا از این جهت شهری در اسلام است».[۲۳]
«ژول لابوم» دانشمند فرانسوی در کتاب تفصیل الآیات می گوید: «دانش و علم جهانیان از سوی مسلمانان به دست آمد و مسلمین علوم را از قرآن که دریای دانش است گرفتند و نهرها از آن برای بشریت در جهان جاری ساختند».[۲۴]
سخن آخر
آری هر عالم بی تعصبی در محتوای این کتاب آسمانی بیندیشد از معارف پر مغز و احکام متین و اندرزهای حکیمانه و مواعظ تکان دهنده آن گرفته، تا تاریخ های عبرتانگیز و بحث های علمی اعجاز آمیزش، همگی گواه بر حقانیت آیات الهی خواهد داد.[۲۵]
به هر حال اگر بخواهیم گواهی غیر مسلمانان را در این زمینه گردآوری کنیم کتاب بزرگی را تشکیل می دهد، لذا به همین مقدار قناعت می کنیم.[۲۶]
پژوهش، تهیه و تنظیم: معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir
منابع:
۱. پیام امام امیر المومنین علیه السلام
۲. پیام قرآن
پی نوشت ها:
[۱] پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج ۷، ص ۷۱۸.
[۲] پیام قرآن، ج ۸، ص ۱۰۷.
[۳] پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج ۷، ص ۷۱۸.
[۴] پیام قرآن، ج ۸، ص ۱۰۷.
[۵] پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج ۷، ص ۷۱۸.
[۶] برگزیده تفسیر نمونه، ج ۴، ص ۲۸.
[۷] پیام قرآن، ج ۱، ص ۳۵.
[۸] تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۱۳۵.
[۹] عصر ایمان، بخش دوم، تمدن اسلامی، ص ۵۲؛ (پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج ۷، ص ۷۱۸).
[۱۰] فرهنگ اسلامشناسان خارجی، ج ۱، ص ۱۵؛ (پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج ۷، ص ۷۱۹).
[۱۱] همان.
[۱۲] از کتاب «عذر تقصیر به پیشگاه محمد صلّی الله علیه وآله وسلّم و قرآن»؛ (تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۱۳۷).
[۱۳] پاورقی های اثبات الهداة، ج ۱، ص ۲۲۲؛ (پیام قرآن، ج ۸، ص ۱۲۸).
[۱۴] مجموعه سخنان فوق، از کتاب «ابعاد زندگی اسوه بشریت» از انتشارات دانشگاه رسول اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم، ص ۱۳۹، نقل شده است؛ (پیام قرآن، ج ۸، ص ۱۰۹).
[۱۵] از مقدمه کتاب سازمانهای تمدن امپراطوری اسلام، ص ۱۱۱؛ (پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج ۷، ص ۷۱۹).
[۱۶] عذر تفصیر به پیشگاه محمّد صلّی الله علیه وآله وسلّم و قرآن، ترجمه فارسی، ص ۱۱۱؛ (پیام قرآن، ج ۸، ص ۱۰۸).
[۱۷] سازمانهای تمدن امپراطوری اسلام، ص ۹۱؛ (تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۱۳۷).
[۱۸] از مقدمه کتاب سازمانهای تمدن امپراطوری اسلام؛ (تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۱۳۶).
[۱۹] فرهنگ اسلام شناسان خارجی، ج ۱، ص ۷۴؛ (پیام قرآن، ج ۸، ص ۴۰۵).
[۲۰] کتاب پیشرفت سریع اسلام، ترجمه مرحوم سعیدی، ص ۴۹ با کمی تلخیص؛ (تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۱۳۸).
[۲۱] پاورقی های اثبات الهداة، ج ۱، ص ۲۲۳؛ (پیام قرآن، ج ۸، ص ۱۲۸).
[۲۲] فرهنگ اسلام شناسان خارجی، ج ۱، ص ۱۵؛ (پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج ۷، ص ۷۱۸).
[۲۳] المعجزة الخالده به نقل از قرآن بر فراز اعصار؛ (پیام قرآن، ج ۸، ص ۱۰۹).
[۲۴] المعجزة الخالدة؛ (پیام قرآن، ج ۸، ص ۱۰۸).
[۲۵] تفسیر نمونه، ج ۱۸، ص ۲۰.
[۲۶] پیام قرآن، ج ۸، ص ۴۰۶.