به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، مراسم راهپیمایی میلیونی اربعین حسینی هر ساله با شکوه هر چه بیشتر نسبت به سال‌های گذشته در سایه تبلیغات گسترده رسانه‌های دشمنان اسلام برای کم رنگ کردن این مراسم برگزار می‌شود. این در حالی است که این مراسم دارای ظرفیت‌های گسترده‌ای در حوزه فردی، اجتماعی و سیاسی و بین الملل است. تشیع در جهان امروز در بستر زیارت اربعین حسینی فرصت ویژه برای معرفی به جهانیان پیدا کرده و مردم هر ساله از جای جای جهان با تفکرات و مذاهب مختلف برای آشنایی با هدف این راهپیمایی میلیونی خود را به عراق می‌رسانند.
در همین راستا محمد صادق الهاشمی تحلیلگر عراقی به بیان نتایج مراسم و برنامه‌های اربعین حسینی و چالش‌های پیش روی این مراسم پرداخته است.
متن یادداشت به شرح ذیل است:
سخن، دربارۀ موکب‌ها و زیارت اربعین با تمامی جزئیّاتش است. باید دربارۀ مهمترین نتایجی سخن گفت که این زیارت‌ها و آن پدیده‌های مهمّ، آنها را رقم زده‌اند. آری، آن موکب‌هایی که به‌معنای حرکت امّت اسلامی به سمت مبانی و اصول دین و یاری آنها و باور عمیق به آنهاست. الآن در سال ۲۰۲۳ م و پس از همۀ فداکاری‌هایی که شیعه از خود نشان داده، باید به نتایج این حرکت و زیارت اربعین پرداخت.
مهمترین نتایج عبارت است از:
۱. ملّت عراق موفّق شدند از طریق موکب‌ها و با سخاوت و بخشش بی‌نظیر خویش به تعبیر امام خامنه‌ای (حفظه اللّه) این اجتماع و گردهمایی میلیونی را راه‌اندازی و ساماندهی کنند. عموم شیعیان عراق و ایران، متّحد و یکپارچه و در تعامل با یکدیگر در زیر بیرق امام حسین(علیه السلام) و خطّ مشی و راه و روش آن حضرت همچنان، ثابت‌قدم مانده‌اند. ریشه و خاستگاه موفّقیّت در این زمینه به تلاش‌های مردمان عراق و ایران و دیگر ملّت‌ها برمی‌گردد. انصاف، این است که آحاد شیعیان عراق نقش بیشتر و مهمّ‌تری در این زمینه ایفا می‌کنند.
ملّت عراق همچنان، با عقیدۀ کامل خویش به این زیارت توجّه و اهتمام دارند و عمیقاً معتقد به روابط ملّت عراق با ملّت ایران هستند و تحت تأثیر هیچ رسانۀ معاندی در این زمینه قرار نمی‌گیرند. این، نتیجۀ مهمّی است و هرچه موفقیّت‌هایی در زیارت‌ها از طریق حرکت امّت آگاه و بصیر در قالب موکب‌ها رقم می‌خورد، اتّحاد و انسجام ملّت‌ها نیز، محقّق می‌شود.
۲. شیعیان موفّق شدند که اثبات کنند آنان قدرت مهمّی هستند که توان ابراز وجود و اعلام موضع‌گیری و موجودیّت خویش را دارند و قادرند که زیارت را به مناسبتی مهمّ برای اعلام انقلاب‌ها و مواضع سیاسی و قهرمانانۀ خویش و مقاومتشان در برابر استکبار جهانی و محلّی و منطقه‌ای و دفاع از حقوق سیاسی و عقیدتی تبدیل کنند. شیعیان عراق همواره، احترام و اهتمام کاملی برای تمامی زائران قائل هستند و به همۀ آنان محبّت می‌کنند، بدون آنکه میان زائران بر اساس ملّیّتشان فرق بگذارند؛ با اینکه رسانه‌های بعثی و ناصبی تلاش بسیاری برای تفکیک میان زائران داشته‌اند و در این زمینه موفّق نشدند. می‌توان هر موکبی را انقلاب و خیزشی برای حقّ و حقیقت دانست که حاملِ هزاران هدف و شعار است و ارزش‌هایی را تحکیم و نهادینه می‌کند که دشمنان با آنها مبارزه می‌کنند.
۳. شیعیان موفّق شدند از طریق راهپیمایی و پیاده‌روی مقدّس اربعین و حمایت‌های موکب‌ها در زمینه‌های گوناگون، نقشی جهانی ایفا و تأکید کنند که آنان قطبی در میان قطب‌های قدرت جهانی در غرب آسیا هستند که ویژگی‌ها و جهت‌گیری‌های مخصوص به خودشان را دارند که در این زیارت مشهود است. شیعیان توانستند روش و رویکرد شیعه و مذهب تشیّع را که سال‌ها در محاصره به‌سر می‌برد و جلوی گسترش و پیشروی آن گرفته شده بود را امروز، با این گردهمایی جهانی به پدیدۀ منحصربه‌فرد و بی‌مانندی در سطح جهان تبدیل کنند.
مبلّغان، جامعۀ مقاومت و حشد الشعبی توانستند از طریق حمایت از موکب‌ها، با سخنرانی‌ها، تصاویر، پلاکاردها، رسانه و کارهای فرهنگی، ویژگی‌های آگاهی‌بخشی، بصیرت، مقاومت و عقیدۀ انقلابی را به این شعائر دینی و مذهبی بیفزایند. شرکت همۀ انقلابی‌ها در این زیارت از بحرین، یمن، عراق و ایران نیز، بر رونق این شعائر دینی افزوده‌است. آری، انقلاب امام خمینی(ره) توانست در زیارت اربعین و این همایش و اجتماع جهانی و در حرکت و جنبش شهیدان سیّدمحمّدباقر صدر و سیّدمحمّدصدر(رحمهما اللّه) و حرکت مراجع عظام تقلید، فرصتی را برای گسترش اندیشۀ انقلابی خویش بیابد. مقاومت اسلامی نیز، در این همایش جهانی حضور دارد؛ به‌ویژه در مسئلۀ محوری مسلمانان، مسئلۀ فلسطین، از طریق موکب «نداء الاقصی» که در مسیر زائران اربعین قرار دارد.
۴. حشد الشعبی و خطّ مقاومت از طریق زیارت اربعین و موکب‌های مستقرّشدۀ خویش در سراسر عراق توانستند که وجود خویش به‌عنوان قدرت مهمّی در محافظت از شعائر دینی را به اثبات برسانند و در نتیجه، بخشی از نهادهای کشور عراق باشند. مهمّ‌تر از این، سبب شدند تا غرب و کشورهای وهّابی حوزۀ خلیج فارس بفهمند که قدرت، نزد حشد الشعبی است که می‌تواند جان میلیون‌ها زائری را حفظ کند که مناسک حسینی را انجام می‌دهند. این اجتماعات سبب شد تا در معادلات امنیّتی و نظامی، هزاران بار بر روی حشد الشعبی حساب باز شود؛ البتّه، نباید فراموش کرد که حشد الشعبی محصول همین حرکت و جنبش مواکب و شعائر حسینی است.
۵. زیارت اربعین ثابت کرد که ملّت‌های شیعی یکپارچه و منسجم هستند و آگاهی کامل در برابر دسیسه‌ها و نقشه‌های دشمنان دارند و زیارت، از صِرف یک زیارت دینی به زیارتی آگاهانه و انقلابی تبدیل شده که اهداف روشنگرانه، مهمّ و راهبردی را به‌صورت کامل در بر دارد.
۶. زیارت اربعین ثابت کرد که مراجع عظام تقلید و به‌ویژه مرجع عالیقدر آیت‌اللّه العظمی سیستانی و امام خامنه‌ای و دیگر مراجع بزرگ(دام ظلّهم الشریف) از طریق بیانیّه‌ها و بیانات خویش و تأکید بر شعائر حسینی و زیارت اربعین، این واقعیّت را به منصّۀ ظهور رسانیده‌اند که روش و رویکرد شیعه از حمایت بالای آنان برخوردار است و موجب شده تا این مناسک حسینی، مقدّس و مورد اهتمام و توجّه پیوستۀ آنان باشد. این حمایت و توجّه مراجع عظام، تودۀ مردمان را به تعامل بیشتر با این مناسک حسینی فرا خوانده است. در نتیجه، مراجع عظام تقلید، رهبران و فرماندهان مواکب به معنای واقعی و راهبردی و تاکتیکی این کلمه، در حرکت امّت اسلامی هستند.
۷. دنیا و جوامع دوست و دشمن، این تظاهرات و راهپیمایی میلیونی را زیر نظر می‌گیرند و نقش شیعه در محور منطقه‌ای را ارزیابی و کلّی بر روی آنان حساب باز می‌کنند. خیلی اهمّیّت دارد که شیعیان دنیا از قومیّت‌ها، مذاهب و کشورهای گوناگون در زیر پرچم امام حسین(علیه السلام) دور هم جمع شوند.
۸. از پدیده‌های مهمّ و نو، شرکت اهل‌تسنّن ایران و عراق و فلسطین در این تجمّع بزرگ است. این پدیدۀ مهمّ تأثیر بزرگی در روابط میان مسلمانان و جلوگیری از اندیشۀ افراطی و رادیکال سَلَفی‌گری دارد؛ به‌ویژه آنکه اهل‌تسنّن عراق عقاید شیعیان را تکفیر نمی‌کنند؛ بلکه نقاط اشتراک زیادی با شیعیان عراق، از جمله محبّت اهل‌بیت (علیهم السلام) دارند. الحمدللّه مشاهده می‌شود که پس از ریشه‌دوانیدن پدیدۀ مواکب، مسلمانان اهل‌تسنّن عراق نیز، در برپایی مواکب جهت خدمت به زائران مشارکت می‌کنند.
۹. ملّت عراق و ایران با آگاهی و بصیرت خویش توطئه‌چینی‌های آمریکا و بعثی‌ها را ناکام گذاشته‌اند که به‌دنبال بی‌اثر کردن این سفر زیارتی از طریق ایجاد مشکلات امنیّتی و اجتماعی میان زائران ایرانی و عراقی بوده و هستند. برعکس، شعارهای مهمّ، سترگ و ریشه‌داری میان دو ملّت شکل گرفت و بیشترشان آن را تکرار می‌کنند که: «الحسین یُوحّدنا» (حسین، عامل وحدتِ ما)، «إیران و العراق لا یُمکن الفراق» (ایران و عراق، محال است جدایی). علاوه بر این شعارها، عراقی‌ها ده‌ها کلیپ را با سرودهای تأثیرگذاری همچون «سلام یا مهدی» تولید کردند. با مشارکت ده‌ها خوانندۀ کوچک و بزرگ و از ملّیّت‌های مختلف و با شعارهای گوناگون، از ملّت عراق به‌دلیل سخاوت و بخشندگی و بزرگ‌منشی آنان تشکّر می‌شود. همچنین، نجف و حوزۀ علمیّه و سخنوران، ملّت عراق را تشویق می‌کنند تا از زائران امام حسین(علیه السلام) از هر ملّیّتی که باشند استقبال و پذیرایی کنند.
۱۰. همۀ مؤسّسات و نهادهای جهادی در عراق و ایران، آن‌گونه که مشهود است، نقش مهمّی در برگزاری موفّق این زیارت از لحاظ امنیّت، سازماندهی، ارائۀ خدمات، جنبۀ معنوی، فکری، فرهنگی و وحدت‌آفرینی و اظهار و برجسته‌سازی شعارها و ارزش‌ها و مناسک والای اسلامی ایفا می‌کنند. نقش نهادهای ایرانی در پیگیری هر مسئلۀ خُرد و کلانی و رصد و بررسی آنها بسیار مهمّ است. این فعّالیّت‌های ایران اهداف مهمّ و نتایج مؤثّری در کوتاه مدّت و بلند مدّت دارد.
۱۱. زیارت اربعین به فرصتی برای اثبات وفاداری و تعهّد و التزام شیعه به شیوه و الگوی رفتاری اهل‌بیت(علیهم السلام) و دفاع آنان از مذهب، حوزۀ علمیّه، مراجع و قرآن تبدیل شده‌است. امسال، ملّت عراق مردانگی و شجاعت خویش را در دفاع از قرآن کریم به اثبات رسانید؛ پس از آنکه، افرادی با هدایت صهیونیست‌ها قرآن را در سوئد به آتش کشیدند. موضع ملّت عراق و حتّی دولت عراق در برابر این جنایت قرآن‌سوزی، شفّاف بود. ملّت عراق با موضع‌گیری خویش در دفاع از قرآن و از زیارت اربعین و استقبال از زائران ثابت کردند که آمریکا در طول تمامی سال‌های اشغالگری در عراق نتوانسته فرهنگ این ملّت و علاقه و ارتباطش با دین اسلام و مذهب را تغییر دهد؛ بلکه آمریکا در گسترش فرهنگ خویش و غرب شکست خورده‌است؛ فرنگی که تنها به سقوط اخلاقی و همجنس‌گرایی و دیگر انحرافات جنسی فرامی‌خواند.
شرکت میلیون‌ها جوان عراقی در زیارت اربعین نشان از این واقعیّت دارد که ملّت عراق با وجود تلاش‌های آمریکا و سازمان‌های صهیونیستی، همچنان از ارزش‌های اسلام محافظت می‌کند. ملّت عراق واقعاً همان‌گونه که امام خامنه‌ای(حفظه اللّه) آنان را توصیف فرموده، ملّتی مؤمن، با فرهنگ، مدافع دین و بخشنده هستند.
۱۲. مراسم اربعین امسال با نقش‌آفرینی مؤثّر و فعّالانۀ مبلّغان و آستان‌های مقدّس عراق از طریق حمایت از مواکب و برپایی همایش‌ها برای جوانان دانشگاهی، اهالی رسانه، تحلیل‌گران سیاسی و برادران و خواهران مبلّغ، در جریان است. این شیوۀ آستان‌های مقدّس عراق در پیشبرد برنامه‌های زیارت و بالا بردن سطح آگاهی‌بخشی بسیار مهمّ است؛ به‌ویژه آنکه موسم محرّم و صفر شاهد ارشادات و رهنمودهای مرجعیّت و مشارکت عالمان بزرگ بر ضدّ فرهنگ غربی است که تنها به گسترش سقوط اخلاقی فرامی‌خواند.
عالمان بزرگی دربارۀ خطر این دسیسه‌ها و نقشه‌ها سخن گفته‌اند؛ از جمله: آیات و حجج اسلام حسن جواهری، سیّدمحمّدباقر سیستانی، سیّدحسین حکیم، سیّداحمد صافی، سیّدجعفر حکیم، شیخ طارق البغدادی و رئیس سابق وقف شیعی، سیّدعلاء الموسوی، سیّدرشید الحسینی و ده‌ها عالم دیگر. علاوه بر اینها، تصاویر قرآن و شعارهایی بر ضدّ فرهنگ‌های بیگانۀ غربی در مواکب حسینی ظهور و بروز یافته‌است.
اما در پایان چند نکته در خصوص مهمترین آثار و فوائد و چالش‌های پیش روی زیارت اربعین حسینی:
مهمترین فوائد زیارت اربعین حسینی در ارتقای معنویات و تجدید بیعت امت اسلامی و اظهار توانایی‌های امت اسلام و یکپارچگی دیدگاه‌ها و مسیرها و مقاومت امت است. تأثیر زیارت امام حسین (علیه السلام) در زیارت اربعین در بعد وحدت امت روشن است، زیرا موجب دیدار مسلمانان از سراسر جهان اسلام، تعامل آنها، تبادل نظر بین آنها و تعمیق ارتباطات آنها می‌شود.
تمام اینها آثار بزرگی از جمله حمایت از آرمان فلسطین و مقابله با چالش‌های فرهنگی و امنیتی در بر دارد و همچنین یکی از بارزترین ثمرات زیارت اربعین تعمیق روابط اجتماعی بین مردم شیعه و از جمله آثار آن اتحاد دیدگاه امت اسلامی در برابر استکبار جهانی است.
اما مهمترین خطرها چالش‌های پیش روی زیارت اربعین حسینی از جمله آن شایعات و رسانه های مغرض، تلاش دشمنان برای اختلاف افکنی میان ملت‌های اسلامی و احیای هسته‌ها و گروه‌های تروریستی و داعشی‌ها است. همچنین محاصره اقتصادی مردم عراق برای جلوگیری از خدمات رسانی به ملت‌های اسلامی به ویژه ایران و این امر در نقشه آمریکا و دستکاری دلار مشهود بود.
یکی از برجسته ترین چالش‌ها، تلاش احزاب متمایل به دشمن برای متقاعد کردن مردم عراق به باز نکردن درهای خانه‌هایشان به روی زوار بود که در این امر نیز شکست خوردند.
