چهارشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۲ - ۲۲:۳۹
سینمای ایران در ترازوی نقد کارشناسان حوزوی

حوزه/ چهارمین نشست نقد فیلم های جشنواره چهل و دوم فجر با موضوع «ژانر کودک و نوجوان» و «بررسی فقهی سینما» برگزار شد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین سید عباس سید نژاد، نماینده حوزه علمیه در جشنواره فجر در چهارمین نشست نقد فیلم های جشنواره چهل و دوم فجر با موضوع «ژانر کودک و نوجوان» و «بررسی فقهی سینما» در مرکز رسانه و فضای مجازی برگزار شد، عنوان کرد: در جشنواره فجر امسال به ژانر کودک نسبت به دو دوره گذشته بهتر پرداخته شد بود و آثار نیز کیفیت بهتری داشتند.

کودکان آینده سازان هستند، باید در ژانر کودک سرمایه گذاری شود

حجت الاسلام راد نیک هم در این نشست بیان کرد: در جشنواره فجر امسال شاهد حضور قابل توجه فیلم و انیمیشن در ژانر کودک بودیم و آثار نیز از لحاظ فنی و گرافیکی رشد خوبی داشتند اما از لحاظ محتوا و فیلم نامه رشد زیادی را شاهد نبودیم.

وی اظهار کرد: مشکل اساسی و خلاء ژانر کودک در سینما ایران داریم این است که استقبال برای تولید آثار سینمایی کودک کم است؛ زیرا در گیشه موفق نیستند و فقط تعداد محدودی توانستند در این زمینه موفق باشند.

کارشناس هنر و سینما با تاکید بر لزوم ورود نهادهای حاکمیتی در این ژانر تصریح کرد: نهادهای حاکمیتی باید در این زمینه ورود کنند و زیرساخت‌هایی را ایجاد کند و موانع را از بین ببرد.

وی ادامه داد: ما به سینما کودک نیاز داریم؛ زیرا نسلی که در دوران کودکی و نوجوانی است در دهه‌های آینده در جایگاه‌های مهم کشوری حضور پیدا می‌کند به همین خاطر باید برای آن سرمایه گذاری کرد.

خانواده‌ها به سینما توجه بیشتری کنند

حجت الاسلام آرام هم در این نشست عنوان کرد: در ژانر کودک و نوجوان شاهد ضعف فیلم نامه و شخصیت پردازی بودیم برای مثال در فیلم شمشیر و اندوه، داستانی از کشتار معاویه در مدائن روایت می‌شود اما کنش منفی از معاویه دیده نمی‌شود و شخصیت پردازی خوبی صورت نگرفته است همچنین در پردازش شخصیت یزید نیز فقط میمون باز بودن به نمایش در آمده است و این امر برای شیعه که با این شخصیت آشنایی دارد متصور است اما در اکران‌های بین المللی نمی‌تواند ماهیت شخصیت را به خوبی نشان بدهد.

وی ادامه داد: کارن به همراه عمویش در مدائن هستند اما در یک شب از مدائن به بخارا می‌رسند در حالی که فاصله این دو شهر زیاد است و این امر امکان پذیر نیست از سوی دیگر ماهان؛ عمو کارن؛ در ابتدای فیلم به عنوان قهرمان معرفی می‌شود و تا آخر فیلم هیچ اقدامی از او دیده نمی‌شود و به شخصیت او پرداخته نمی‌شود.

کارشناس سینما با بیان اینکه فانتزی فیلم نوروز به قدری زیاد بود که امکان ارتباط گیری وجود نداشت و باتوجه به اینکه کودک با فیلم ارتباط فراوانی می‌گیرد و در آن زندگی می‌کند این میزان فانتزی درست نیست.

حجت الاسلام آرام یادآور شد: نیاز است که خانواده ها به سینما توجه بیشتری داشته باشند و سینما را در سبد فرهنگی خود قرار بدهند.

پرداخت فیلمنامه، مشکل جدی فیلم‌نامه‌های ژانر کودک

مریم فتحی نیز در این نشست عنوان کرد: فیلم باغ کیانوش داستانی اقتباسی از یک نمایشنامه بوده که به خوبی پرداخته نشده بود؛ اما در بحث قالب و فرم خوب بود و کودکان می‌توانند در اکران عمومی از آن استفاده کنند.

دبیر ستاد راهبری حجاب و عفاف حوزه علمیه با بیان اینکه انیمیشن رویای شهر زبانه کودکانه نداشت و فیلمنامه آن برای کودکان کنگ بود، افزود: این انیمیشن داستان سلطه آرمان شهرهایی را بیان کند که از غارت شهرهای دیگر به وجود آمده اند.

وی ادامه داد: فیلم مضمون خوبی داشت و نشان می‌داد که آرمان شهری که غرب ساخته است نتیجه غارت و دزدی از سایر شهرها است و اگر تلاش کنیم می‌توانیم آرمان شهر خود را بسازیم همچنین از در این انیمیشن از جریان‌ها و مفاهیمی مانند منجی، دجال، شهرسازی شهرداری و... استفاده شده بود اما به خوبی به آن پرداخته نشده بود.

در فانتزی سازی ژانر کودک نباید افراط شود

حسنی عنوان کرد: برای بررسی موضوع انیمیشن های جشنواره باید تقسیم بندی صورت بگیرد و فیلم‌ها از دو بعد مضمون (فیلم نامه) و گرافیک بررسی شوند.

کارشناس هنر و سینما بیان کرد: انیمیشن «شمشیر و اندوه» در طراحی ها ارتقا خوبی صورت گرفته بود و آثار تقریبا به رئال نزدیک شده بود اما فیلمنامه و مضمون مشکل داشت.

وی اضافه کرد: گویا در انیمیشن تصور این است که اگر فضا را فانتزی کنیم نیازی به فیلم نامه و شخصیت پردازی نیست در حالی که این تفکر باعث می‌شود انیمیشن دیده نشود.

وی افزود: انیمشن ببعی قهرمان ناظر به مهارت های زندگی کودک و مسائلی که کودک توی روزمرگی با آن مواجهه می‌شود هست به همین خاطر دیدنی شده است؛ اما داستان وارد فضا به مقدار زیادی فانتزی شده است که دور از فضای کودک است.

حسنی اظهار کرد: برخی از ژانرها مانند اسلشر، خط قرمز هستند و نباید اتفاق بیفتند هرچند که با آن پیام درستی منتقل شوند. ژانر وحشت نیز در این دسته است که اخیرا در سینمای ایران و حتی تلویزیون به آن انعطاف نشان داده شده است.

وی بیان کرد: ژانر ترس در کودک نیز به همین صورت است به همین خاطر ملکه آلیشون را توصیه نمی‌کنم؛ زیرا نمی‌توانم تصور کنم که فرزندم با این فضا ارتباط بگیرد؛ چون لطمه وارد می‌کند.

کارشناس سینما در رابطه با فیلم نوروز گفت: فیلم نوروز دو محتوای خوب به همراه داشت اول اینکه امت واحده منطقه را ترسیم می‌کرد و بین فارس زبان ها یا کسانی که سنت نوروز را دارند ارتباط برقرار کرده بود و دوم اینکه به تلاش های جدی کودکانه را به نمایش گذاشته بود.

وی با تاکید بر اینکه باید به میزان فانتزی در ژانر کودک توجه شود، اظهار کرد: اگر فانتزی در ژانر کودک زیاد شود کودک در فانتزی نگه داشته می‌شود در حالی که کودک باید در جهان واقعی زندگی کند.

بررسی الزامات شرعی و فقهی در سینما ایران

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدنژاد در رابطه با رعایت الزامات و مباحث شرعی و فقهی در سینما عنوان کرد: در جمهوری اسلامی خط قرمز هایی در زمینه رقص، لمس و پوشش وجود دارد. رعایت الزمات و مباحث شرعی همیشه مورد اهمیت همه اقشار به ویژه مذهبی‌ها بوده است و فیلم ها سعی کردند با همین اصول ساخته شوند اما برخی از فیلم ها ناهنجاری هایی دارند.

وی ادامه داد: این نگاه برای برخی فیلم سازان محدودیت هایی ایجاد می‌کند؛ مثلاً اگر در فیلمی فردی بعد از ۲۰ سال بخواهد خانواده خود را ببینید برای نشان دادن این صحنه محدودیت وجود دارد و باید با هنرمندی بیشتر کارگردان اسن صحنه به شیوه ای دیگر به نمایش گذاشته شود که مخاطب حس را درک کند.

کارشناس سینما اضافه کرد: از نگاهی دیگر، این نه تنها محدودیتی ایجاد نمی کند بلکه باعث می‌شود که فیلم ارتقا یابد؛ زیرا باید با هنرمندی بیشتری به نمایش گذاشته شود همچنین می توان با استفاده از تکنیک های مختلف به گونه ای بهره برد که این محدودیت خللی وارد نکند.

نماینده حوزه علمیه در جشنواره فجر ادامه داد: خداوند در قرآن داستان حضرت یوسف را با همه عناصر عشق، خشونت و... به زیبایی نشان داده است.

وی با تاکید بر اینکه برخی از ناهنجاری ها سبب می‎شود که خانواده‌ها نتوانند در کنار هم فیلم‌ها را ببینید، گفت: عرف سینما آزادی بیشتری نسبت به تلویزیون داشته است و این امر همیشه مورد انتقاد مخاطب هم بوده است که چرا در جمهوری اسلامی این دوگانه وجود دارد.

حجت الاسلام و المسلمین سید نژاد یادآور شد: باید به قدری داستان قوی باشد که نیازی نباشد که نواقص با رقص و... پر شود.

وی بیان کرد: در فیلم یک حبه قند همه روابط عاطفی، عاشقانه، خانوادگی وجود دارد اما به قدری فیلم قوی است که نیاز به صحنه های دیگر ندارد پس در فرم دینی هم می توان به گونه‌ای کار کردکه عناصر زیبایی، احساسی و... به نمایش گذاشت اما مشکل فقهی زیادی نداشته باشیم.

ناامیدی بزرگ‌ترین ابتذال سینما

حسنی هم در این رابطه با بیان اینکه سیما یک نهاد اجتماعی غیر قابل حذف است، عنوان کرد: سینما پدیده دوران جدید بشر است ولی ساخت اجتماعی پیدا کرده است و تا زمانی که این حیات به این نوع ادامه دارد این پدیده نیز قابل حذف نیست.

وی با اشاره به اینکه این نهاد در جامعه مذهبی و دینی نیز پذیرفته است، بیان کرد: عرصه محتوا گسترده‌ است و مسائل مهمتری از موضوعات اروتیک نیز وجود دارد که کمتر به آن پرداخته می‌شود.

کارشناس سینما با تاکید بر اینکه کانونی ترین نقطه ابتذال در سینما ناامیدی است، تصریح کرد: سینما دهه ۷۰ و ۸۰ شکست خورد؛ زیرا جهان امید را از مخاطب گرفته بود. فقه ما به مسأله امید توجه و تاکید کرده است اما عادت نکرده ایم که به آن بپردازیم.

وی در رابطه با دوگانه رفتاری در تلوزیون و سینما گفت: تلویزیون نهاد رسمی نظام است و نیاز است آداب بیشتری رعایت کند اما می‌توان همه تلویزیون نهاد رسمی نباشد.

حسنی با بیان اینکه زن واقعیت اجتماعی است و نمی‌توان آن را در سینما حذف کرد، اضافه کرد: زن را می‌توان به صورت زمخت نشان داد که در این نوع به گونه ای می‌شود که انگار از مهربانی و لطافت زنانه و مادرانه دور بودیم و در نقطه مقابل می توان به صورت زیبا نشان داد که مشکل تبرج و حجاب ایجاد می‌شود؛ در این چالش فیلم ساز تنبل به سراغ حذف آن یا حذف نگاه فقهی می‌رود که این دو راه، مشکلی را حل نمی‌کند.

وی اظهار کرد: تنبلی باید هم از سوی سینماگرها و هم فقه کنار گذاشته شود، فقه باید حرف بزند تا سینما گر نیز از آن استفاده کند.

سینما ابزاری برای به تصویر کشیدن دین است

فتحی هم عنوان کرد: سینما نهاد اجتماعی است و باید با رویکردهای اجتماعی به آن پرداخته شود اما این امر باید در ذیل دین و توحید باشد در حالی که بر اساس اومانیسم دیده می‌شود.

وی ادامه داد: سینما ابزاری است که بتوانیم متن دین را به تصویر بکشیم و این مرز تفاوت ما با غرب است و هنرمند ما با این محدودیت‌ها هنر خود را به نمایش می‌گذارد.

دبیر ستاد راهبری حجاب و عفاف حوزه علمیه بیان کرد: سبک‌های زندگی که در سینما نمایش داده می‌شود به سبک های زندگی ایرانی شباهت ندارد و روابط افراد نیز به گونه‌ای است که انگار در جمهوری اسلامی نیستند.

وی اظهار کرد: طراح لباس و عوامل با تاریخچه پوشش زن ایرانی و زن مسلمان آشنا نیستند و مقایسه کروات با روسری نیز از همین بی اطلاعی نشأت گرفته است. این عدم آگاهی باعث می‌شود انگاره نادرست از حجاب و چادر ایجاد شود.

فتحی با بیان اینکه فلسفه حجاب حضور در اجتماع زن است، تصریح کرد: فقه باید به این مسأله بپردازد که هم زن محجبه در رسانه باشد و تمایز ایجاد کند و کنشگر باشد و هم تبرج نباشد.

حجت الاسلام آرام نیز عنوان کرد: نمی‌تواند نهادهای حکومتی را از سینما جدا کرد همانطور که در هالیوود جدا نیست و نمونه این امر اظهار نظر هنرمندان آن‌ها در مسائل سال گذشته ایران بود که نشان از این داشت که به آن‌ها گفته شده بود.

در همه دنیا سینما خانوادگی محدودیت دارد

حجت الاسلام رادنیک هم بیان کرد: القا ناامیدی نسبت به دو دهه اخیر کاهش یافته است و با توجه رویکرد فرهنگی در چند سال اخیر بهبود بهتری پیدا کرده است. اگرچه به لحاظ ایجابی یعنی دعوت به امید مشارکت کم است.

وی اظهار کرد: در همه دنیا در فیلم های خانوادگی به مسائلی مانند سیگار و... توجه شده است اما در سینما ایران بدون توجه به سن، جنسیت، شغل کاراکتر این اتفاق رخ می‌دهد.

کارشناس سینما اضافه کرد: جریان درام و نهادینه شدن از یک جریان انسانی است که از یونان باستان وارد می شود ودر الهیات مسیحی قوام پیدا می‌کند و در این زمینه آثار شاهکاری تولید می‌شود. به مساله پوشش هم اگر الهیات مسیحی توجه می‌شد مساله ما این نبود.

وی با اشاره به اینکه چه کسی گفته که هر چیزی را که ما در زیست‌ و مسائل خصوصی مان هست باید همان طور نمایش بدهیم، بیان کرد: در سینما قبل از انقلاب محدودیت وجود نداشت اما چه آثاری ساخته شد؟ سطح سینما ملی چقدر قابل افتخار بود؟

انتهای پیام

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha