جمعه ۲۳ شهریور ۱۴۰۳ - ۰۸:۵۷
امام زاده‌ای که همانند جد مظلومش امام حسین(ع) به شهادت رسید

حوزه/ وجود عناصر مشترک در حماسه اردهال و شباهت‌های بسیار آن به حماسه کربلا، این مکان مقدس را به کربلای ایران مشهور ساخته است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از کاشان، حضرت اباالحسن طاهر علی بن محمد باقر(ع) یکی از ۴ امامزاده واجب التعظیم و معلوم النسب در میان امامزادگان مدفون در ایران اسلامی است که دارای شأن و منزلت والایی است، حضرت فاطمه معصومه(س) در قم، حضرت احمد بن موسی(ع) ملقب به شاه چراغ در شیراز، حضرت عبدالعظیم حسنی در شهر ری تهران و حضرت علی باقر(ع) در مشهد اردهال.

علاوه بر وجود روایاتی از ائمه اطهار، اسناد معتبر زیادی از جمله بحارالانوار و منتهی الامال ریاض العلماء درباره موجودیت و محل شهادت حضرت علی بن محمد باقر (ع) وجود دارد، از جمله آن مرجع تقلید شیعیان جهان حضرت آیت الله مرعشی نجفی(ره) می‌باشد که در کتاب مزارات علویین می‌نویسد: "یکی از مزارات اولاد ائمه اطهار مزار حضرت علی بن امام محمد باقر(ع) در اردهال است"، همچنین شیخ مفید و شیخ طوسی مقدس اردبیلی نیز صراحتاً ایشان را فرزند بلافصل امام‌ محمد باقر(ع) می‌دانند.

تشرف مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و مراجع تقلید و علمای اسلام به این حرم خود نشان از اهمیت و مقام و منزلت این امامزاده جلیل القدر در میان دوستداران اهل بیت(ع) است.

بزرگان کاشان و فین در سال ۱۱۳ هجری اجتماعی تشکیل داده و برای بهره‌مندی از سرچشمه ولایت از بین خود «عامر بن ناصر فینی» و چند نفر دیگر به عنوان هیئت همراه را انتخاب می‌نمایند و همراه با هدایایی به محضر امام محمد باقر(ع) به مدینه می‌فرستند تا حضرت یکی از فرزندان خود را به این منطقه اعزام فرمایند.

امام باقر(ع) فرزندش علی را که ۳۲ سال داشته و بعد از امام صادق(ع) از اکابر اولادش بوده را به همراه عامر بن ناصر اعزام می‌فرماید.

حضرت به مدت سه سال در منطقه ایران مرکزی(کاشان، فین و اردهال) به ارشاد و راهنمایی مردم، اقامه نماز جمعه و جماعت می‌پردازد و مردم از دور و نزدیک از فیض حضورش و از برکات وجودش بهرمند می‌گردیدند.

سعایت دشمنان نزد هشام بن عبد الملک باعث می‌شود، هشام طی نامه‌ای از قم شامی را مامور به قتل حضرت نماید، درسال ۱۱۶ هجری آن شخصیت بزرگوار همراه با یکصدتن از یاران باوفای خود پس از جنگی نابرابر همچون جد مظلومش حسین(ع) به شهادت می‌رسند و سراز بدن مبارکش جدا کرده و نزد دارالخلافه می‌فرستند تا بدن مطهر ایشان و یارانش را در محلی که وصیت فرموده بود دفن کنند.

امام زاده‌ای که همانند جد مظلومش امام حسین(ع) به شهادت رسید

امام زاده‌ای که همانند جد مظلومش امام حسین(ع) به شهادت رسید

حضور مقام معظم رهبری در آستان مطهر حضرت علی ابن محمد باقر(ع)

توجه علمای بزرگ در طول تاریخ به شخصیت والای حضرت علی ابن محمد باقر(ع) که سفیر ولایت در ایران اسلامی بودند، ویژه بوده و هست.

این مکان مقدس همواره مورد عنایت و توجه خاص رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(مدظله العالی) بوده که طی این سال‌ها در چندین سفر غیررسمی با تشرف به محضر این امامزاده گرانقدر، محبت قلبی خود را نسبت به ایشان ابراز کرده‌اند.

یکی از شیرین‌ترین و ماندگارترین این تشرف‌ها سفر غیررسمی و خانوادگی رهبر معظم انقلاب با خودرو اتوبوس در روز یکشنبه چهاردهم شهریور ۱۳۹۵ بود که موجی از شعف و شگفتی مردم منطقه را در پی داشت که ناباورانه از این تشرف مطلع شده و این صحنه تاریخی را مشاهده کردند.

اردهال از دیدگاه امیرالمؤمنین علی(ع) :

بعداز جنگ جمل زمانی که امیرالمؤمنین علی(ع) به پیروزی رسیدند و از بصره خارج شدند، خطبه‌ای ایراد فرمودند به این مضمون که "حسنی صاحب طبرستان خروج کند با انبوهی از سواران و پیادگان و تا نیشابور بیاید و آن را فتح کند، پس از آن به جانب اصفهان و قم آید و زود باشد که او را با اهل قم واقعه‌ای عظیم دست دهد که در آن خلق بسیار کشته شوند، پس از قتل و غارت مردم قم به کوهی که به آن اردهال گویند پناه ببرند".

همچنین در حالی که در منابع روایی متعددی از جانب امامان معصوم، جایگاه والا و عالی رتبه شهر قم به‌عنوان یکی از مکان‌های مقدس نمایان است، امیرالمومنین(ع) در روایتی به نقل از بحارالانوار، مشهد اردهال را با قم برابری می‌دهند و می‌فرمایند: (وعلیکم بالقم و حوالیها والا اردهار) برشما باد توجه به قم و اطراف آن و اردهال، وجود لفظ اردهال در خطبه ملاحم که منسوب به امام علی(ع) است و در روایات دیگر، خود راه را برای اهمّیت دادن به لفظ اردهال و منطقه، جهت تحقیق پژوهشگران باز نموده است.

اردهال از کلام و دیدگاه امام صادق(ع) :

من زار آخی به اردهال کمن زار جدی الحسین بکربلاء

هرکس، برادرم علی(ع) را در اردهال زیارت کند همانند کسی است که جدم حسین(ع) را در کربلا زیارت کرده باشد.

اردهال در کلام و توصیه امام رضا(ع) :

علامه مجلسی(ره) در بحارالانوار آورده‌ که امام رضا(ع) پس‌از گفت‌وگو با موسی ابن خزرج فرمودند: "چه خوب مکانی است اردهال، پس به آن التزام و تمسک پیدا کن".

امام زاده‌ای که همانند جد مظلومش امام حسین(ع) به شهادت رسید

علمای بزرگ در تبیین جایگاه اردهال، عظمت تقدس آن مکان را به واسطه وجود حرم مطهر حضرت علی ابن امام محمد باقر(ع) می‌دانند.

وجود عناصر مشترک در حماسه اردهال و شباهت‌های بسیار آن به حماسه کربلا، این مکان مقدس را به کربلای ایران مشهور ساخته است، نحوه شهادت حضرت به روش جدّ مظلومش امام حسین(ع) و قتلگاه آن حضرت، خود سند گواهی است بر این موضوع.

قتلگاه میعادگاه عاشقان:

در حال حاضر دو قتلگاه معروف است که یکی متعلق به حضرت اباعبدالله الحسین(ع) می باشد که در کربلاست و دیگری متعلق به اولین سفیر و شهید اهل بیت(ع) در ایران، حضرت علی ابن محمد الباقر(ع) است که در چهار کیلومتری حرم مطهر ایشان در مشهد اردهال در درّه‌ای به نام دّره ازناوه واقع شده که از جاذبه‌های معنوی و از مکان‌های مقدسِ روح بخش محسوب می‌شود.

امام زاده‌ای که همانند جد مظلومش امام حسین(ع) به شهادت رسید

امام زاده‌ای که همانند جد مظلومش امام حسین(ع) به شهادت رسید

مراسم سنتی مذهبی قالیشویان:

قالیشویان تنها آئین مذهبی است که در ایران اسلامی به تاریخ شمسی برگزار می‌گردد، این مراسم که آمیخته با فرهنگ، سنت و مذهب تشیّع مردم این مرز و بوم است در سال ۱۳۹۱ به ثبت جهانی رسید، این مراسم همه ساله در دومین جمعه مهر ماه در حرم مطهر برگزار می‌گردد، در این روز هزاران نفر از اهالی ولایی و داغدار فین کاشان در حالی که چوب به دست می‌باشند(چوب‌ها نمادی از سلاح سردی است که اجدادشان با آن به خونخواهی حضرت برخاستند) و ذکر حسین حسین بر لب دارند، قالی را از داخل حرم از مردم خاوه(که افتخارشان جانفشانی اجدادشان در رکاب حضرت است) تحویل می‌گیرند و آن را در کنار نهری که روبروی شاهزاده حسین(ع) است، گذاشته و با چوب‌هایشان به آن آب می‌پاشند و بعد از آن قالی را دوباره به حرم مطهر بر می‌گردانند، این قالی سمبل پیکر حضرت است که بدن مطهرش در حالی که قطعه قطعه شده بود درون قالی پیچیده شد.

انگیزه مهاجرت حضرت علی بن محمد باقر(ع)

مهاجرت امام زادگان را عوامل‌ گوناگونی‌ زمینه‌ ساز بود، از اساسی‌ترین‌ انگیزه‌ای‌ که‌ به‌ عنوان عامل‌ کارساز در مهاجرت مهاجرین‌ هاشمی‌ دخالت‌ داشته‌ به‌ گواه تاریخ‌ و همه‌ کسانی‌ که‌ محققانه‌ واقعیات تاریخی‌ را بررسی‌ می‌کنند، همان حاکمیت‌ سیاسی‌ زمانه‌ بوده است، پس‌ از پیروزی‌ اعراب بر ایران و آمدن پیروان امام علی‌(ع) به‌ قم، تشیع‌ در برخی‌ از شهرهای‌ ایران به‌ تدریج‌ انتشار یافته‌ و علویین‌ نیز به‌ علت‌ فشار بیش‌ از حد بنی‌ امیه‌ و بنی‌ عباس به‌ شهرهای‌ متعدد دور دست‌ من‌ جمله‌ نجف، کربلا و یا شهرهای‌ ایران مانند قم، کاشان و چند شهر دیگر مهاجرت نمودند، به‌ هر حال فشار حاکمان سیاسی‌ وقت‌ از یک‌ سو و عامل‌ دیگر همچون درخواست‌ مسلمین‌ برای‌ تبلیغ‌ و ترویج‌ اسلام باعث‌ شد که‌ اکثر امام زادگان و نوادگان آنان به‌ بلاد مسلمین‌ آمده و به‌ ترویج‌ اسلام بپردازند، همانطور که‌ در سال ١١٣ هجری‌ قمری‌ طی‌ نامه‌ای‌ که‌ عده کثیری‌ از مردم فین‌ و کاشان برای‌ امام پنجم‌ نوشتند و قاصدی‌ را به‌ نام عامربن ناصر فینی‌ به‌ مدینه‌ نزد امام محمد باقر(ع) فرستاده بودند و از ایشان خواستند تا کسی‌ را برای‌ ارشاد و راهنمایی‌ آنها بفرستد و ایشان نیز فرزند گرامی‌ خود حضرت سلطان علی‌(ع) برادر امام جعفر صادق(ع) را به‌ منظور ارشاد آنان رهسپار ایران و شهر کاشان کردند.

«حرکت‌ از مدینه‌ به‌ سوی‌ مردم عاشق‌ اهل‌ بیت‌(ع) با هدف تبلیغ‌ و ارشاد مردم و حل‌ و فصل‌ مشکلات آنها در قالب‌ اقامه‌ نماز جمعه‌ و جماعت، سخنرانی‌ها، ملاقات حضوری‌ با مردم و در میان آنها بودن صورت گرفت.

حضرت به‌ کاشان رسید و در محله‌ فین‌ بزرگ ساکن‌ و پس‌ از مدتی‌ به‌ تقاضای‌ مردم و برای‌ دسترسی‌ آسان‌تر سایر مردم این‌ نواحی‌ به‌ منطقه‌ اردهال آمدند، به‌ مدت ٣ سال در میان عاشقان دلباختگان اهل‌ بیت‌(ع) به‌ ارشاد مردم پرداختند، تا اینکه‌ امامزاده سلطانعلی‌ از نفوذ زیادی‌ در بین‌ مردم برخوردار گشت‌ و این‌ باعث‌ ترس حاکم‌ اردهال که‌ زرین‌ کفش‌ نام داشت، شد و او سپاهی‌ را برای‌ قتل‌ حضرت به‌ منطقه‌ فرستاد و حضرت از طرف عده‌ای‌ از مخالفین‌ از جمله‌ زبیر نراقی‌ و جماعتی‌ دیگر که‌ عداوت ائمه‌ معصومین‌(ع) را در دل‌های‌ خود داشتند، مورد حمله‌ قرار گرفتند.

در این‌ هنگام یکی‌ از یاران حضرت پیکی‌ را به‌ فین‌ کاشان فرستاده و تقاضای‌ کمک‌ از یاران حضرت در کاشان می‌نماید، یاران حضرت در کاشان نیز تا از این‌ خبر مطلع‌ می‌شوند عزم کمک‌ به‌ حضرت می‌کنند و هر کدام چوب و نیزه‌ای، که‌ به‌ عنوان سلاح رایج‌ آن زمان کاربرد داشت، را به‌ همراه خود برداشته‌ و به‌ سوی‌ اردهال می‌شتابند، اما دیر رسیده و وقتی‌ به‌ آنجا رسیده با پیکر مطهر حضرت و یارانش‌ مواجه‌ می‌شوند.

حضرت علی‌ بن‌ محمد باقر(ع) در سال ١١٦ هجری‌ قمری‌ با یاران خود به‌ جنگ‌ با کفر زمانه‌ می‌پردازد و پس‌ از رشادت‌های‌ فراوان سرانجام در ٢٧ جمادی‌ الثانی‌ در دره ازناوه به‌ شهادت رسید و سر مبارکش‌ را از تن‌ جدا نموده و برای‌ حاکم‌ جور وقت‌ در شهر قزوین‌ ارسال نمودند، در این‌ هنگام مردم فین‌ به‌ سوگواری‌ پرداخته‌ و با گریه‌ و نوحه‌ خوانی‌ جنازه بی‌سر و مطهر حضرت را در قالی‌ پیچیده و در چشمه‌ آبی‌ در نزدیکی‌ قتلگاه غسل‌ داده و کمی‌ بالاتر از چشمه‌ دفن‌ می‌کنند که‌ هم‌ اکنون مقبره و بنای‌ امامزاده حضرت سلطان علی‌ بن‌ محمد باقر(ع) در آنجا قرار دارد.

شناسنامه علی بن امام محمد باقر(ع)

نام: علی

کنیه: اباالحسن- طاهر

پدر: محمد بن علی بن الحسین(ع)

مادر: ام ولد

نوع ماموریت: نائب خاص امام پنجم و امام ششم(ع)

سال ورود به ایران: حدود ۱۱۳ ه. ق

حاکم دوران اعزام: هشام بن عبدالملک ۱۲۵-۱۰۵ ه. ق

سال شهادت: ۲۷ جمادی‌الثانی سال ۱۱۶ه. ق، حدود ۵۵ سال پس از واقعه کربلا

چگونگی شهادت: پس از جنگ نابرابر و جدا شدن سر از بدن

قاتل: از قم شامی ملعون و زرین کفش

محل شهادت و دفن: کربلای ایران، مشهد اردهال کاشان

خصوصیات ویژه حضرت

نسبی: فرزند بلافصل امام باقر(ع)، برادر امام صادق(ع) و پدر همسر امام کاظم(ع)

شخصیتی: نائب رسمی امام پنجم و ششم در منطقه ایران مرکزی

محل استقرار: کاشان، فین، خاوه و اردهال

منزلت و رشادت: شهید عظیم‌الشأن راه خدا در نبردی نابرابر با دشمنان دین به روش جدش امام حسین(ع)

شایان ذکر است آستان مقدس علی بن باقر(ع) در مشهد اردهال در ۴۵ کیلومتری جنوب غربی کاشان واقع است.

انتهای پیام. /

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha