به گزارش خبرگزاری حوزه، در ایامی که بهلحاظ شرایط و اقتضائات ملی و منطقهای، جامعه ما بیش از هر زمان دیگری نیازمند تقویت روحیه ایثار، جهاد و مقاومت است، پخش سریال "تانک خورها" به کارگردانی پرویز شیخ طادی از شبکه سوم سیما، اتفاق خوب و امیدوارکننده ای بهشمار میرود؛ مجموعهای که البته همچون هر اثر دیگری دارای ضعفهایی است اما نقاط قوت آن بهویژه از منظر شیوهی کارگردانی و ایفای نقش هنرپیشههای اصلی چنان است که باید آن را در زمره برگ برندههای رسانهملی در سالهای رخوت آمیز اخیر تلقی کرد.
در خصوص این سریال گرچه پیشتر گفته شده بود که اشاره به شکلگیری گردان زرهی ۷۷ خراسان دارد، اما تهیهکننده سریال این گمانه زنی را رد کرده و بیان داشته هرچند داستان سریال واقعی است اما شخصیتها و وقایع آن نه درباره شخص خاصی است و نه مختص به گردان یا گروههای ویژهای.
در توصیف رشادت مکانیکهای خراسانی
با این حال باید توجه داشت که"تانکخورها"عبارتی نامأنوس است، اما وقتی بدانیم این لقب تعمیرکاران خراسانی در جنگ بوده، مسأله برایمان جالب توجه خواهد شد؛ بچههای خراسانی که تعمیر و بازسازی تانکهای غنیمتی عراقی را انجام میدادند، نام "تانکخورها" را برای خودشان انتخاب کردهبودند و دیگر رزمندگان هم به همین نام و نشان، آنان را مورد خطاب قرار میدادند.
ماجرای سریال از آن جایی آغاز میشود که شخصیت هاشم دست طلا با بازی خوب و باور پذیر آرش مجیدی در یک کارگاه مکانیکی در مشهد فعال است. او شاگردی دارد به نام محسن با ایفای نقش سروش جمشیدی که شخصیتی بذلهگو و شوخ و شنگ است و سریال همچنین روایتگر قصه خانوادههای آنها در بستر عشق و درام است و در عین حال با فضاسازی مناسب دهه شصت، اشاراتی هم به مناسبات فرهنگی و اجتماعی این دوران دارد.
این مجموعه که در درون خود رگههایی از کمدی و طنز دارد، بهلحاظ کیفی اثری است متوسط رو به بالا که میتواند ضمن جلب نظر منتقدان بهطور نسبی، رضایت خاطر مخاطب عام تلویزیونی را نیز فراهم کند.
کارگردان نامآشنا و کاربلد
پرویز شیخطادی، کارگردان کاربلدی است که با دریافت سیمرغ برای فیلمهایی چون "روزهای زندگی" و نیز تولید آثاری همچون "شکارچی شنبه"، "امپراتور جهنم" و "آتش در گلستان" نشان داده که همچنان بر کارش تسلط دارد، ضمن آنکه حضور ایرج محمدی بهعنوان تهیهکننده را نیز باید از عوامل توفیق این سریال دانست.
از سوی دیگر ترکیب بازیگران، مجموعهای از هنرپیشههای پیشکسوت همچون ثریا قاسمی و احمد نجفی و چهرههای شناختهشدهای چون آرش مجیدی، سروش جمشیدی و علیرضا استادی است. ضمن آنکه به هر حال حضور بازیگرانی همچون بهراد خرازی و مهدی صباغی نیز چیدمان جالبی ایجاد کرده که مخاطب را با خود به دل ماجراهای سریال میکشاند.
استفاده بهجا و بهقاعده از عنصر "طنز"
تانکخورها از معدود آثار تلویزیونی است که در آن کارگردان استفاده مناسب و بهاندازهای از عنصر طنز داشته و این گونه نبوده که حالا در اثری درام و اجتماعی با درون مایه دفاع مقدس بخواهد به هر قیمتی و به هر بهانهای از مخاطب خود لبخند بگیرد و این نکته بسیار مهمی در تحلیل این سریال است که نباید از آن غفلت کرد.
از سوی دیگر در چند قسمت اخیر که دلهره و درام شرایط جنگی و بهخصوص غم و اندوه پس از شهادت برادر هاشم و حال و هوای خانواده او به تصویر کشیده میشود، مخاطب آثار مشهود هنرمندی کارگردان در خلق فضای دراماتیک و احساسی را نشانمیدهد که البته در این رابطه نباید از قدرت قلم نویسنده کار نیز غافل شد.
سکانسهایی که بار دیگر روایتگر غم و رنج خانوادههای شهداست؛ رنجی از جنس عزت و غیرت که در این زمینه نیز تیم سازنده موفق ظاهر شدهاند.
نشانهای خوب اما ناکافی برای رسانهملی
تولید و نمایش تانک خورها و سریالهایی از این دست از جمله الزاماتی است فراروی رسانهملی تا در عرصه تولید آثار نمایشی پاسخی هنری و رسانهای داده باشد به لاشخورهایی که در رسانه و فضای مجازی، به تحریف حقایق کشور در دهه شصت پرداخته و با این شگردهای خائنانه و مزورانه میکوشند که یأس، ناامیدی، افسردگی و نگرانی را در سطح اجتماع پمپاژ کنند و شکی نیست که در این میان، نشانه گیری اصلی شان نیز نسل جوانی است که همچنان نسبت به بسیاری از حقایق کشور در مقاطع مهمی چون دفاع مقدس، ناآشنا و کم اطلاع است. این سریال به خوبی حضور اقشار مختلف مردم در عرصه دفاع از کشور بر اساس آرمان های دینی و ارزش های انقلابی را روایت می کند و این یعنی نفی تلاش های همان لاشخورهایی که می خواهند القا کنند که توده های مردم کاری به انقلاب و دفاع مقدس نداشته اند.
البته تمجید نسبی از چنین سریالی نباید تلقیگر این دیدگاه باشد که تلویزیون عیب و ایرادی بهخصوص در امر سریال سازی ندارد بلکه اینها میتواند بارقههای امیدی باشد نسبت به خروجی رسانهملی تا بهره گیری حداکثری از ظرفیت فیلم و سریال در جنگ روایتها، دست برتر را در این معرکه تمامعیار داشتهباشد.
سید محمد مهدی موسوی
