حسین سلطانی فرد طلبه حوزه علمیه تهران، دکترای فقه و حقوق دانشگاه تهران و پژوهشگر نمونه مقاله سطح ۴ جشنواره علامه حلی، با موضوع بررسی فقهی و حقوقی کارکرد افلام خلاعیه (پورنو) در درمان اختلالات جنسی، با خبرنگار خبرگزاری حوزه در خصوص علت انتخاب این موضوع به گفتگو نشسته است که در ادامه آن را می خوانیم.
به چه علت این موضوع را برای پژوهش انتخاب کردید؟
از آنجا که این موضوع تاکنون کمتر از منظر فقهی و حقوقی مورد توجه قرار گرفته است، این پژوهش با استناد به آیات، احادیث، و اصول فقهی تلاش کرده تا حکم این مسأله و حالت‌های مختلف آن را استنباط کند. هدف اصلی این است که با ارائه نگاهی جامع، دقیق و مستند، هم به دغدغه‌های فقهی پاسخ داده شود و هم مبنایی علمی برای تصمیم‌گیری‌های حقوقی و درمانی فراهم گردد، تا راه‌حل‌هایی اخلاق‌محور و متناسب با نیازهای واقعی جامعه ارائه شود.
هدف دیگری که باعث نگارش این مقاله شده است، بررسی یکی از مسائل نوظهور و چالش‌برانگیز در حوزه درمان اختلالات جنسی از منظر فقه و حقوق بوده است. علم سکسولوژی که در زبان فارسی به «کامش‌شناسی» تعبیر می‌شود، دانشی نوپدید است که به درمان مشکلات جنسی می‌پردازد. این اختلالات، به‌ویژه در جوامع مدرن، از دغدغه‌های اساسی خانواده‌ها و جامعه به شمار می‌رود، زیرا می‌توانند پایداری زندگی زناشویی را تهدید کرده و باعث آسیب به بنیان خانواده شوند.
به نظر شما نسخه ای که متخصصان این حوزه برای این بیماری ارائه می‌دهند مناسب روح و روان انسان است؟
متخصصان این حوزه برای رفع این مشکلات، راهکارهای مختلفی پیشنهاد داده‌اند؛ برخی از این راهکارها با مبانی دین و اخلاق سازگار است و برخی دیگر، مانند تماشای فیلم‌های پورنو، با این ارزش‌ها در تضاد است. از همین‌رو، پرداختن به این موضوع از منظر شرعی و قانونی امری ضروری به نظر می‌رسد، تا جایگاه این نوع درمان در چارچوب آموزه‌های دینی و اخلاقی به‌روشنی مشخص شود.
آیا درمان جنسی، راه حل مناسبی برای مشکلات این است؟
درمان جنسی با استفاده از ابزارهایی همچون تماشای فیلم‌های پورنو، نمی‌تواند به‌عنوان یک راه‌حل مناسب و فراگیر در تمامی جوامع پذیرفته شود. در بسیاری از فرهنگ‌ها، این روش به دلیل تعارض با باورها و ارزش‌های اخلاقی و دینی نه تنها مورد پذیرش نیست، بلکه اثرات مخرب اجتماعی و روانی نیز به دنبال دارد. این اثرات می‌تواند شامل کاهش احترام به روابط زناشویی، افزایش تمایلات انحرافی و تهدید بنیان خانواده باشد.
پژوهشگران برجسته در رشته سکسولوژی در غرب، از جمله جاستین میلر، استیفن ساموت و میتزی پرادو، تحقیقات فراوانی در خصوص اثرات زیان‌بار جسمی و روانی تماشای فیلم‌های پورنو انجام داده‌اند. به‌عنوان مثال، استیفن ساموت بیان کرده که تماشای فیلم‌های پورنو می‌تواند به تغییرات زیستی و روانی در مغز منجر شود، مشابه اعتیاد به مواد مخدر که بر روابط و عملکرد فرد تأثیرات منفی می‌گذارد. علاوه بر این، تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف مفرط پورنوگرافی می‌تواند به مشکلات روانی همچون اضطراب، افسردگی و انزوای اجتماعی منجر شود.
در این موضوع دستور خاصی در دین اسلام و روایات وجود دارد؟
در دین اسلام، تماشا کردن فیلم‌های پورنو، حتی بدون قصد لذت، از دیدگاه مشهور فقیهان حرام است. دلیل ممنوعیت آن را باید در مدلول روایات و مذاق شریعت جستجو کرد، به‌ویژه به‌خاطر مفاسد فردی و اجتماعی که از این کار ناشی می‌شود. با این حال، اسلام دینی منعطف است که برای انسان بن‌بست ایجاد نمی‌کند و در شرایط خاص، یعنی در فرض اضطرار و انحصار درمان، ممکن است تنها در حد ضرورت، تماشای این فیلم‌ها تجویز شود. البته باید توجه داشت که روان‌درمانگران نباید تماشای فیلم‌های پورنو را به‌عنوان یک راه‌حل درمانی پیشنهاد دهند، چرا که این عمل عموماً نه تنها کمکی به بهبود مشکلات جنسی نمی‌کند، بلکه می‌تواند نتایج معکوس به‌دنبال داشته باشد و به آسیب‌های روانی و اجتماعی منجر شود.
به طور کلی درمان‌هایی که روانشناس ها و روان درمان های غربی تجویز می کنند، درمان مناسبی برای انسان محسوب می‌شود؟
بسیاری از روش‌هایی که توسط روان‌درمان‌ها یا متخصصان علم سکسولوژی پیشنهاد می‌شود، در چارچوب دانش تخصصی و بر اساس مطالعات علمی طراحی شده‌اند و می‌توانند در درمان اختلالات جنسی مؤثر و مفید باشند. این روش‌ها اغلب بر پایه اصول علمی و تجربیات بالینی بنا شده‌اند و در موارد بسیاری، نتایج مثبت و پایداری را به همراه دارند.
در پایان، یاد مرحوم دکتر رضوان طلب، استاد فقید حوزه و دانشگاه را گرامی می‌دارم که مشوق بنده در انجام این پژوهش بودند. از شما نیز بابت زمانی که برای این مصاحبه اختصاص دادید، صمیمانه تشکر می‌کنم.
