حجت‌الاسلام عبدالرضا نظری، استاد مؤسسه عالی امام صادق (ع) کرمان، در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری حوزه در کرمان به بیان اهمیت و ویژگی‌ها و اعمال شب قدر پرداخت.
وی با اشاره به مفهوم «قدر» به معنای تقدیر و اندازه‌گیری، توضیح داد که خداوند متعال در این شب حوادث یک سال را تقدیر می‌کند و اموری مانند زندگی، مرگ، رزق، سعادت و شقاوت انسان‌ها را مقدر می‌گرداند.
استاد مؤسسه عالی امام صادق (ع) کرمان افزود: قرآن کریم به صراحت بیان نمی‌کند که شب قدر کدام شب است، اما با جمع‌بندی آیات مختلف می‌توان فهمید که این شب در ماه مبارک رمضان قرار دارد. از جمله آیاتی که به این موضوع اشاره می‌کنند، آیه ۳ سوره دخان «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فی لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ» و آیه ۱۸۵ بقره «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ» هستند. همچنین در سوره قدر آمده است: «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» لذا از این آیات استفاده می‌شود که قرآن در یک شب مبارک در ماه رمضان، که همان شب قدر است، نازل شده است.
حجت‌الاسلام عبدالرضا نظری با اشاره به روایات ائمه اهل بیت (ع) بیان کرد: شب قدر در ماه رمضان و احتمالاً یکی از شب‌های نوزدهم، بیست و یکم یا بیست و سوم این ماه است.
وی تأکید کرد: عدم تعیین دقیق این شب به جهت تعظیم و احترام به آن بوده است تا بندگان خدا با گناهان خود به آن اهانت نکنند. در مقابل، در میان اهل سنت، شب بیست و هفتم ماه رمضان به عنوان شب قدر معروف است.
استاد سطح عالی حوزه با تاکید به توسل به اهل بیت (ع) در شب قدر اظهار داشت: شب قدر، شب ولایت است و اهل بیت (ع) صاحبان حقیقی این شب هستند. در این شب، اوامر الهی در مورد انسان‌ها بر ایشان نازل می‌شود تا در طول سال اجرا شود. بنابراین، توسل به اهل بیت (ع) در این شب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
اعمال شب‌های قدر
کارشناس دینی در ادامه به اعمالی که در شب‌های قدر توصیه شده است، اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین اعمال، احیا و شب‌زنده‌داری است. امام باقر (ع) فرموده‌اند: «هر کس شب قدر را احیا بدارد، خداوند گناهان او را می‌آمرزد.» همچنین شیخ عباس قمی نقل کرده که امام باقر (ع) در شب‌های بیست و یکم و بیست و سوم تا نیمه‌شب دعا می‌خواندند و سپس به نماز می‌پرداختند.
حجت‌الاسلام نظری به اهمیت حضور در مسجد در شب قدر تاکید کرد و گفت: معصومان (ع) نسبت به حضور در مسجد در این شب حساسیت ویژه‌ای داشتند. به عنوان مثال، امام صادق (ع) حتی در حال بیماری شدید، دستور دادند که او را به مسجد پیامبر (ص) ببرند و تا صبح شب بیست و سوم در آنجا ماندند. یحیی بن رزین نقل کرده است: «کانَ اَبُو عَبْدِ اللّهِ مَریضا مُدْنِفا فَأَمَرَ فَأُخْرِجَ اِلی مَسْجِدِ رَسُولِ اللّهِ فَکانَ فیهِ حَتّی أَصْبَحَ لَیْلَةَ ثَلاثٍ وَ عِشْرینَ مِنْ شَهْرِ رَمَضانَ؛ امام صادق (ع) بیماری شدیدی داشت، دستور داد او را به مسجد پیامبر (ص) [با همان حال] ببرند. پس حضرت تا صبح شب بیست و سوم ماه رمضان در آنجا باقی ماند.»
مراسم قرآن بر سرگرفتن
وی همچنین ضمن بیان مراسم قرآن بر سرگرفتن در شب قدر بیان کرد: این عمل در سیره معصومان (ع) دیده می‌شود و در جامعه تشیع به خوبی جای خود را یافته است. امام صادق (ع) فرموده‌اند: «برای سه شب قرآن کریم را مقابل خود قرار دهید و آن را بگشایید و بخوانید: اَللّهُمَّ اِنّی أَسْئَلُکَ...»
برپایی نماز جماعت
استاد مؤسسه عالی امام صادق (ع) کرمان با اشاره به اهمیت نماز جماعت در ماه رمضان و به ویژه در شب قدر تصریح کرد: پیامبر اکرم (ص) فرموده‌اند: «مَنْ صَلّی مِنْ اَوَّلِ شَهْرِ رَمَضانَ اِلی آخِرِه فی جَماعَةٍ فَقَدْ اَخَذَ بِحَظٍّ مِنْ لَیْلَةِ الْقَدْرِ؛ کسی که از اول تا آخر ماه رمضان در نماز جماعت حاضر شود، بهره‌ای از شب قدر گرفته است.»
وی با ابراز تأسف از تعطیلی نماز جماعت صبح در برخی مساجد در شب قدر، تأکید کرد که معصومان (ع) حتی در سخت‌ترین شرایط نیز نماز جماعت را ترک نمی‌کردند. حضرت علی (ع) فرموده‌اند: «شب بیست و سوم در عین حالی که باران شدیدی آمده بود و مسجد مدینه را گل و آب فرا گرفته بود، رسول خدا (ص) ما را به نماز وامی داشت.» سپس فرمودند: «فَصَلّی بِنا رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه وسلم وَ إِنَّ أَرْنَبَةَ اَنْفِهِ لَفِی الطّینِ؛ پس رسول خدا (ص) با ما نماز جماعت خواند، در حالی که نوک بینی حضرت در گل فرو رفته بود.»
تفکر و فعالیت علمی
استاد سطح عالی حوزه تفکر در شب قدر را مهم عنوان کرد و گفت: تفکر در صفات الهی، ضعف‌های خود، هدف خلقت و معاد می‌تواند انسان را به عبودیت خداوند نزدیک کند. موضوعات زیادی برای تفکر مفید وجود دارند؛ تفکری که به حرکتی رو به جلو بیانجامد و انسان متفکر را گامی به پیش برد. تفکر در صفات و کمالات الهی و ضعف‌ها و نقص‌های خود، هدف از خلقت هستی و انسان، معاد و مسیر نهایی انسان و چیزهای دیگر می‌تواند انسان را متوجه وظیفه خود کند و او را به هدف خلقت و عبودیت خدای متعال نزدیک کند.
حجت الاسلام نظری ادامه داد: علاوه بر این، فعالیت علمی از جمله تعلیم، تعلم، نوشتن و مطالعه نیز از برنامه‌های مهمی است که در شب قدر توصیه شده است.
وی به علامه طباطبایی اشاره کرد و یادآور شد: علامه تألیف تفسیر المیزان را در شب قدر به پایان رساند و در پایان تفسیر شریف «المیزان» می‌نویسد: «کتاب تمام شد و حمد مخصوص خداست و فراغ از تألیف آن در شب مبارک قدر بیست و سوم ماه رمضان سال هزار و سیصد و نود و دو هجری اتفاق افتاد.»
نظر شما