به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد،  همایش نقش مشهد در انقلاب اسلامی ،  با یادآوری خاطرات روز های نهم و دهم دی ماه 1357 در فرهنگسرای انقلاب شب گذشته با حضور خانواده های شهدای انقلاب مشهدو جمعی از مسئولان برگزار شد.

نهم ودهم دی ماه 1357، از روزهای خونین و فراموش ناشدنی در تاریخ تحولات اجتماعی مشهد است؛ زیرا دهها نفر از مبارزان مسلمان توسط نیروهای رژیم پهلوی به خاک و خون کشیده شدند. این واقعه بازتاب گسترده ای در خارج و داخل ایران داشت و ضربه های سختی به بدنه پیکر نیمه جان رژیم منحوس پهلوی گذارد. از این رو، بررسی نقش روحانیت در این رویداد و نتایج آن، گوشه ای از تاریخ انقلاب اسلامی را روشن می سازد... اتفاقهای عصر نهم دی ماه که پس از پایان راهپیمایی صبح روز نهم و شهادت تنی چند از مردم رخ داد، باعث شد تا«یکشنبه خونین مشهد» در تاریخ مبارزات مردم شکل گیرد.

*کشتار در خیابانهای مشهد

مردم مشهد در روز یکشنبه، بی خبر از تصمیم نظامیان برای کشتار آنها، مانند روزهای قبل به خیابان آمدند. نظامیان رژیم مصمم به انتقام گیری از مردم به خاطر تظاهرات روز پیشین بودند.

اتومبیلها نیز در خیابانهای شهر مشهد از خطر تانکهای ارتش در امان نماندند. اگر کسی با وسایل نقلیه شخصی خود برای انجام کاری از خیابانها و کوچه های شهر عبور می کرد، مورد هدف گلوله قرار می گرفت.

کاشف حسینی که خود از مجروحان حادثه دهم دی می باشد، به خبرنگار خبرگزاری حوزه درباره  این حادثه گفت: «عصر همان روز (9/10/1357) سه نفر از ارتشی هایی را که به قتل رسیده بودند، در میدان شهدا به دار آویختند. اما ظاهراً ارتش، جنازه ها را شب به داخل پادگان منتقل می کند به همراه لباسهای نو؛ حتی چکمه نویی که به پایشان کرده بود، در معرض دید ارتشیان قرار می دهد و به آنها می گوید: نگاه کنید؛ مردم شما را این جوری می کشند. ارتشیان با دیدن این صحنه ها به شدت عصبانی شدند... سربازان و درجه داران با دستور فرماندار نظامی، دیگر دنبال بهانه ای نمی گشتند. نیاز به صفوف فشرده راه‌پیمایان نداشتند؛ با اسکورتی منظم، در شکل کارناوال مرگ حرکت کردند و پادگان را به قصد آدم کشی بی سابقه و با راه اندازی جوی خون تاریخی خویش، ترک نمودند.

*خاطرات مسئول حسینیه آیت‌الله العظمی خامنه‌ای در مشهد

 این همایش در حالی برگزار شد که حاج علی  شمقدری یکی از یاران انقلابی که در کنار رهبر معظم انقلاب در آن روز ها حضور داشت و هم اکنون مسئول بیت و حسینیه آیت الله خامنه ای  در مشهد هستند به نقل از خاطراتی از مقام معظم رهبری و فعالیت های ایشان می پردازد .

وی با اشاره فرمایشات مقام معظم رهبری درباره تاریخی بودن نهم و دهم دی ماه 57 مشهد ادامه می دهد: مقام معظم رهبری درباره روز یکشنبه خونین مشهد این گونه بیان می کنند؛« آن روز، روز عجیبی بود. خبرهایی که می رسید، نشان دهنده کمال وحشی گری و جنایت دستگاه بود. از جمله خبرها این بود که ماشین های ارتشی در خیابانها راه افتادند و هر جا صف نفت یا صف نان، که آن روزها زیاد دیده می شد، می بینند به رگبار می بندند. عده ای از زنان و مردان، بچه و کوچک و بزرگ را در میان صف ها به رگبار بسته اند که بعضی شهید و مجروح شدند.

شمقدری ادامه داد: در این روز، عده ای از مردم به عنوان اعتراض به جنایت های روز گذشته و کسب تکلیف و ادامه مبارزه، در اطراف بیت علما و روحانیون تجمع کرده بودند و به تدریج بر تعداد اجتماع کنندگان اضافه می شد و به این صورت در چهارراه شهدا، جمعیتی انبوه گرد هم آمده بودند.

وی  در قسمتی دیگری از بیان خاطراتش از سال 57 بیان می کند: تیراندازی مأموران از داخل ساختمان نیروی پایداری و استقامت مردم برای تصرف آن پایگاه، آن جا را به میدان نبرد، مبدل ساخته بود. نیروهای نظامی رژیم در این روز، علاوه بر اینکه مردم مشهد را مورد هدف رگبار سلاح های سبک و سنگین خویش قرار دادند، گروه زیادی را هم بازداشت کردند. بیشتر دستگیرشدگان از کسانی بودند که آن روز، نزدیک چهارراه شهدا، جلو منزل آیة الله  سیدعبدالله شیرازی، مسجد کرامت، مقابل نیروی پایداری و کوچه های اطراف آن اجتماع کرده یا در حال عبور از این مکانها بودند.

 شمقدری در خصوص فعالیت  های مقام معظم رهبری در  مسجد کرامت مشهد بیان می کند: مسجد کرامت واقع در چهارراه شهدا در دوران مبارزات مردم مشهد، مرکز و ستاد عملیاتی تظاهرات و راه پیمایی ها و رهبران انقلاب اسلامی بود. در روز یکشنبه خونین به دلیل اجتماع مردم و به تصور اینکه رهبران نهضت در این پایگاه مستقرند، نیروهای نظامی به مسجد و مردم اطراف تعرض می کنند و تعدادی از آنان را در این مکان، شهید و مجروح می سازند.

مسئول بیت و حسینیه آیت الله خامنه ای  در مشهد ، همچنین به نقل از خاطره ای از  آیت الله  خامنه ای درباره موقعیت و وضعیت این مسجد، عنوان می کند: مقام معظم رهبری در خاطراتشان درباره این حادثه می فرمایند؛ «صبح دهم دی ماه که می خواستیم به مسجد کرامت برویم، به ما گفتند صبر کنید، ببینیم حول و حوش مسجد چه خبر است؛ برای ارزیابی درست تر، یک نفر را فرستادیم، بعد از مدتی برگشت و گفت آن جا غوغایی است، ماشینهای ارتشی به میزان زیادی سر چهارراه نادری (شهدا) که محل مسجد کرامت است، جمع شده اند. چهارراه نادری (شهدا) حد و مرز حضور پلیس و ارتش بود.

 شمقدری به نقش علماو روحانیت در این حادثه اشاره کرد   و افزود: منزل آیت الله سید عبدالله شیرازی که در آن زمان از مراجع معروف و شناخته شده ای بود  یکی از پایگاه های انقلابیون به حساب می آمد و بر همین اساس، عصر روزیکشنبه خونین مردم برای اطلاع یافتن از اوضاع پیش آمده، در چهارراه شهدا- نادری سابق- و اطراف منزل آیت  سید عبدالله شیرازی حضور می یابند. مأموران رژیم برای پراکنده ساختن مردم به آن جا یورش می برند که بر اثر این تهاجم، گروهی را مجروح و شهید می کنند.

وی خاطر نشان کرد: در پی حوادث روزهای خونین نهم و دهم دی ماه در سال1357، حضرات آیات مرحوم میرزا جوادآقا تهرانی، علی فلسفی، مرحوم ابوالحسن شیرازی، سید عزالدین حسینی زنجانی و حسینعلی مروارید و... اعلامیه ای مبنی بر محکومیت جنایتهای رژیم پهلوی و حمله به منزل آیت العظمی سیدعبدالله شیرازی در مشهد، صادر کردند.

*یاد و خاطره شهدا ادامه دهنده آرمان‌های امام خمینی

محمدآصفی یزدی ، دبیر همایش  نقش مشهددر انقلاب اسلامی  در قسمت دیگری از این برنامه گفت: یادوخاطره شهدای انقلاب اسلامی ، کسانی که  در مسیر اهداف  انقلاب اسلامی گام برداشتند ، بسیار تأثیر گذار خواهد بود ،زیرا می تواند ادامه دهنده آرمان های امام خمینی (ره) وشهدای انقلاب باشد.

وی بابیان اینکه امروز مسیر انقلاب هیچ تغییری نکرده است و هدف برگزاری این برنامه ها هدایت نسل های آینده  به سمت اهداف انقلاب است ، افزود: فرهنگسرای انقلاب و تمام کسانی که امروز در این عرصه فعالیت می کنند  قصد دارند پیام امام خمینی (ره) به عنوان بنیان گذار این انقلاب  وهمه کسانی که در این راه به شهادت رسیدند ، بیان کنند.

معاون صدای مرکز خراسان رضوی  خاطر نشان کرد: ایثارگری و خودگذشتگی که در این برهه از زمان اتفاق افتاد، با بهره گیری از شیوه های مختلف  به نسل های آینده انقلاب اسلامی باید بتوانیم به  لحاظ علمی این پیام را در سرتاسر دنیا منتقل کنیم .

وی با تقدیر از فعالیت فرهنگسرای انقلاب گفت :  توجه به تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی در مشهد، که  در این فرهنگسرا تعریف شده است یک سرمایه بزرگ است .

*گرامی داشت استاد سرویها  شاعر پیکسوت انقلابی

 در بخشی دیگری از برنامه محمود اکبرزاده  ومحمدجواد غفورزاده شفق  از شاعران انقلابی مشهد   با قرائت اشعار و بیان خاطراتی از زنده یاد قاسم سرویها شاعر پیشکسوت انقلابی یادش را گرامی داشتند.

استاد قاسم سرویها که از مبارزان قبل از انقلاب و از همراهان رهبر معظم انقلاب، شهید هاشمی نژاد و بزرگان مشهد مقدس بود علاوه بر خادمی بارگاه حضرت رضا (ع) پدر 2 شهید و یک آزاده نیز بود.

گزارش تصویری از حوادث 9و10 دی ماه 57 برای اولین بار

در این همایش پس از34 سال فیلم حوادث نهم و دهم دی ماه سال 57 برای اولین بار به نمایش گذاشته شد این فیلم از علی مقدم هنرمند و عکاس انقلاب اسلامی است که سالهای پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و تحولات مشهد مقدس را  به تصویر کشیده است این فیلم  که برای  مدت یک ساعت و نیم آماده شده است، یادآور  خاطراتی برای خانواده شهدای حاضر در سالن اجتماعات فرهنگسرای انقلاب بود،  تصاویری ازکشتار بی رحمانه مردم توسط رژیم منحوس پهلوی بود چیزی بود که در نهایت اشک بر چشمان حاضران جاری کرد.

در بخشی دیگری از این فیلم به تأثیر حضور روحانیت و رهبران انقلابی مشهدکه در پیشاپیش همه اجتماعات حضور داشتند؛ آیت الله خامنه ای ، آیت الله عبدالله شیرازی، آیت الله واعظ طبسی،  و شهید هاشمی نژاد هستند  که در این فیلم بخشی از حرکت های  علمای مشهد برای دعوت مردم برای مبارزه با رژیم پهلوی را نشان می دهد.

رونمایی از پایگاه اینترنتی جامع نقش مشهد در انقلاب اسلامی  با عنوان Mashhad- enghelab.irبرای اولین بار در مشهد، که به معرفی افراد فعال انقلابی مشهد و موثر در مشهد می پردازد سیره شهیدان انقلاب اسلامی را بیان می کند.

 نرم افزار چند رسانه ای انقلاب اسلامی مشهد مقدس با عنوان روزهای بی قراری  این محصول در قالب فایلهای متنی ، صوتی، و تصویری و به صورت برنامه چند رسانه ای به بررسی و تشریح روند انقلاب اسلامی در مشهد مقدس مقدس می پردازد:  از جمله موضوعات؛ دیباچه(جریان شناسی انقلاب اسلامی در مشهد)، مشعل داران (مرعفی رهبران و پیشگامان نهضت)، خاستگاه های نهضت( معرفی مراکز و گروه های فعال )... از جمله موضوعات این نرم افزار است .

* رونمایی از مجله تخصصی نقش شهدا در انقلاب

همچنین مجله تخصصی نقش مشهد در انقلاب اسلامی  که با همکاری سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری مشهد،حوزه هنری خراسان ، دانشگاه فردوسی مشهد در این مراسم رونمایی شد .

این مجله تخصصی به بررسی  انقلاب اسلامی ایران و مطالعات شیعی در غرب انگلیسی زبان،  روز شمار دی ماه خونین مشهد، سیری در زندگی و مبارزات آیت الله العظمی سید یونس اردبیلی ، نگاهی به نقش روحانیت مبارز در خراسان ، تأثیر در گذشت و تشییع جنازه حجت الاسلام احمد کافی بر جریان انقلاب اسلامی در مشهد، شهرداری مشهد در انقلاب اسلامی ... از جمله موضوعات این مجله  تخصصی است.

در بخشی پایانی این برنامه از خانواده شهدای نهم و دی ماه 57 و همچنین شهدای فتنه 88 به پاس صبر و استقامت شان تقدیر شد

گزارش: زهرا حسینی