آقای شیخ صادق العثمانی مدیر امور اسلامی اتحادیه موسسات اسلامی برزیل در مصاحبه با سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، ضمن اشاره به پیشینه حضور مسلمانان در برزیل، گزارشی آماری از وضعیت مسلمانان و مساجد این کشور در شرایط کنونی داشت و آینده مسلمانان و به خصوص پیروان اهل بیت را خوب پیش بینی کرد:

* جناب آقای شیخ صادق العثمانی شما مدیر امور اسلامی اتحادیه مؤسسات اسلامی برزیل هستید. فکر میکنم این نهاد دینی، بزرگترین موسسه مرتبط به مسلمانان باشد. درست است؟

بله،  این مؤسسه شامل مؤسسات متعدد اسلامی خیریه و از بزرگ ترین مؤسسات اسلامی آمریکای جنوبی به شمار می­رود که در ساختن مساجد و مدارس اسلامی و عربی فراوانی سهیم بوده و در زمینه تبلیغات اسلامی و امور خیریه نیز فعالیت دارد.

* قبل از اینکه به فعالیت های شما و این موسسه بپردازیم، بفرمایید که پیشینه حضور مسلمانان در برزیل به چه زمانی بر می گردد؟

مسلمانان برزیل یک تاریخ کهن و یک تاریخ جدید دارند. تاریخ قدیم آنها به پیش از کشف آمریکای لاتین توسط کریستف کلمب برمی­گردد؛ چراکه مسلمانان صد وپنجاه سال پیش از کلمب، آمریکای لاتین را کشف کردند و این واقعیتی است که در برخی مراکز تحقیقاتی و فرهنگی و موزه ها به ثبت رسیده و مدارک و اسنادی وجود دارد که این ادعا را ثابت می­کند. من کتابی دارم که سه سال پیش چاپ شد با عنوان " المسلمون بامریکا الجنوبیه و العودة الی الجزر". من در این کتاب به طور تفصیلی به تاریخ اسلام و مسلمانان در این قاره پرداخته ام. در مورد تاریخ جدید مسلمانان برزیل نیز باید بگویم پس از جنگ جهانی اول حدود سال 1916 مسلمانان به برزیل و آمریکای لاتین هجرت کردند و پس از آن هجرت دوم مسلمانان پس از پیمان بالفور و اشغال فلسطین صورت گرفت که هجرت مسلمانان از سرزمین شام به ویژه فلسطین و اردن و لبنان و سوریه به برزیل صورت گرفت و هجرت سومی نیز در دهه شصت صورت گرفت که مسلمانان شام  و برخی کشورهای عربی به علت بحران های اقتصادی به فکر مهاجرت افتادند و راهی آمریکای لاتین به ویژه برزیل شدند. در این زمان ها مهاجران مسلمان برزیل رفته رفته به فکر تجارت و صنعت افتادند و توانستند قدرتمند شوند و شرکت های متعددی تاسیس کنند و تجار و پزشکان و مهندسان فراوانی میان این مهاجران رشد یافت و مساجد و مدارس و بیمارستان های بسیاری نیز تاسیس شد.

* در حال حاضر چند مسجد در برزیل فعالیت دارد؟

هم اکنون بیش از 120 مسجد در تمام ایالت های برزیل وجود دارد.

* تمرکز مسلمانان و مساجد برزیل در کدام شهر است؟

بیشتر اینها در شهر سن پائولو واقع است که قلب اقتصادی برزیل و آمریکای لاتین است. ساکنان این شهر 30 میلیون هستند و اکثر مسلمانان هم در آنجا سکونت دارند که بیشتر آنها از لبنان و سوریه و سپس فلسطین و کشورهای دیگر هستند مانند مراکش و الجزائر و تونس و ایران و غیره. در ابتدای دهه هشتاد مؤسسات و مراکز دیگری نیز در برزیل تاسیس شد و اکنون بیش از 180 مرکز و مؤسسه اسلامی در برزیل وجود دارد و شاهد این هستیم که برخی از مسلمانان مهاجر توانسته اند به پارلمان و دولت راه بیابند و مناصبی چون معاون رییس جمهور را به دست بیاورند. اکنون بیش از 20 نماینده عرب داریم که توانسته اند به سیاست و احزاب راه پیدا کنند.

* از نظر سیاسی هم گویا این کشور روابط تنش آمیزی با کشورهای اسلامی ندارد.

برزیل در واقع کشوری است که حامی فلسطین است و فلسطین را به رسمیت شناخته و همچنین کشورهای دیگر آمریکای لاتین مانند آرژانتین نیز و شیلی و بولیوی نیز مواضعی مشابه با برزیل در مورد مسایل عربی و اسلامی دارند و به طور ویژه برزیل و این کشورها روابط محکمی با جمهوری اسلامی ایران دارند هم در زمینه سیاسی و هم در زمینه تجاری. تقریبا چهار سال پیش بود که رییس جمهور پیشین ایران به برزیل سفر کرد و با رییس جمهور برزیل دیدار کرد.

* فکر کنم در آن سفر، آقای احمدی نژاد دیداری هم با مسئولان مراکز اسلامی داشتند. درست است؟

بله ایشان از برخی مراکز اسلامی نیز بازدید کرد و من نیز از میهمانان استقبال از ایشان بودم و همکاری خوبی میان برزیل و ایران برقرار شد.

* اینطور که به نظر می رسد و آمارها، بیانگر آن است، برزیل و به طور کلی کشورهای آمریکای لاتین زمینه بالایی برای پذیرش اسلام دارند. روحانیون و مبلغانی که به این کشورها سفر کرده اند و حتی روحانیونی که برای نظارت بر ذبح شرعی به برزیل رفته اند، شاهد مثال های فراوانی از این موضوع ذکر می کنند. شما به عنوان شخصیتی روحانی که در آن دیار مستقر هستید، زمینه برای پذیرش اسلام را در برزیل چگونه می بینید؟

به طور کلی می­توان گفت که برزیل و قاره آمریکا بستر بسیار مساعدی برای تبلیغ و پذیرش اسلام است و جوانان برزیلی هیچ دشمنی و کینه ای با مسلمانان ندارد و نژاد پرست نیستند و آزادی مطلق برقرار است و زنان کاملا آزاد هستند تا حجاب داشته باشند و مردم برزیل احترام زیادی برای مسلمانان قائل هستند و از این رو شایسته است که ما توجه و اهتمام بیشتری به آمریکای لاتین به ویژه برزیل داشته باشیم، زیرا برزیل قلب تپنده آمریکای لاتین است و اکثر مهاجران مسلمان نیز در برزیل سکونت دارند.

* آیا از تعداد مسلمانان برزیل آماری دارید؟

به طور تقریبی می­توان گفت سه و نیم میلیون مسلمان در برزیل  سکونت دارند.

* در مطلبی در اینترنت می­خواندم که بسیاری از شیعیان برزیل، لبنانی هستند و ظاهرا مرکز اسلامی نیز دارند. درست است؟

بله برادران شیعه هم در آنجا نمازخانه و حسینیه و روحانیون و فعالان آموزشی و مدارس مختلفی دارند از جمله مدرسه بزرگی در شهر "فوز دو ایگواسو" که مدرسه بزرگی است و بیش از هفتصد دانش آموز دختر و پسر دارد و مدرسه دیگری نیز برای آموزش عربی و اسلام دارند.

* رابطه شما با شیعیان برزیل چگونه است؟

رابطه خوبی داریم. به طور طبیعی ما از طریق اتحادیه با آنها در ارتباط هستیم. اتحادیه در واقع مؤسسه ای سنی است اما روش ما روش اسلام متمدن و روشنفکرانه است و اهل بیت را دوست داریم و با شیعیان رابطه داریم و در برخی مجالس آنها شرکت می­کنیم و تلاش می­کنیم همزیستی خوبی میان مسلمانان برزیل برقرار باشد، زیرا برزیل کشور همزیستی و زندگی در کنار هم است و همه ادیان و گرایشات سیاسی در این کشور در کنا رهم زندگی می­کنند. ما نیز به عنوان مسلمان تلاش می­کنیم تا جایی که امکان دارد همکاری و ارتباط داشته باشیم.

البته برخی گروه ها و جمعیت های افراطی نیز در برزیل هستند اما آینده مسلمانان برزیل آینده ای خوب است به خصوص شیعیان و مدرسه اهل بیت در آمریکای لاتین.

گفت و گو: حسن صدرایی عارف