به گزارش خبرگزاری «حوزه»، آیت الله مصباح یزدی امشب در درس اخلاق خود در دفتر مقام معظم رهبری در قم اظهارداشت: منت گذاشتن انسان بر دیگران برای انجام یک کار خیر به دلیل این است که می خواهد حقارت خود را بپوشاند؛ اگر کسی کمبودی نداشته باشد، دلیلی برای منت گذاشتن بر دیگران ندارد بلکه می خواهد خیر کثیر به دیگران برساند.
وی افزود: این منت گذاشتن به این دلیل است که حس می کنیم که باید او ما را بالاتر از خود بداند و خود را در مقابل ما کوچک کند؛ در اینجا باید گفت که خداوند دلیل برای منت گذاشتن بر بندگان ندارد.
استاد حوزه علمیه قم اظهارکرد: انسان همیشه برتری طلب است و دوست دارد که دیگران در مقابل او سرتعظیم فرود بیاورند؛ یعنی اگر کاری برای کسی انجام می دهد دوست دارد که دیگران یا آن را بهتر از او جبران کند یا اینکه دیگران خود را در مقابل او حقیر بشمارند.
عضو مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: امامان معصوم(ع) بیان کردند که اگر کسی آرزو کند که بند کفشش بهتر از بند کفش دیگران باشد، باعث می شود که او از برخی از نعمت های آخرت محروم شود؛ البته این حس در انسان ها هست، ولی باید آن را کنترل کنند.
وی گفت: یکی از شیوه های قرآن این است که خداوند نعمت های خود را بیان می کند و به بندگان تذکر می دهد که ما هستیم که این همه نعمت را به شما می دهیم؛ مثل نعماتی که بر می شمرد و بندگان را به شکر و علم در آن فرمان می دهد.
رئیس موسسه آموزش و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان کرد: در واقع مشخص می شود که خداوند هم ما را به شکر گذاری در مقابل نعمت هایش وادار می کند؛ حال سوال پیش می آید که آیا این مساله همان منت نیست؟ کسانی که من الله را به منت تعبیر می کنند به طریق اولی این اشکال را بوجود می آورند.
وی افزود: اینکه خداوند توقع پاداش ندارد و نعمت هایش را به منت مشروط نمی کند به این معنی نیست که منت می گذارد چون نیازی به منت نیست؛ ولی دلیل هم نمی شود که اگر خداوند امری را برای صلاح بشر می بیند او را به آن امر نکند.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) اظهارکرد: لیاقت درک نعمت های ابدی بهشتی از این دنیا فهمیده می شود؛ یعنی انسان در این دنیا با شکر گذاری لیاقت خود را برای دریافت نعمت های بهشتی نشان می دهد؛ پس این مساله با منت گذاشتن انسان ها بسیار متفاوت است؛ خداوند به دنبال حقیرشمردن بشر نیست، بلکه به دنبال ارتقای انسان است.
عضو مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: این مسایل که در قرآن بیان شده است یعنی شکرگذاری بر نعمت ها در واقع یک نعمت دیگری است که به انسان می دهد که باعث رشد و ترقی انسان ها در همه ابعاد می شود.
وی با اشاره به آیات متشابه در قرآن گفت: وقتی انسان شکر کسی را به جای می آورد و او را به خاطر کاری که انجام می دهد، می ستاید؛ در این رابطه برخی اوقات انسان برخی از صفات مشکور را نیز ذکر می کند که در ادعیه ما نیز رعایت شده است که همان مفهوم حمد است؛ اگر کسی کاری کرده باشد که نفعی برای ما بوده است، در حقیقت وصف شکر درباره آن به کار می رود؛ مثل مدح یک گل یا یک گوهر و یا شکر خداوند به خاطردادن نعمت زندگی.
رئیس موسسه آموزش و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان کرد: باید چند مساله را پیش از شکرگذاری بدانیم که این بیان را خواجه نصیر نیزنقل کرده است؛ یعنی ماقبل از اینکه به مرتبه شکر برسیم، باید اول صاحب آن نعمت را بدانیم و آن اثر و آن نعمت را هم بدانیم؛ در حقیقت باید این رابطه را بشناسیم تا انگیزه شکر در ما ایجاد شود.
وی افزود: حال در اینجا افرادی نیز وجود دارند که می دانند که این فرد این کار را برای آنها انجام داده است، ولی شکرگذاری نمی کنند؛ البته این مساله از یک عامل فطری ناشی می شود؛ یعنی انسان در مقابل کاری که برایش انجام می دهند انگیزه ای برای یک واکنش برای یک کارمثبت در مقابل آنها انجام می دهد.
استاد حوزه اظهارکرد: سالها پیش، چند روزی در آمریکا بودیم که یک دختر جوان در کنار دوستانش در خیابان وقتی متوجه شد که ما ایرانی هستیم، دنبال ماشین ما افتادند تا به ما به خاطر زلزله رودبار و منجیل که همان روزها دچار این زلزله شده بود تسلیت بگوید و احساس همدردی کند؛ این مساله بالفطره است و ربطی به دین و کیش کسی ندارد.
عضو مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: وقتی انسان این ابراز شکر را انجام داد، احساس سبکی و آرامش می کند؛ حال تکلیف ما در مقابل خدا با این همه نعمت مشخص است؛ اگر توجه کنیم که خداوند این همه نعمت را به ما داده است، باید با شناخت خدا و این رابطه خدا و بنده به شکرگذاری انفعالی و همیشگی در مقابل خدا می رسیم.