حجت الاسلام و المسلمین سید علی عماد در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، ضمن گرامیداشت هفته کتاب و کتاب خوانی اظهار داشت: قطعاً همه اقشار نخبه و تاثیرگذار جامعه از جمله حوزویان تکلیف و رسالت مهمی در امر ترویج فرهنگ مطالعه در جامعه بر عهده دارند که باید به آن ملتزم باشند.
چند رسالت مهم بر دوش حوزویان
وی افزود: طبعاً حوزویان دو مسئولیت مهم در عرصه کتاب و کتاب خوانی متوجه آن هاست ؛ یک مسئولیت و تکلیف نسبت به خودمان است که در این عرصه باید چند اصل را ضرورتاً رعایت کنیم. نخست این که کتابخوانی اگر در میان ما به فرهنگ غالب و مستمر تبدیل نشود ، طبعاً نمی شود دیگران را به امر کتاب و کتابخوانی دعوت کرد
مطالعه باید به فرهنگ عمومی تبدیل شود
وی گفت: نکته مهم بعدی این است که ما مکلفیم در زندگی خود مطالعه را به فرهنگ تبدیل کنیم و نکته سوم هم این که برای این که فرهنگ شود باید نیازهای موثر را بشناسیم و اطلاعات لازم را از منابع و اسناد علمی در اختیار داشته باشیم
حجت الاسلام و المسلمین عماد اضافه کرد: البته سند علمی شامل کتاب، مجله و یا حتی پوستر علمی می شود و اگر ما احاطه علمی به دو عرصه اسناد علمی نداشته باشیم ، جامعه انسانی ضرورت عادت به تمرین کتاب خوانی را درک نمی کند.
مطالعه هر کتابی درست نیست!
وی بیان داشت: مسئولیت دوم این است که باید کتاب هدفمند انتخاب شده و روشمند ارایه شود ، ضمن آن که توصیه اکید ما به طلاب این است که هر کتابی را نخوانند، همچنان که نویسنده شهیر استاد محمد رضا حکیمی همواره به طلاب تاکید داشتند که کتاب شاید گاهی کتاب خوبی باشد اما برای ما خواندنش نه فقط ضرورت ندارد گه گاهی اصلاً لازم هم نیست.
چه کتاب هایی باید بخوانیم؟!
معاون پژوهش حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: باید کتاب های کارآمد و کلیدی را مورد توجه قرار داده و مورد استفاده قرار دهیم که یا متن دانش را به ما آموزش دهد و یا این که منابع معتبر و روش بیاموزد و یا این که بالاخره ما را بر بام مسایل جامعه بنشاند، مگر این که ما در مقام آشنایی با عرصه کتاب و آسیب شناسی و ظرفیت شناسی آن باشیم که باید به عرصه های دیگر بپردازیم.
سرانه مطالعه افزایش می یابد اگر...
وی با بیان این که تکلیف ما برای توصیه جامعه به کتاب خوانی بسیار کلیدی و حایز اهمیت است، گفت: ما اگر کتاب مناسب را به موقع و به نحو قابل توجه هم معرفی کرده و هم در دسترس مخاطب قرار دهیم البته شرایط اقتصادی هم برای تهیه کتاب مناسب باشد، قطعاً سرانه مطالعه در جامعه افزایش محسوسی می یابد
این محقق و پژوهشگر حوزه علمیه قم با اشاره به مشکلات فعلی اقتصادی و گرفتاری های مردم اظهار داشت: در حال حاضر وضع اقتصاد کتاب طوری است که در سبد خانوار ما معمولا جای درجه یک ندارد و در این خصوص طبعاً دستگاه های مسئول و حاکمیتی باید ریشه یابی کرده و موانع خرید و مطالعه کتاب را از سر راه بردارند.
لزوم بهره گیری از ظرفیت فضای مجازی
وی یادآور شد: نکته بعدی این است که امکاناتی که در جامعه امروزین ما در عرصه خدمات کتابداری و اطلاع رسانی علمی وجود دارد فرصت بسیار خوب و مغتمی است، ضمن آن که از فضای مجازی به عنوان یک فرصت ارزشمند برای جامعه علمی باید استفاده شود تا منابع و داده ها ی علمی به خوبی دسته بندی شده و جامعه مخاطب بهترین استفاده را ببرد.
حجت الاسلام و المسلمین عماد همچنین با بیان این که باید نیازهای شناسایی شده و پاسخ مناسب به نیازسنجی فرد صورت گیرد، گفت: در این میان یک تکلیفی بر دوش ماست که باید مخاطب خود را بشناسیم و طبقه بندی کرده و نیازهای او را طبقه بندی کنیم و به آثار او را اشراف داشته و برای هر طبقه مخاطب خاص در عرصه نیاز علمی مشخص کتاب مورد نیاز را معرفی کنیم که اگر این طور باشد کتاب جاذبه خود را در جامعه پیدا می کند
اهمیت کتابخوانی در نگاه دینی و سخن بزرگان
وی با بیان این که کتاب و کتابخوانی و ترویج آن هم در روایات و هم در سیره بزرگان و بیانات مقام معظم رهبری و مراجع عظام مورد تاکید خاص است، افزود: به هر حال باید توجه داشت که کتاب بهترین دوست است و بوستانی است روح نواز که کم ضررترین و پرنفع ترین یاور آدمی به شمار می رود.
وی اضافه کرد: به هر حال باید به این نکته توجه داشت که هر کتابی را برای هر نیاز و مخاطبی نمی توان معرفی کرد و برای رده های مختلف باید مناسب باشد چرا که اگر جامعه ما به رده بندی خوب از جامعه برسد بسیاری از مشکلات حل می شود.
یک پیشنهاد دیگر
معاون پژوهش حوزه های علمیه در خاتمه سخنان خود ضمن خداقوت به همه فعالان و دست اندرکاران حوزه چاپ و نشر کتاب و کتابداران و نویسندگان و غیره گفت: یکی از پیشنهادات و ایده ها ما از چند سال گذشته این بوده که همان طور که ما نشریات علمی دارای رده بندی های علمی و پژوهشی ، اطلاع رسانی ، علمی، تحقیقاتی و مقاله عمومی و ... هستیم باید مشابه همین طبقه بندی ها را درباره کتاب داشته باشیم تا مخاطب بهتر بتواند با محصول مورد نیاز خود ارتباط برقرار کند.
گفتگو از: سید محمد مهدی موسوی